Đáy biển lạnh lẽo 'đóng băng thời gian' con tàu thám hiểm từ năm 1848

Tiết lộ mới về chuyến thám hiểm Bắc Cực chết chóc nhất trong lịch sử Năm 1845, 2 con tàu HMS Erebus và Terror HMS đã thực hiện chuyến thám hiểm Bắc Cực. Về sau, hai con tàu mất tích bí ẩn cùng 129 người.

Theo nghiên cứu của Cơ quan Công viên Canada kết hợp với các nhà nghiên cứu Inuit, xác tàu đắm HMS Terror đã bị "đóng băng kịp thời" nhờ vào vùng nước sâu, lạnh lẽo của vịnh Terror ở Nunavut, Canada và một lớp phù sa bảo tồn các cổ vật như bản đồ, hải trình và dụng cụ khoa học.

HMS Terror và HMS Erebus khởi hành từ Anh vào năm 1845 để tìm kiếm tuyến đường qua Hành lang Tây-Bắc nhưng bị mắc kẹt trong băng biển, buộc 129 thành viên thủy thủ đoàn phải bỏ tàu vào năm 1848. Những người này đã chết khi cố gắng đi bộ đến nơi an toàn ở Bắc Cực.

Theo CNN, dựa trên hình ảnh và đoạn phim được thu thập bằng cách sử dụng phương tiện điều khiển từ xa (ROV), Cơ quan Công viên Canada mô tả đây là "một trong những công việc khảo cổ dưới nước lớn nhất, phức tạp nhất trong lịch sử Canada".

Nhân viên của Cơ quan Công viên Canada khám phá xác tàu HMS Terror. Ảnh: Parks Canada.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng ROV để khám phá 20 khoang và buồng trên tàu, lần đầu tiên nội thất của HMS Terror được khám phá một cách có hệ thống, theo một tuyên bố của Cơ quan Công viên Canada.

"Ấn tượng mà chúng tôi chứng kiến khi khám phá HMS Terror là về một con tàu chỉ như vừa mới bị thủy thủ đoàn bỏ lại, dường như bị thời gian lãng quên", phi công ROV Ryan Harris nói.

Nhóm nghiên cứu đã có được hình ảnh từ hơn 90% tầng dưới của con tàu, bao gồm các khu vực sinh hoạt.

Cabin của thuyền trưởng là kho báu lớn nhất - và cũng là phần được bảo quản tốt nhất ở tầng dưới - với tủ bản đồ được đóng kín, cây chống ba chân và một cặp nhiệt kế.

Nhóm nghiên cứu tin rằng các tài liệu bằng văn bản sẽ được bảo quản vì nhiệt độ nước bằng 0 độ C hoặc thấp hơn, không có ánh sáng tự nhiên và trầm tích giúp bảo quản vật liệu hữu cơ như giấy bằng cách tạo ra môi trường có ít oxy hơn.

Các nhà nghiên cứu sẽ phân tích những khám phá trên HMS Terror để hiểu rõ hơn về những gì đã xảy ra trên tàu và hy vọng xây dựng bức tranh về cuộc sống của từng thuyền viên.

Canada và người Inuit sẽ cùng sở hữu các cổ vật mới được tìm thấy từ HMS Terror và HMS Erebus theo thỏa thuận năm 2018.

HMS Terror được phát hiện trên đáy biển ngoài khơi đảo King William vào tháng 9/2016 và HMS Erebus được tìm thấy vào tháng 9/2014.

Cuộc thám hiểm cuối cùng của Franklin là "thảm họa tồi tệ nhất trong lịch sử thám hiểm vùng cực của Anh", theo Bảo tàng Hoàng gia Greenwich.

Tuyết Mai