Dạy học nơi lưng chừng núi

Cô giáo Hồng My cùng học trò tại điểm trường Răng Chuỗi.

Ba dắt tay đến trường

Cô giáo Nguyễn Việt Thảo (1994) năm nay được phân công dạy ở điểm trường Lăng Lương (thôn 6), lớp ghép 1 và 2 với 10 học sinh. Thảo quê ở huyện Bắc Trà My (cũ) trong gia đình nông dân, ngày em có quyết định làm giáo viên, ba đã rất vui.

Buổi sáng đầu tháng 9/2014, cùng thầy giáo dẫn đường, ba đã dắt tay cô con gái đi bộ lên điểm trường Răng Chuỗi nhận công tác. Đường núi nhỏ, khó đi, lại leo dốc nhiều. Lên tới nơi cũng vừa trưa, tâm trạng cô giáo trẻ có chút hụt hẫng vì điểm trường xa xôi nằm trên cao, dựng bằng gỗ, nơi đây không có điện, không sóng điện thoại, nước chập chờn.

Điểm trường Lăng Lương cũ (bên phải) và điểm trường mới (bên trái).

Thảo kể lại: “Hai ba con đã đi bộ khoảng 6 tiếng, nhưng em không khóc vì sợ ba mẹ sẽ lo lắng. Gửi em lại điểm trường, ba dặn ráng dạy học, không được bỏ ngang, xong rồi ông quay ngược đi bộ xuống núi luôn để kịp về quê nhà”.

Những ngày đầu dạy học, không có điện nên 3 thầy cô giáo dùng nhờ của người dân. Ngày nào cũng vậy, tầm 17 giờ 30 phút thì thầy cô ăn xong để phụ huynh rút điện về sử dụng trong nhà. Học sinh ở đây đều là dân tộc thiểu số và không hiểu tiếng Kinh nhiều nên sau giờ dạy, các cô vào trong làng giao tiếp với người dân và học tiếng của người Ca Dong để có thể nói chuyện, gần gũi với các em. Từ những tâm trạng ngổn ngang của ngày đầu đó, cô Thảo đã gắn bó với nghề được 11 năm và luân chuyển giảng dạy qua nhiều điểm trường.

Cô Thảo cùng học sinh vui ngày khánh thành điểm trường.

Gia đình học trò đa số làm nông, làm rẫy, sau mỗi mùa vụ ba các em lại đi làm thuê, hái cà phê, đi công trình để kiếm thêm thu nhập. Bữa cơm ở nhà nhiều khi ăn với muối ớt, nước mắm, thỉnh thoảng ba mẹ mua 1 ít cá hoặc thịt mỡ. Thương các em, Thảo đã gắn kết và xin nhóm từ thiện hỗ trợ tổ chức nấu ăn trưa cho học sinh.

Mỗi cuối tuần về nhà, Thảo lên thực đơn để mua thực phẩm mang lên điểm trường. Gần trưa cô nhờ phụ huynh hỗ trợ nấu nướng. Bữa ăn đa dạng món, đầy đủ thịt, cá, trứng… bảo đảm dinh dưỡng. Thảo đã duy trì được khoảng 5 đến 6 năm nay ở tất cả các điểm mà cô dạy học.

Năm học này, Thảo đứng lớp tại điểm trường Lăng Lương, niềm vui nhân đôi khi con đường đang được mở rộng và trường khánh thành ngay thềm năm học mới. Đó là nhờ sự góp sức của Câu lạc bộ Bạn thương nhau (thành phố Đà Nẵng) đã kêu gọi để xây mới điểm trường với kinh phí khoảng 750 triệu đồng. Cô giáo đã có phòng để làm việc và ở, có bếp nấu ăn cho các em và có phòng học rộng rãi, đầy đủ sạp ngủ cho học sinh. Trường có điện mặt trời đủ để tủ lạnh giữ được đồ ăn cho các em trong 1 tuần.

Ngày đầu đi học và bữa cơm dinh dưỡng ở trường mới.

Dẫn các con đi xem khánh thành trường, chị Hồ Thị Bôn thủ thỉ: “Tôi thấy vui lắm, cháu được học ở trường đẹp, mát mẻ, mong là con luôn giữ được sự hào hứng để đến trường như vậy”.

Nhớ đêm đầu tiên lên núi, cô giáo trẻ dò từng vạch sóng để gọi về cho mẹ vậy mà cũng qua 11 năm. Nguyễn Việt Thảo chia sẻ: “Nhiều lúc đi 1 mình giữa rừng em rất tủi thân, thấy mình rất kiên cường. Giờ thì em quen rồi, điều kiện ở đây còn khó khăn, học sinh đi học không có dép, không mũ, mùa mưa thì lạnh, thương các em lắm. Năm nay là lần đầu tiên em được ở trong ngôi trường khang trang đầy đủ thế này, không chỉ là động lực cho học sinh mà còn là động lực mạnh mẽ để thầy cô giáo bám trường, tiếp tục dạy học”.

“Hồi sinh” điểm trường Răng Chuỗi

Mọi người tại đây vẫn nhớ tháng 9 năm 2024, điểm trường Răng Chuỗi được một đơn vị hỗ trợ xây kiên cố tại vị trí mới. Nỗi hân hoan trường mới của cô và trò chỉ kéo dài trong 1 tuần, thì bị sạt lở gây hư hỏng. Việc học lại tiếp tục ở điểm trường cũ. Điểm trường cũ có 3 phòng được ghép từ các tấm ván, mái tôn, mùa hè nóng hầm hập, mùa mưa thì lạnh cóng.

Điểm trường Răng Chuỗi .

Năm nay, cô Nguyễn Thị Hồng My chủ nhiệm lớp 1, 2 với 15 học sinh và cô giáo Nguyễn Thị Hà dạy mẫu giáo. Điểm trường chưa thể đi xe máy lên tới nơi, nên đa số là leo bộ theo đường mòn.

Hồng My bộc bạch: “Em chỉ lo sạt lở trên đường đi lại không thể lên tới trường dạy học cho các em, hoặc không thể về quê thăm con nhỏ. Những hôm trời mưa to, gió lớn, hai chị em nằm trong phòng của trường cũng lo lỡ sập lại không biết đi đâu”.

Việc triển khai xây mới 1 điểm trường, tại nơi đã có “sự cố” là điều khá chông gai với các đơn vị, bởi nỗi lo lắng vẫn còn đó, thiên tai thì không thể lường trước. Nghe được câu chuyện, anh Nguyễn Bình Nam cùng Câu lạc bộ Bạn thương nhau đã quyết tâm xây mới lại điểm trường, để các em được học tập.

Cô My (lớp 1, 2) và cô Hà (mẫu giáo) đang dạy tại điểm trường.

Lần này để bảo đảm mọi thứ thật chắc chắn và an toàn, anh Nam và lãnh đạo thôn, xã họp người dân, cùng khảo sát địa chính, vị trí thuận lợi, để có thể chọn được vị trí xây trường chắc chắn, tránh được mọi ảnh hưởng từ thiên tai. Sau nhiều cân nhắc, tất cả quyết định xây trên chính nền của điểm trường cũ bao lâu nay.

Đầu tháng 9, điểm trường Răng Chuỗi được khởi công, bên cạnh lớp học vẫn đang ê a tiếng trẻ em đánh vần. Đơn vị cũng mở đường để có thể vận chuyển vật liệu tới nơi và sau này, cô giáo đã có thể chạy thẳng xe tới trường. Hồng My phấn khởi: “Cô trò đếm từng ngày mong rằng đến cuối năm sẽ có điểm trường kiên cố, khang trang để dạy học. Em dự tính, khi trường xong sẽ xin hỗ trợ để triển khai bữa ăn trưa cho các em, học sinh sẽ có những bữa cơm đầy đủ dinh dưỡng”.

Điểm trường sẽ được xây mới bên cạnh.

Năm học này, Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Chu Văn An có 20 lớp, với 461 học sinh. Trong đó, 11 lớp ở điểm trường xã và 9 lớp ghép ở 9 điểm trường thôn.

Thầy Trương Công Một, Hiệu trưởng cho biết: Là xã miền núi nên công tác giáo dục nơi đây vẫn còn khó khăn, nhưng toàn trường vẫn nỗ lực và có nhiều hy vọng khi nhận được sự quan tâm từ các đơn vị, địa phương.

Đặc biệt, Nghị quyết số 71-NQ/TW vừa được ban hành là động lực để giáo dục phát triển. Trong đó có nâng cao mức sống nhà giáo ở vùng khó khăn. Đó là niềm vui, là động lực để thầy cô ở vùng sâu, vùng xa yên tâm bám trường, bám lớp và cống hiến cho sự nghiệp trồng người.

THANH TÂM