Đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống
Thời gian qua, mặc dù tình trạng tảo hôn trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Sìn Hồ có chiều hướng giảm. Tuy nhiên, việc đẩy lùi những phong tục tập quán lạc hậu nói chung, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (TH&HNCHT) nói riêng ra khỏi đời sống xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn cần nhiều thời gian và phương pháp thực hiện.
Xác định đẩy lùi TH&HNCHT là nhiệm vụ khó khăn, huyện Sìn Hồ huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, trong đó chú trọng công tác truyền thông đến đông đảo người dân, phát huy vai trò của lực lượng đoàn viên thanh niên, hội phụ nữ, người có uy tín trong cộng đồng phối hợp với lực lượng công an xã tại các địa phương giúp giảm thiểu tình trạng này. Hiện, Sìn Hồ đang tập trung triển khai Dự án 8 - Thực hiện bình đẳng giới và Tiểu dự án 2: Giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT. Theo số liệu thống kê, trong năm 2023, tỷ lệ tảo hôn trên địa bàn huyện giảm còn 12%, không có trường hợp hôn nhân cận huyết thống.
Chị Lò Thị Yến - Bí thư Huyện đoàn Sìn Hồ cho biết: “Là lực lượng trẻ với số lượng đoàn viên đông, Huyện đoàn luôn coi công tác phòng, chống TH&HNCHT là nhiệm vụ quan trọng. Thời gian qua, Huyện đoàn Sìn Hồ đã tổ chức nhiều hội thảo và xây dựng các phóng sự tuyên truyền sát với thực tế từng địa phương để giáo dục và giúp các bạn trẻ cùng cha mẹ của các em nhận thức được hậu quả của việc TH&HNCHT”.
Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện và Đoàn thanh niên đã phối hợp tuyên truyền để đẩy lùi TH&HNCHT thông qua loa phát thanh, tờ rơi và mạng xã hội tại chợ phiên, các buổi sinh hoạt của hội viên phụ nữ, họp bản. Hội LHPN huyện còn in áp-phích dán tại những nơi đông người như: nhà văn hóa xã, chợ, khu dân cư… với nội dung tuyên truyền về TH&HNCHT để giúp bà con dễ dàng tiếp cận thông tin.
Tại các xã như: Tả Ngảo, Sà Dề Phìn, Hồng Thu, Pu Sam Cáp, để giảm thiểu tình trạng tảo hôn trên các địa bàn này, huyện tích cực triển khai thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015-2025”. Tập trung nâng cao chất lượng cuộc sống, xóa bỏ hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh để bà con chủ động phòng, chống TH&HNCHT.
Từ đầu năm đến nay đã có hơn 40 buổi tuyên truyền được tổ chức tại các xã vùng cao của huyện Sìn Hồ, thu hút hơn 2.000 lượt người tham gia. Các buổi tuyên truyền này không chỉ dừng lại ở việc cung cấp thông tin mà còn có các hoạt động tương tác, hỏi đáp, trao đổi ý kiến giữa người dân và cán bộ tuyên truyền.
Đa phần các cặp tảo hôn đang trong thời gian đi học, nên các đơn vị trường học trên địa bàn huyện đều chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền cụ thể như: thành lập các câu lạc bộ tuyên truyền không tảo hôn, vận động học sinh và gia đình học sinh cam kết không tảo hôn, kết hôn cận huyết; tổ chức ngày hội đọc sách, nhiều hội thi với chủ đề tác hại của TH&HNCHT. Cùng với đó, các thầy, cô giáo và phụ huynh đã quan tâm các em sát sao hơn. Nhờ đó, tình trạng tảo hôn trong học sinh giảm rõ rệt. Theo khảo sát từ các trường, tỷ lệ học sinh THPT tại Sìn Hồ nhận thức được hậu quả của tảo hôn đã tăng từ 80% lên 97% chỉ trong 2 năm. Điều này cho thấy, các biện pháp tuyên truyền và giáo dục đã mang lại hiệu quả rõ rệt.
Bà Trần Thị Thu Hiền - Trưởng Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Sìn Hồ cho biết: “Phòng chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai các chương trình hỗ trợ, nâng cao nhận thức cho người dân. Từ đầu năm đến nay, phòng tổ chức 15 buổi tuyên truyền tại các xã, trực tiếp tư vấn cho hơn 1.300 lượt người dân về hậu quả của TH&HNCHT. Ngoài ra, chúng tôi thực hiện nhiều chương trình hỗ trợ sinh kế, tạo điều kiện cho người dân phát triển kinh tế, giảm thiểu tình trạng nghèo đói - một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tảo hôn. Đặc biệt, cung cấp hỗ trợ tài chính và kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt cho các hộ khó khăn để có điều kiện cải thiện đời sống”.
Thiết nghĩ, việc đẩy mạnh tuyên truyền và đặc biệt là nâng cao nhận thức của người dân về quy định của pháp luật liên quan đến hôn nhân gia đình, tảo hôn, cũng như làm rõ những hậu quả, tác hại và hệ lụy do vấn nạn này gây ra là yếu tố quan trọng nhất để giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT. Cùng với đó, xây dựng chế tài đủ mạnh để răn đe các trường hợp vi phạm, góp phần giảm dần và xóa bỏ nạn tảo hôn trên địa bàn huyện.