Đẩy mạnh chi trả dịch vụ môi trường rừng qua tài khoản
Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã góp phần cải thiện sinh kế, tạo thêm việc làm cho hàng chục nghìn hộ dân trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, việc chi trả trực tiếp bằng tiền mặt trong những năm qua còn nhiều bất cập, để bảo đảm sự công khai, minh bạch, từ năm 2018, thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT, Tổng cục Lâm nghiệp và UBND tỉnh, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh bắt đầu thực hiện thí điểm chi trả dịch vụ môi trường rừng không dùng tiền mặt.
Được sự hỗ trợ của Dự án rừng và đồng bằng Việt Nam về hỗ trợ thí điểm mở tài khoản trả tiền dịch vụ môi trường rừng qua Viettel Pay, năm 2018, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã chi trả cho 530 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, với tổng số tiền 339 triệu đồng tại 12 xã, phường của Thành phố và 6 bản của xã Tường Tiến (Phù Yên). Năm 2019, trên địa bàn toàn tỉnh có 42.997 chủ rừng được chi trả dịch vụ môi trường rừng, với tổng số tiền gần 237 tỷ đồng. Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã ký hợp đồng chi trả với 5 đơn vị cung cấp dịch vụ thanh toán, gồm: Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT, Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng Công Thương, Viettel Pay và Bưu điện tỉnh để tổ chức chi trả dịch vụ môi trường rừng cho 8.991 chủ rừng, với tổng số tiền trên 66 tỷ đồng, chiếm 28% tổng số tiền phải chi trả. Trong đó: Hệ thống Bưu điện tỉnh chi trả cho 4.457 chủ rừng, tổng số tiền trên 20 tỷ đồng; Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh chi trả cho 532 chủ rừng, tổng số tiền gần 14 tỷ đồng; Viettel Pay chi trả cho chủ rừng, tổng số tiền 780 triệu đồng; VietinBank Sơn La chi trả cho 54 chủ rừng, tổng số tiền trên 31 tỷ đồng và Agribank Sơn La chi trả cho 224 chủ rừng, tổng số tiền 322 triệu đồng.
Năm 2020, trên địa bàn toàn tỉnh có 41.336 chủ rừng được chi trả, với tổng số tiền chi trả trên 260 tỷ đồng. Để tiếp tục mở rộng việc chi trả không dùng tiền mặt, trên cơ sở Nghị quyết của Hội đồng quản lý Quỹ và chỉ đạo của UBND tỉnh, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã phối hợp với các đơn vị liên quan ký hợp đồng thanh toán tiền dịch vụ môi trường rừng với 4 đơn vị trung gian, tiếp nhận danh sách từ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng để mở tài khoản cho các chủ rừng. Trong đó, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh chi trả cho 13.167 chủ rừng tại huyện Thuận Châu, Mường La, Yên Châu, Vân Hồ, tổng số tiền gần 75 tỷ đồng; Agribank Sơn La chi trả cho 4.942 chủ rừng tại huyện Sông Mã, Quỳnh Nhai, tổng số tiền trên 38 tỷ đồng chi trả; Bưu điện tỉnh chi trả cho 19.574 chủ rừng, tại huyện Mộc Châu, Bắc Yên, Phù Yên, Mai Sơn, Thành phố, Sốp Cộp, số tiền trên 71 tỷ đồng và Viettel Pay chi trả cho 2.036 chủ rừng tại huyện Phù Yên, Mai Sơn, Thành phố, số tiền gần 3,2 tỷ đồng.
Ông Sòi Ngọc Dũng, Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh cho biết: Việc chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng thông qua đơn vị cung ứng dịch vụ thanh toán đã đảm bảo quá trình thực hiện chính sách hiệu quả, công bằng, minh bạch. Trong quá trình triển khai thực hiện luôn nhận được sự chỉ đạo, kiểm tra, giám sát của Bộ Nông nghiệp và PTNT, UBND tỉnh và sự hỗ trợ của các dự án lâm nghiệp. Đặc biệt, việc chi trả qua tài khoản đảm bảo an toàn, tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, do nhiều chủ rừng ở vùng sâu, vùng xa, ít tiếp cận với công nghệ thông tin, hạn chế việc sử dụng thẻ ngân hàng, điện thoại thông minh, hạ tầng kỹ thuật của các đơn vị cung ứng dịch vụ thanh toán chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân, nhất là các điểm rút tiền mặt. Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đang tham mưu cho UBND tỉnh lựa chọn đơn cung cấp dịch vụ thanh toán đáp ứng được yêu cầu và được sự đồng thuận của chủ rừng để thực hiện cung cấp dịch vụ phù hợp với chi phí qua bên cung ứng dịch vụ thanh toán.
Đến đầu tháng 12, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã cơ bản hoàn thành công tác chi trả dịch vụ môi trường rừng năm 2020 cho các chủ rừng, việc chi trả qua các bên cung ứng dịch vụ đã thực sự phát huy hiệu quả, chính xác, minh bạch. Để bảo đảm việc thực hiện chính sách trong những năm tiếp theo, cùng với tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tỉnh ta đang tập trung chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường rà soát diện tích rừng đủ điều kiện làm căn cứ thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng. Đồng thời, phối hợp với chính quyền địa phương, ngành kiểm lâm tổ chức hướng dẫn các chủ rừng sử dụng tiền dịch vụ môi trường rừng đúng mục đích.