Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
Xác định vai trò quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân, thời gian qua, ngành Tư pháp tỉnh đã tham mưu, thực hiện nhiều giải pháp thiết thực nhằm đổi mới công tác tuyên truyền, PBGDPL, góp phần đưa pháp luật vào cuộc sống.
Người dân thực hiện cấp phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID tại bộ phận một cửa thị trấn Giao Thủy (Giao Thủy).
Hàng năm, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh, Hội đồng Phối hợp PBGDPL tỉnh xây dựng kế hoạch tuyên truyền, triển khai thực hiện Luật PBGDPL và các văn bản hướng dẫn thi hành tới 100% sở, ban, ngành và Hội đồng Phối hợp PBGDPL các huyện, thành phố. Đẩy mạnh công tác PBGDPL, trong năm 2024, Sở đã tiến hành biên soạn, cấp phát miễn phí cho các huyện, thành phố và 100% xã, phường, thị trấn 6.000 cuốn Bản tin Tư pháp, 240 tập đề cương giới thiệu luật; đăng tải trên trang thông tin điện tử của Sở 8 bộ tài liệu tình huống pháp luật về đất đai, căn cước công dân, thanh tra, đấu thầu, nhà ở, trật tự an toàn giao thông, tài nguyên nước, kinh doanh bất động sản...; tổ chức 12 hội nghị trực tiếp và trực tuyến tập huấn nghiệp vụ cho hơn 5.000 lượt báo cáo viên pháp luật, đội ngũ làm công tác pháp chế, hòa giải viên, tuyên truyền viên cơ sở; phối hợp với Báo Nam Định, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh hàng năm xây dựng hàng trăm tin, bài, phóng sự tuyên truyền, PBGDPL thông qua các chuyên trang, chuyên mục “Pháp luật và đời sống”, “Chính sách mới”, “Vì an ninh trật tự”, “Quốc phòng toàn dân”, “Vì chủ quyền an ninh biển đảo”...
Để tăng cường công tác tuyên truyền, PBGDPL cho nhân dân, Sở Tư pháp chỉ đạo Phòng Tư pháp các huyện, thành phố chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền pháp luật, phân công nhiệm vụ các bộ phận, công chức, đồng thời kiện toàn đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật là các thành viên đang công tác tại Đảng ủy, HĐND, UBND cấp huyện, các xã, phường, thị trấn và những người có uy tín trong cộng đồng dân cư, sẵn sàng giải đáp, hướng dẫn, tư vấn pháp luật cho người dân khi gặp các vấn đề liên quan đến pháp luật. Đẩy mạnh hoạt động của các câu lạc bộ pháp luật đặc thù như “Nông dân với pháp luật”, “Thanh niên với pháp luật”, “Phụ nữ với pháp luật” và các nhóm nòng cốt tuyên truyền, PBGDPL. Hàng năm củng cố, kiện toàn tổ hòa giải ở cơ sở và đội ngũ hòa giải viên; phát huy vai trò của đội ngũ hòa giải viên bên cạnh công tác hòa giải, chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, PBGDPL, đặc biệt những nội dung pháp luật liên quan trực tiếp đến đời sống hàng ngày của nhân dân như đất đai, bạo lực gia đình, an toàn giao thông, bảo vệ trẻ em... Hiện nay, toàn tỉnh có hơn 2.000 tổ hòa giải với trên 14 nghìn hòa giải viên. Trong năm 2024, các tổ hòa giải đã tiếp nhận, giải quyết 447 vụ việc, thực hiện hòa giải thành 335 vụ việc... 100% các vụ, việc hòa giải đều lồng ghép tuyên truyền, PBGDPL giúp người dân hiểu, đồng thuận với phương án hòa giải.
Bám sát chỉ đạo của Sở Tư pháp, để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, PBGDPL, Phòng Tư pháp các huyện, thành phố tham mưu, phối hợp với các đơn vị thành viên Hội đồng phối hợp PBGDPL xây dựng kế hoạch tuyên truyền; trong đó chú trọng tuyên truyền, PBGDPL tại các đơn vị cấp xã mới thực hiện sáp nhập và các khu dân cư thường xảy ra mâu thuẫn, tranh chấp… Hiện nay, hầu hết các tổ dân đều có đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật là các đồng chí bí thư chi bộ, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng ban công tác Mặt trận, đại diện các Hội Phụ nữ, Nông dân, Thanh niên... và những người có uy tín, có năng lực ở địa phương. Để đảm bảo công tác tuyên truyền, PBGDPL được thường xuyên, đúng kế hoạch, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật đều tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức, tập huấn kỹ năng tuyên truyền, vận động, PBGDPL do tỉnh, huyện tổ chức. Hàng năm, thông qua đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, hàng nghìn cuộc tuyên truyền, PBGDPL với nhiều hình thức đa dạng, phong phú như tuyên truyền miệng, phát tờ rơi, sách nhỏ, trên hệ thống loa truyền thanh của các khu dân cư được thực hiện thường xuyên. Nhiều khu dân cư tổ chức hội nghị chuyên đề tuyên truyền công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, tổ chức diễn tập các phương án cứu hộ khi xảy ra đám cháy tại khu dân cư.
Công tác tuyên truyền, PBGDPL thông qua các tổ chức đoàn thể Hội Cựu chiến binh, Phụ nữ, Nông dân, Đoàn Thanh niên đang là một trong những thế mạnh đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước vào cuộc sống, không chỉ lồng ghép tuyên truyền, PBGDPL trong các hội nghị, tọa đàm, sinh hoạt hàng tháng, nói chuyện chuyên đề, mà còn tích cực tổ chức các hội thi tìm hiểu pháp luật phù hợp với đặc thù của hội. Tiêu biểu như Đoàn Thanh niên chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, PBGDPL thông qua hoạt động phối hợp các đơn vị liên quan triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tham gia đóng góp ý kiến xây dựng Hiến pháp 2013; tổ chức hơn 600 buổi tuyên truyền các văn bản luật sửa đổi và hiện hành; duy trì và thành lập mới các câu lạc bộ Thanh niên tình nguyện “Thắp sáng niềm tin”, “Thanh niên với pháp luật”, mô hình “Cổng trường an toàn”, nêu gương điển hình tiên tiến, người tốt - việc tốt, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật... Đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tệ nạn xã hội trong thanh, thiếu niên và cảm hóa, giáo dục thanh, thiếu niên chậm tiến... Nhằm tăng cường hoạt động tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên trong phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh tổ chức hội nghị ký kết kế hoạch tổ chức các hoạt động về công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức pháp luật trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên giai đoạn 2021-2025 thông qua mô hình “Phiên tòa giả định” nhằm tuyên truyền pháp luật một cách trực tiếp, sinh động, qua đó giúp đoàn viên, thanh niên hiểu, nắm được các văn bản, điều luật và có cách xử lý phù hợp, đúng quy định của pháp luật khi đối mặt với những mâu thuẫn trong cuộc sống, trong học đường. Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động của câu lạc bộ “Thanh niên với pháp luật” thông qua nhiều mô hình tuyên truyền mang tính đặc thù của thanh niên như: “An toàn trường học”, “Cổng trường an toàn giao thông”, “Tuyến đường thanh niên tự quản về an ninh trật tự”; tham gia phát hiện, tố giác tội phạm; duy trì đội thanh niên tình nguyện tuyên truyền pháp luật an toàn giao thông đường bộ, phòng, chống ma túy, tệ nạn xã hội; phối hợp với lực lượng Công an tổ chức tuyên truyền pháp luật ở tất cả các cấp học; tăng cường các hoạt động giáo dục pháp luật trên lớp, các đợt sinh hoạt ngoại khóa, vận động học sinh tham gia các cuộc thi tìm hiểu kiến thức pháp luật. Tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền pháp luật về an ninh trật tự, phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội, an toàn giao thông, phòng, chống bạo lực học đường, phòng, chống đuối nước tại các trường tiểu học, THCS, THPT…
Nhờ tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, PBGDPL, các văn bản quy phạm pháp luật đã được chuyển tải một cách sinh động, linh hoạt, giúp người dân chủ động tiếp nhận và áp dụng được ngay trong cuộc sống hàng ngày, kịp thời giải quyết những băn khoăn, vướng mắc và những bức xúc của người dân. Thời gian tới, ngành Tư pháp tiếp tục chỉ đạo thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền, PBGDPL theo chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, tỉnh, Hội đồng phối hợp PBGDPL; nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật của cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần hạn chế các hành vi vi phạm pháp luật, giữ gìn an ninh chính trị, thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh ngày càng phát triển.
