Đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong phát triển chuỗi cung ứng pin, hướng tới nền kinh tế năng lượng sạch toàn cầu

Hội thảo là diễn đàn để các bên cùng chia sẻ những kết quả hợp tác giữa Bộ Tài chính và UNOPS/ETP trong việc nghiên cứu, đánh giá và đề xuất các chính sách nhằm tăng cường chuỗi cung ứng pin cho năng lượng tái tạo. (Ảnh: Ngọc Anh)

Hội thảo có sự tham dự của ông Lê Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính); ông John Robert Cotton, Phó Giám đốc chương trình UNOPS/ETP; cùng đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức quốc tế, các chuyên gia học thuật, cùng nhiều doanh nghiệp công nghệ - năng lượng hàng đầu trong và ngoài nước.

Ngoài ra, sự kiện còn có sự góp mặt của nhiều chuyên gia đầu ngành như PGS. TS Trần Quốc Toàn, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM); TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ; TS. Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam...; cùng hơn 100 đại biểu tham dự theo hình thức trực tiếp và trực tuyến đến từ các bộ, ngành, tổ chức nghề nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học.

Hội thảo là diễn đàn để các bên cùng chia sẻ những kết quả hợp tác giữa Bộ Tài chính và UNOPS/ETP trong việc nghiên cứu, đánh giá và đề xuất các chính sách nhằm tăng cường chuỗi cung ứng pin cho năng lượng tái tạo; đồng thời tạo diễn đàn thảo luận về xu hướng công nghệ, mô hình tài chính, kinh nghiệm quốc tế và cơ hội đầu tư trong lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng này.

Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) Lê Tuấn Anh chia sẻ tại sự kiện. (Ảnh: Ngọc Anh)

Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Lê Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) cho biết, trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc chuyển dịch năng lượng, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, phát triển chuỗi cung ứng pin từ nguyên liệu, sản xuất, lưu trữ đến tái chế, trở thành mắt xích chiến lược để nâng cao an ninh năng lượng, hỗ trợ mở rộng năng lượng tái tạo và thúc đẩy tăng trưởng xanh.

Theo các nghiên cứu trong nước và quốc tế, nhu cầu pin cho các phương tiện xe điện tại Việt Nam có thể tăng nhiều lần trong giai đoạn 2030-2040. Điều này kéo theo nhu cầu đầu tư rất lớn vào hạ tầng sản xuất, công nghệ và logistics.

Trong bối cảnh đó, theo ông Lê Tuấn Anh, việc hình thành một chuỗi công nghiệp pin mang tính cạnh tranh và bền vững, có khả năng nội địa hóa cao, không chỉ giúp đảm bảo an ninh năng lượng cho Việt Nam, giảm phát thải khí nhà kính, mà còn tạo động lực cho ngành công nghiệp chế tạo, thu hút đầu tư nước ngoài chất lượng cao và hình thành các trung tâm sản xuất - logistics mang tầm khu vực.

“Bộ Tài chính, phối hợp cùng với UNOPS, kỳ vọng rằng những kết quả của hội thảo hôm nay sẽ đóng góp trực tiếp cho Việt Nam trong việc hoàn thiện các cơ chế, chính sách tài khóa, huy động các nguồn lực đầu tư và thúc đẩy hợp tác công - tư. Qua đó, hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và tiến gần hơn tới mục tiêu chuyển đổi năng lượng bền vững”, ông Lê Tuấn Anh chỉ rõ.

Phó Giám đốc Chương trình UNOPS/ETP John Robert Cotton nhấn mạnh, ngành pin mới nổi đòi hỏi các công cụ giúp giảm chi phí vốn, tăng cường chia sẻ rủi ro và thu hút đầu tư tư nhân. (Ảnh: Ngọc Anh)

Về phần mình, ông John Robert Cotton, Phó Giám đốc Chương trình UNOPS/ETP nhấn mạnh, ngành công nghiệp pin toàn cầu đang chứng kiến sự dịch chuyển mạnh mẽ. Năm 2024, nhu cầu pin toàn cầu vượt mốc 1 terawatt/h, chủ yếu nhờ sự mở rộng của xe điện. Giá bộ pin đã giảm xuống dưới 100 USD/kWh và năng lực sản xuất toàn cầu đạt 3 terawatt/h, với khả năng tăng gấp ba trong vòng 5 năm tới.

Theo ông Cotton, mặc dù những tiến bộ này mang lại nhiều cơ hội mới, chuỗi cung ứng vẫn ở tình trạng tập trung quá mức, với hơn ba phần tư năng lực toàn cầu nằm trong một nền kinh tế duy nhất. Điều này làm suy giảm khả năng bảo đảm an ninh năng lượng toàn cầu.

Phó Giám đốc Chương trình UNOPS/ETP cũng cho biết, định hướng chính sách gần đây của Việt Nam là vô cùng kịp thời. Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược của Chính phủ xác định pin tiên tiến là ưu tiên trọng điểm, cho thấy mong muốn của Việt Nam tham gia chủ động vào các công nghệ định hình nền kinh tế năng lượng sạch toàn cầu.

“Các ưu tiên này phù hợp với quy hoạch quốc gia trong lĩnh vực năng lượng và giao thông. Theo Quy hoạch điện VIII, Việt Nam dự kiến triển khai tới 16,300 MW hệ thống lưu trữ năng lượng bằng pin vào năm 2030. Cùng lúc đó, quá trình chuyển đổi sang phương tiện điện nhằm thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 đang tăng tốc, với nhu cầu được dự báo tăng mạnh trong thập kỷ tới. Những xu hướng này sẽ tạo ra nhu cầu lớn, ổn định đối với chuỗi cung ứng pin có năng lực cạnh tranh, đáng tin cậy và bền vững”, ông Cotton nhấn mạnh.

Để đáp ứng các mục tiêu trên, việc huy động các cơ chế đầu tư hiệu quả là điều thiết yếu. Ngành pin mới nổi đòi hỏi các công cụ giúp giảm chi phí vốn, tăng cường chia sẻ rủi ro và thu hút đầu tư tư nhân. Đồng thời, theo ông Cotton, sản xuất quy mô lớn và chế biến khoáng sản cần có quy hoạch công nghiệp dài hạn, thủ tục tinh gọn, lộ trình chuyển giao công nghệ rõ ràng và dòng FDI chất lượng cao có khả năng xây dựng chuỗi giá trị trong nước.

Các diễn giả trao đổi tại Hội thảo. (Ảnh: Ngọc Anh)

Cũng trong khuôn khổ Hội thảo, các diễn giả đã cùng trao đổi, thảo luận về một số nghiên cứu về chuỗi cung ứng pin năng lượng tái tạo tại Việt Nam; chuỗi cung ứng pin thông minh: Trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và Blockchain dẫn dắt chuyển dịch năng lượng và tối ưu logistics; đầu tư nghiên cứu và phát triển (R&D) trong công nghệ pin thế hệ mới: Đổi mới sáng tạo và xu hướng hợp tác; huy động nguồn lực và thu hút đầu tư phát triển chuỗi cung ứng pin tại Việt Nam: Định hướng phát triển công nghệ, hình thành trung tâm sản xuất và logistic khu vực.

Với những thảo luận chuyên sâu và góc nhìn đa chiều, Hội thảo góp phần thúc đẩy hợp tác chính sách giữa Bộ Tài chính và UNOPS/ETP, củng cố nền tảng phát triển chuỗi cung ứng pin. Qua đó, tạo động lực để Việt Nam tiến gần hơn đến một hệ sinh thái năng lượng xanh, chủ động và bền vững.

Tô Duyền