Đẩy mạnh khảo sát, xác minh thông tin liệt sĩ địa bàn trong nước
Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh, cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo (BCĐ) 515 tỉnh tập trung chỉ đạo cơ quan thường trực BCĐ 24 các huyện, thị xã, thành phố và Đội quy tập 192 đẩy mạnh khảo sát, xác minh thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ, với phương châm 'dễ, rõ làm trước'…
Chúng tôi cùng đoàn công tác gồm đại diện Bộ CHQS tỉnh, cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 và cán bộ các ban, ngành của xã đã có buổi xác minh thông tin liệt sĩ tại gia đình ông Phan Văn Suyền, sinh năm 1932, nhân chứng, hiện sinh sống tại thôn Chiết Bi, xã Thủy Tân, thị xã Hương Thủy. Ông Suyền cho biết, vào năm 1973, ông cùng người thân trong gia đình đã tiếp nhận và chôn cất một hài cốt tại nghĩa trang gia đình, sau này đưa vào nghĩa trang của xã. Do điều kiện chiến tranh ác liệt nên ông không biết đó là hài cốt của bộ đội ta tham gia chiến đấu trên địa bàn thị xã Hương Thủy và bị hy sinh.
Cũng từ nguồn thông tin trên, đoàn công tác tiếp tục tìm đến nhân chứng thứ hai là ông Lương Quang Xuất, sinh năm 1957, quê thôn Chiết Bi, xã Thủy Tân, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Thủy Tân. Theo ông Xuất, sau giải phóng, ông được ông Nguyễn Văn Mẫn, người cùng làng có báo một ngôi mộ liệt sĩ bộ đội hy sinh và được chôn cất tại địa phương. Với những thông tin từ ông Phan Văn Suyền và các nhân chứng tại địa phương cung cấp trước đó, ông Lương Quang Xuất khẳng định, ngôi mộ trên là mộ liệt sĩ đã chiến đấu và hy sinh trên địa bàn xã Thủy Tân.
Trung tá Nguyễn Như Hiếu, Đội trưởng Đội quy tập 192 cho biết: Để bảo đảm thông tin phần mộ trên đúng là mộ liệt sĩ, sau khi làm việc với các nhân chứng, được sự chỉ đạo của Bộ CHQS tỉnh, Đội quy tập 192 tiếp tục có buổi làm việc với lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể của xã Thủy Tân và các nhân chứng khác ở địa phương để xác minh cụ thể. Kết quả các thông tin đều khẳng định ngôi mộ là mộ liệt sĩ, chúng tôi sẽ báo cáo các cấp và phối hợp với địa phương để tiến hành cất bốc, quy tập đưa liệt sĩ về an táng tại nghĩa trang liệt sĩ theo đúng quy định.
Những ngày đầu tháng 9, đoàn công tác do Thượng tá Trương Viết Hải, Chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh dẫn đầu cùng với đại diện Ban CHQS thị xã Hương Trà và Đội quy tập 192 cũng đã tiến hành tổ chức xác minh thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ tại nhà cựu chiến binh (CCB) Mai Xuân Lụa, 76 tuổi, thương binh 3/4, hiện trú tại thôn Phụ Ổ, phường Hương Chữ.
Theo CCB Mai Xuân Lụa, trong chiến tranh, địa bàn Hương Chữ hết sức khốc liệt, nhất là giai đoạn từ năm 1968 đến năm 1975, tại đây diễn ra nhiều trận đánh ác liệt giữa ta và địch, trong các cuộc chiến đấu với kẻ thù, nhiều cán bộ, chiến sĩ bộ đội của ta đã anh dũng hy sinh trên mảnh đất này. Bản thân ông, khoảng tháng 3 năm 1968 đã cùng với đồng đội tự tay chôn cất 20 liệt sĩ, trong đó 19 hài cốt được chôn tại vườn nhà ông Hoàng Thế Bỉnh, ở thôn An Đô, 1 hài cốt được đưa đi chôn tại khu vực Khe Trái.
CCB Mai Xuân Lụa thông tin thêm: Ngoài vị trí tại vườn nhà ông Hoàng Thế Bỉnh, ông còn tham gia chôn cất khoảng 3 đến 4 hài cốt liệt sĩ (HCLS) hy sinh vào năm 1974, tại vườn nhà bà Trương Thị Phân, ở thôn Phụ Ổ 1. Hiện tại, các vị trí trên dù đã có khảo sát, tìm kiếm nhưng vẫn chưa tìm thấy HCLS…
Sau gần một buổi trao đổi, nắm thông tin và làm việc với các nhân chứng tại địa phương, đoàn công tác Bộ CHQS tỉnh đã trực tiếp khảo sát tại 2 vị trí do nhân chứng cung cấp. Theo Thượng tá Trương Viết Hải, Chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh, đây là 2 thông tin rất khả thi, vì nhân chứng trực tiếp chôn cất liệt sĩ vẫn còn sống, các nhân ở chứng địa phương đều khẳng định khu vực chôn cất liệt sĩ hiện vẫn chưa tổ chức tìm kiếm, quy tập. Trên cơ sở nguồn tin, Bộ CHQS tỉnh sẽ chỉ đạo Đội quy tập 192 xây dựng kế hoạch và huy động lực lượng, phương tiện để tiến hành đào bới, khai quật.
Thượng tá Trương Viết Hải cho biết: Tập trung đẩy mạnh các hoạt động tìm kiếm, quy tập HCLS, nhất là địa bàn trong nước, các khu vực, địa bàn trọng điểm, các nguồn tin mộ tập thể trong năm 2023 và những nắm tiếp theo được BCĐ 515 tỉnh, Bộ CHQS tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm quan trọng hàng đầu. Bộ CHQS tỉnh sẽ tham mưu cho BCĐ 515 tỉnh chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền về nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS còn thiếu thông tin bằng những hình thức, biện pháp cụ thể, quyết liệt. Trong đó, tập trung kết nối, khai thác thông tin từ các tổ chức, cá nhân, nhất là Hội CCB, cựu quân nhân… chú trọng địa bàn vùng sâu, vùng xa; phối hợp với các cơ quan chức năng, nhân chứng để khảo sát, xác minh, kết luận thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, làm đến đâu chắc đến đó, không bỏ qua, bỏ sót.
“Hiện nay, theo kết quả kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm quy tập HCLS đợt 1 năm 2023 của tỉnh, trên địa bàn toàn tỉnh còn khoảng hơn 6.780 HCLS chôn cất, an táng ban đầu chưa được tìm kiếm, quy tập, do đó, nhiệm vụ khảo sát, xác minh thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ hiện nay rất quan trọng. Thời gian tới, cơ quan thường trực Bộ CHQS tỉnh sẽ tập trung phối hợp với BCĐ 24 các huyện, thị xã, thành phố đẩy mạnh công tác khảo sát, nắm thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ ở các địa bàn và sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện tổ chức tìm kiếm, cất bốc, để đưa các liệt sĩ về an táng tại các nghĩa trang" - Thượng tá Trương Viết Hải cho biết thêm.