Đẩy mạnh liên kết vùng trong tiêu thụ nông sản

Thay đổi cách tiếp cận

Theo đại diện Cục Xúc tiến Thương mại, hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam có nhu cầu đưa sản phẩm ra thế giới rất nhiều, rồi các địa phương cũng phải đi ra thế giới để học hỏi, khảo sát thị trường, tìm hiểu những mô hình hoạt động, mô hình xúc tiến thương mại. "Nếu như các địa phương đi với quy mô từng đoàn nhỏ lẻ sẽ dẫn đến các vấn đề như: Ở thị trường nước ngoài, những cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện thương mại của chúng ta rất mỏng. Riêng việc phải làm các nghiên cứu về chính sách, rồi báo cáo về tình hình cập nhật thông tin thị trường ở thị trường sở tại về Việt Nam đã là một khối lượng công việc rất lớn. Nếu lại phải hỗ trợ các địa phương sang để tìm hiểu các hoạt động mà theo quy mô đoàn nhỏ lẻ cũng là một nội dung công việc khá vất vả cho thương vụ. Đi nhỏ lẻ vừa phát sinh khối lượng công việc rất lớn, vừa hiệu quả kết nối không cao", bà Nguyễn Thị Thu Thủy nêu vấn đề.

Tận dụng nguồn lực liên kết vùng để đẩy mạnh tiêu thụ đặc sản của các địa phương.

Đặc biệt, khách hàng nước ngoài cũng rất khó để nhớ hết hôm nay tiếp khách Bắc Kạn hay ngày mai gặp bạn hàng Thái Nguyên. Người ta chỉ nhớ rằng là chúng tôi đã tiếp xúc với cả phái đoàn Việt Nam, có những sản phẩm ABC nổi trội như thế này". Vì vậy, Bộ Công Thương đã xây dựng kế hoạch để các địa phương cùng tổ chức đoàn giao thương nước ngoài có quy mô hơn, mang nhiều sản phẩm giá trị hơn đến với thị trường nước ngoài, tạo nên hiệu ứng truyền thông cao hơn cho các doanh nghiệp.

"Trong năm tới, Bộ Công Thương sẽ thử nghiệm mô hình hỗ trợ xúc tiến thương mại mang tính chất liên kết vùng mới, đó là mô hình tổ chức các đoàn giao dịch thương mại tại nước ngoài theo quy mô vùng và chúng tôi gọi theo tiếng Anh là "Winning with Việt Nam", bà Thủy cho hay.

Đồng quan điểm cho rằng cần đẩy mạnh liên kết vùng trong việc tiêu thụ sản phẩm, ông Đinh Lâm Sáng, Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Kạn cho hay: "Việc xây dựng những điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP không phải là của một mình tỉnh mình mà gọi là đa tỉnh, có nghĩa là hàng hóa trên địa bàn chúng tôi sẽ có mặt ở các điểm bán sản phẩm OCOP của các tỉnh bạn và ngược lại. Khi đó, sản phẩm OCOP của tỉnh bạn sẽ có mặt tại các điểm bán và giới thiệu sản phẩm trên địa bàn tỉnh chúng tôi để tăng cường giao lưu về mặt hàng hóa và đáp ứng được nhu cầu của người dân hiện tại".

Theo ông Đinh Lâm Sáng, các hoạt động xúc tiến thương mại nước ngoài của địa phương cũng đã đạt được những kết quả nhất định. Chẳng hạn như sản phẩm miến dong Bắc Kạn đã đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao cấp quốc gia và cũng đã được xuất sang châu Âu thường xuyên, đồng thời cũng nhận được những đánh giá rất cao của khách hàng nước ngoài.

Theo Bộ Công Thương, những năm gần đây, liên kết chuỗi sản xuất, cung ứng trong vùng đã góp phần đưa thương hiệu chè Tân Cương - Thái Nguyên có mặt ở khắp thị trường nội địa và được xuất khẩu (XK) sang nhiều thị trường nước ngoài như Hoa Kỳ, Canada, Nga, Vương quốc Anh… Tương tự, việc tạo ra chuỗi liên kết chặt chẽ trong việc sản xuất, chế biến và tiêu thụ giữa Hợp tác xã (HTX) và người dân trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã giúp sản phẩm bí xanh thơm Ba Bể của tỉnh có mặt tại hầu hết các hệ thống phân phối như Co.opmart, Winmart, Lotte mart…

Với tỉnh Hải Dương, để đưa được vải thiều Thanh Hà sang các thị trường như Trung Quốc, Nhật Bản, Pháp, Mỹ... tỉnh đã nỗ lực xây dựng hệ thống sản xuất, phân phối hàng hóa chuyên nghiệp, xây dựng liên kết trong sản xuất. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá sản phẩm, xúc tiến tiêu thụ, mở rộng thị trường XK cho sản phẩm vải thiều của tỉnh.

Cần sự liên kết chuỗi trong sản xuất nâng cao giá trị sản phẩm, liên kết vùng để đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm.

Cần liên kết để đẩy mạnh tiêu thụ nông sản

Ở góc độ HTX, bà Nguyễn Thị Hương Vân, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Hương Vân Trà cũng cho rằng, nếu không liên kết, không dùng đúng phương thức "bó đũa" thì chúng ta sẽ không bao giờ đi xa được, cho nên tất cả các HTX luôn muốn tiếp cận được nguồn vốn với những ưu đãi tốt nhất. Và một sân chơi thương mại rất cần cơ sở vật chất tốt bởi vì khi tập hợp được tất cả những sản phẩm (của Thái Nguyên chẳng hạn) thì rất cần những trung tâm thương mại quy mô lớn để đưa các sản phẩm của tỉnh Thái Nguyên cũng như các tỉnh khác liên kết với nhau.

Đến đó, họ có thể lựa chọn được tất cả các sản phẩm của các vùng miền, của các tỉnh mà lại yên tâm tuyệt đối. Bởi vì trong trung tâm thương mại toàn là những sản phẩm chất lượng cao mới được hiện diện trong đó thì người dân đi đâu cũng mua được sản phẩm của các tỉnh. Đó là một điều thuận lợi nhất, đáp ứng nhu cầu hiện tại của khách hàng.

Tuy nhiên, Bộ Công Thương đánh giá, việc liên kết chuỗi sản xuất và chuỗi giá trị của các sản phẩm nông sản hiện nay vẫn còn chưa chặt chẽ. Hoạt động chủ yếu vẫn là người nông dân tự chế biến và tiêu thụ. Số đơn vị, doanh nghiệp có liên kết với người nông dân chưa nhiều, chưa tạo được sản lượng lớn sản phẩm chế biến chất lượng cao. Mặc dù đã được XK sang nhiều nước trên thế giới nhưng chủ yếu là vẫn là XK ở dạng thô nguyên liệu, hàm lượng chế biến thấp với giá trị chưa cao, chưa tạo ra sức cạnh tranh và chuỗi giá trị gia tăng cho nông sản Việt.

Để khai thác hiệu quả lợi thế liên kết vùng trong xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường XK, bà Nguyễn Thị Hương Vân cho rằng, để có được bước tiến tiếp theo và phát triển, HTX Hương Vân Trà luôn luôn chú trọng về vùng nguyên liệu để làm thế nào đưa ra những sản phẩm tốt nhất cùng bà con làm chuẩn theo quy chuẩn chăm sóc và song song với đó, HTX sẽ mở rộng thêm vùng nguyên liệu, liên kết với bà con của các xã khác, đưa ra những sản phẩm tốt hơn nữa với mẫu mã đẹp hơn nữa.

Để tạo ra bước chuyển biến mới, có tính đột phá trong việc phát huy vị trí, vai trò quan trọng đặc biệt và khai thác có hiệu quả hơn tiềm năng, thế mạnh của Vùng, rất cần sự liên kết chuỗi trong sản xuất nâng cao giá trị sản phẩm, liên kết vùng trong các hoạt động xúc tiến thương mại và xuất nhập khẩu theo quy mô lớn, chuyên nghiệp hơn. Muốn vậy, các vùng kinh tế cần phát huy đa các nguồn lực, thực thi hiệu quả các chương trình hành động mang tính đột phá.

Đồng thời, rất cần sự chung tay của các doanh nghiệp trong vùng, Hiệp hội ngành hàng cũng như các địa phương phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước, đặc biệt là Bộ Công Thương thực hiện hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại và phát triển xuất nhập khẩu trong thời gian tới.

Lưu Hiệp