Đẩy mạnh mô hình kinh tế hợp tác

Củng cố mô hình

Một trong những giải pháp giúp phong trào kinh tế hợp tác phát triển là thị xã kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng kinh tế tập thể, do Phó Chủ tịch UBND thị xã (phụ trách nông nghiệp) làm trưởng ban. Ngay sau khi được kiện toàn, ban chỉ đạo tham mưu Ban Thường vụ Thị ủy, xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình hành động 06-CTr/TU, ngày 29/6/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác (THT) gắn với tổ chức sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị ngành hàng (giai đoạn 2021-2025).

Đồng thời, đẩy mạnh củng cố HTX nông nghiệp yếu kém theo hướng giải thể hoặc tiếp tục đầu tư hỗ trợ vốn. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nâng cao nhận thức, hiểu rõ tính ưu việt của mô hình HTX trong làm ăn, phát triển kinh tế, vận động tham gia.

Xã Vĩnh Xương - Phú Lộc thành lập HTX trồng cây ăn trái

Tính đến thời điểm này, toàn thị xã có 17 HTX nông nghiệp, với 2.098 thành viên (trong đó 2 HTX mới thành lập), diện tích phục vụ 3.976ha. Tổng doanh thu của các HTX trong năm 2021 trên 16 tỷ đồng. Tính bình quân, mỗi HTX có doanh thu hàng năm trên 1 tỷ đồng. Con số này cho thấy, hiệu quả hoạt động của HTX chưa tương xứng với tiềm năng, bởi HTX đa phần chỉ làm từ 1-4 dịch vụ phục vụ thành viên (bơm tưới, làm đất, tín dụng nội bộ, dịch vụ thu hoạch). Còn dịch vụ liên kết, tiêu thụ sản phẩm phát triển chưa mạnh.

“Đó là do doanh nghiệp (DN) và HTX không gặp nhau về điều kiện bao tiêu sản phẩm, phương thức thu mua, thanh toán. Có thời điểm, cùng 1 giống lúa, thương lái bên ngoài mua cao hơn DN liên kết từ 100-200 đồng/kg, nông dân trong HTX chuyển sang bán lúa cho thương lái. Đây là điểm nghẽn, khó giải quyết. Để phong trào kinh tế hợp tác phát triển mang tính ổn định, bền vững, cần có biện pháp giải quyết điểm nghẽn này…” - ông Trần Văn Mol (Phó Giám đốc HTX nông nghiệp Tân Phú A1, xã Tân Thạnh) chia sẻ.

Chủ thể trung tâm

2 năm qua, TX. Tân Châu thành lập mới được 2 HTX, gồm HTX nông nghiệp Tường Lợi (xã Châu Phong), HTX trồng cây ăn trái Vĩnh Xương - Phú Lộc. Đây là 2 trong nhiều HTX được thành lập để thực hiện Chương trình hành động 06-CTr/TU. Ông Huỳnh Văn Hiệp (Giám đốc HTX trồng cây ăn trái Vĩnh Xương - Phú Lộc) cho biết, vùng đất này có thế mạnh phát triển vườn cây ăn trái. HTX sở hữu 600ha xoài, bao gồm xoài cát Hòa Lộc, xoài keo. Đây là lợi thế rất lớn trong đàm phán mua vật tư phục vụ cho vùng trồng, tiêu thụ sản phẩm cho nông dân.

“Đa số nông dân trong HTX có kinh nghiệm quản lý đồng ruộng, quản lý dịch hại. Đặc biệt, bà con biết áp dụng kỹ thuật mới trong canh tác cây ăn trái, quản lý dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, chất lượng đầu ra. Chúng tôi xác định đây là lợi thế so sánh để phát triển, từ đó nông dân trong vùng mạnh dạn liên kết thông qua mô hình HTX” - ông Hiệp chia sẻ thêm.

Các HTX nông nghiệp nói chung, cây ăn trái nói riêng đang đẩy liên kết, liên doanh tìm đầu ra cho sản phẩm. Bởi có làm tốt chức năng này thì ban điều hành HTX mới tạo được lòng tin cho thành viên. Tổ chức sản xuất theo hình thức hợp tác, hình thành vùng sản xuất hàng hóa lớn, tạo ra sản phẩm nông nghiệp giá trị là một trong những mục tiêu mà TX. Tân Châu hướng đến.

Để làm được điều đó, thị xã đặt ra mục tiêu trong những năm tới, phát triển HTX nông nghiệp trở thành chủ thể trung tâm của quá trình tổ chức lại sản xuất tại địa phương, phát triển dịch vụ trong nông nghiệp, thu hút nông dân tham gia góp vốn, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm chủ lực với DN; xác định THT là tiền đề quan trọng để hình thành HTX kiểu mới, là trung tâm gắn kết nông hộ sản xuất trong vùng, khu vực với nhau thông qua con đường hợp tác.

Mục tiêu đến cuối năm 2025, trên địa bàn thị xã có trên 80% nông dân, hộ chăn nuôi là thành viên HTX hoặc THT. DN trở thành “đầu tàu” quan trọng trong chuỗi giá trị ngành hàng chủ lực, cùng đồng hành và chia sẻ lợi nhuận, rủi ro với nông dân.

“Ở một số HTX, thành viên quản lý còn yếu về trình độ, năng lực. Chất lượng hoạt động chưa tương xứng với tiềm năng, tài chính của HTX còn yếu, trụ sở làm việc thiếu, trình độ lao động thấp. Một số nơi, thành viên tham gia mang tính hình thức, chưa phát huy tinh thần trách nhiệm vào hoạt động cũng như kiểm tra, giám sát. Đây là những hạn chế cần được khắc phục trong thời gian tới”- Trưởng phòng Kinh tế TX. Tân Châu Võ Thị Loan chia sẻ.

MINH HIỂN