Đẩy mạnh nghiên cứu công nghệ chế biến điều để nâng cao giá trị gia tăng
Đây là một trong những chỉ đạo của Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Tuyết Minh tại bế mạc hội thảo 'Giải pháp khoa học và công nghệ nâng cao giá trị ngành điều tỉnh Bình Phước', diễn ra sáng 7-7.
Sau một buổi làm việc khẩn trương, nghiêm túc với tinh thần trách nhiệm cao, hội thảo đã hoàn thành tốt các nội dung và chương trình đề ra và nhận được nhiều ý kiến thảo luận, đóng góp xây dựng phát triển ngành điều bền vững trong thời gian tới.
Với chủ đề hội thảo đặt ra đúng với nhu cầu cấp thiết của nông dân, doanh nghiệp, hợp tác xã và các nhà khoa học, chuyên gia công nghệ liên quan đến ngành điều quan tâm, hội thảo đã thu hút lãnh đạo các cục, vụ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, lãnh đạo Hiệp hội Điều Việt Nam, các nhà khoa học đến từ các trường đại học, viện nghiên cứu và hơn 250 đại biểu là lãnh đạo các sở, ngành, địa phương tỉnh Bình Phước và các tỉnh lân cận, các doanh nghiệp và người dân trồng điều trên địa bàn tỉnh tham gia.
Các nông hộ trồng điều, hợp tác xã, doanh nghiệp kinh doanh chế biến điều tham gia hội thảo
Hội thảo đã nhận được 19 bài tham luận của các nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp. Tại hội thảo, có 6 tham luận được trình bày trực tiếp và 11 ý kiến phát biểu của các nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp trồng điều, đại diện các địa phương trên địa bàn tỉnh.
Các bài tham luận và các ý kiến phát biểu tại hội thảo đã tập trung thảo luận 5 vấn đề chính liên quan đến ngành điều hiện nay: Công nghệ sản xuất giống, quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế, bảo quản, chế biến hạt điều và các sản phẩm chế biến sâu từ điều. Giải pháp nhằm phòng chống các loài sâu, bệnh hại thường gặp ở cây điều. Giải pháp duy trì, nâng cao giá trị và chất lượng sản phẩm điều. Xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm điều Bình Phước. Các giải pháp nhằm đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm điều Bình Phước.
Các bài tham luận của các nhà khoa học và ý kiến phát biểu tại hội thảo đã chỉ ra một số vấn đề, thực trạng của ngành điều hiện nay: Dù đã nghiên cứu và bình tuyển được một số giống điều có năng suất nhưng vẫn chưa có những giống cho năng suất cao và ổn định, thích ứng với nhiều vùng sinh thái. Nguyên nhân do việc quản lý các đơn vị sản xuất - kinh doanh giống chưa tốt, nhiều đơn vị sản xuất, kinh doanh giống sử dụng giống điều trôi nổi, không rõ nguồn gốc, năng suất không cao. Hiện nay, dù Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành các quy trình kỹ thuật, thâm canh vườn điều nhưng thực tế chưa được áp dụng đồng bộ trên các vườn điều, diện tích trồng điều còn phân tán, không tập trung, chưa tạo được vùng nguyên liệu đủ lớn để hình thành chuỗi giá trị cung ứng điều. Ngoài ra, thời tiết, khí hậu thay đổi, sâu bệnh hại điều phát triển đã ảnh hưởng lớn đến năng suất, chất lượng điều.
Hội thảo cũng công nhận những kết quả về công nghệ chế biến điều Việt Nam nói chung và Bình Phước nói riêng đã đạt được trong thời gian qua. Tuy nhiên mức độ cơ giới hóa chưa được đồng bộ, mức độ khai thác thiết bị và tối ưu hóa chưa cao, chưa tiết kiệm năng lượng. Đặc biệt là công nghệ và sản phẩm chế biến sâu chưa đa dạng, tỷ trọng sản phẩm chế biến sâu chỉ chiếm khoảng 1% giá trị ngành điều là còn thấp.
Bên cạnh đó, việc quản lý và sử dụng chỉ dẫn địa lý “Hạt điều Bình Phước” còn gặp nhiều khó khăn; vẫn còn một số trường hợp xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ về chỉ dẫn địa lý hạt điều, chưa xây dựng được thương hiệu sản phẩm mang chỉ dẫn “Hạt điều Bình Phước”. Việc xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm hạt điều chưa được thực hiện một cách đồng bộ, hiệu quả chưa cao, chưa hình thành được chuỗi giá trị ngành điều. Đặc biệt hiện nay ngành điều trong nước đang chịu sự cạnh tranh quyết liệt của sản phẩm điều nhập từ nước ngoài như Campuchia, Ấn Độ, các nước châu Phi cũng là những vấn đề được quan tâm.
Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Tuyết Minh đề nghị các đơn vị liên quan cần tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để phát triển ngành điều bền vững
Trước những khó khăn, thách thức đó, để từng bước nâng cao giá trị ngành điều, giúp ngành điều phát triển bền vững trong thời gian tới, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Tuyết Minh đề nghị: Các đơn vị liên quan cần tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Cụ thể, đối với giống điều tiếp tục nghiên cứu, tuyển chọn để có được giống điều cho năng suất cao, ổn định, phù hợp với nhiều vùng sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu. Xây dựng và quản lý vườn điều giống đầu dòng chất lượng cao tại các đơn vị nghiên cứu và các địa phương; tổ chức nhân giống điều ghép đạt chất lượng, cung cấp đủ cho nông hộ và trang trại trồng điều. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn kỹ thuật chuyên sâu về sản xuất điều cho cán bộ khuyến nông và người dân, hỗ trợ công tác khuyến nông để đẩy mạnh việc cải tạo, tái canh vườn điều, hướng sản xuất theo các tiêu chuẩn, đảm bảo chất lượng. Chú trọng quản lý chất lượng giống điều; hướng dẫn các tổ chức cá nhân sản xuất, kinh doanh giống điều theo đúng quy định pháp luật; sử dụng giống điều ghép có năng suất, chất lượng cao để trồng tái canh, trồng mới. Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy trình canh tác và thâm canh điều.
Bình Phước ngày càng phát triển trong lĩnh vực khoa học và công nghệ phục vụ sản xuất, chế biến điều
Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng đề nghị đẩy mạnh nghiên cứu công nghệ chế biến điều, nhất là các công nghệ chế biến sâu từ điều, đa dạng hóa sản phẩm để nâng cao giá trị gia tăng điều. Có cơ chế kiểm soát chặt quy trình sản xuất đảm bảo an toàn, vệ sinh thực phẩm và chất lượng. Song song đó, không ngừng đẩy mạnh việc đăng ký quyền bảo hộ sở hữu trí tuệ các sản phẩm và từng bước xây dựng, quảng bá thương hiệu sản phẩm mang chỉ dẫn “Hạt điều Bình Phước” trên thị trường. Cần đầu tư cho nghiên cứu thị trường, xúc tiến thương mại, xây dựng chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị điều. Phải có những phương thức quảng bá năng động, sáng tạo để nhanh chóng đưa sản phẩm đến với người tiêu dùng trong nước và thế giới.
