Đẩy mạnh truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên trong trường học
Thời gian qua, ngành y tế - dân số tỉnh tăng cường công tác phối hợp với các ngành liên quan và trường học trên địa bàn đẩy mạnh truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản (CSSKSS) vị thành niên, thanh niên (VTN, TN) với hình thức và nội dung phong phú, thu hút đông đảo học sinh tham gia. Qua đó, giúp các em tiếp thu được nhiều kiến thức quan trọng để biết cách bảo vệ sức khỏe bản thân, phòng tránh và hạn chế những tiêu cực, rủi ro có thể xảy ra, xây dựng cuộc sống an toàn, lành mạnh.
Hiện nay, các đề án cung cấp kiến thức, kỹ năng và dịch vụ về dân số - sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục cho VTN, TN trên địa bàn đã và đang được triển khai mang lại hiệu quả như: Đề án tư vấn và cung cấp dịch vụ dân số - KHHGĐ cho VTN, TN; Đề án chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục VTN, TN giai đoạn 2021 - 2025. Qua thực hiện đề án, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh duy trì có hiệu quả mô hình câu lạc bộ “Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân” tại 37 xã, phường, thị trấn thu hút 2.759 thành viên tham gia. Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh còn tích cực phối hợp với các trường THCS, THPT trên địa bàn tỉnh lồng ghép các nội dung về CSSKSS vào trong các môn học như: Sinh học, giáo dục công dân...
Xây dựng kế hoạch tổ chức chương trình ngoại khóa về CSSKSS cho học sinh bằng nhiều hình thức khác nhau. Tăng cường thực hiện nội dung giáo dục dân số, SKSS, KHHGĐ thông qua các buổi nói chuyện chuyên đề cung cấp thông tin về CSSKSS cho học sinh. Qua đó, phát huy vai trò của trường học trong việc góp phần giáo dục VTN, TN có kiến thức về CSSKSS, KHHGĐ, giúp cho các em chuẩn bị hành trang bước vào đời tốt hơn.
Bác sĩ Nguyễn Hương Chương, Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho biết: “Tại các buổi truyền thông về dân số - KHHGD, chúng tôi nghiên cứu và chọn lọc nội dung phù hợp với độ tuổi để truyền tải cho các em những kiến thức, kỹ năng cụ thể như: Khái quát về tuổi vị thành niên; những thay đổi về thể chất, tâm lý, sinh lý, tình cảm; tình bạn và tình yêu ở tuổi VTN; tình dục an toàn; hậu quả của có thai, phá thai ở tuổi VTN; một số bệnh lây nhiễm qua đường tình dục... Các nội dung này có ý nghĩa thực tế rất lớn, góp phần giúp các em nhận thức đúng đắn hơn trong CSSKSS bản thân”.
Năm 2021 mặc dù COVID-19 diễn biến phức tạp nhưng ngành dân số tỉnh đã phối hợp tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về CSSKSS cho VTN, TN tại 32 điểm trường như: THPT huyện Cam Lộ, Tiểu học và THCS Gio Quang, THCS và THPT huyện Gio Linh, THPT Chu Văn An, Tiểu học và THCS Triệu Đại, Triệu Long (huyện Triệu Phong)... Các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về giới tính, CSSKSS VTN, TN đã thu hút sự tham gia của đông đảo học sinh và thầy cô giáo. Tại các buổi truyền thông, học sinh tích cực tham gia thảo luận, giải quyết các tình huống mà cán bộ truyền thông đưa ra, rất đông bạn trẻ đặt nhiều câu hỏi và trả lời những câu hỏi của bác sĩ tư vấn; học sinh được nâng cao nhận thức trong việc CSSKSS. Đây là mô hình hoạt động được giáo viên các trường THCS, THPT đánh giá sẽ đem lại nhiều lợi ích cho học sinh và cần được tiếp tục nhân rộng trên địa bàn.
Em Lưu Bảo Ngọc, học sinh Trường THPT Lê Lợi, thành phố Đông Hà chia sẻ: “Khi tham gia buổi nói chuyện chuyên đề cung cấp thông tin về CSSKSS cho VTN, TN, em tiếp thu được nhiều kiến thức về SKSS của lứa tuổi VTN. Biết rõ hơn những thay đổi về tâm sinh lý của tuổi dậy thì và tác hại của việc yêu sớm ảnh hưởng đến học tập như thế nào. Đặc biệt, em biết cách bảo vệ sức khỏe của bản thân mình tốt hơn”.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác CSSKSS cho VTN, TN của tỉnh còn nhiều khó khăn và xuất hiện những thách thức mới, đó là công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao SKSS VTN, TN vẫn chưa thực sự được quan tâm đúng mức, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa. Bên cạnh đó, ở lứa tuổi này các em đang có nhu cầu tìm hiểu kiến thức tâm, sinh lý rất lớn mà một số bậc phụ huynh còn né tránh khi nhắc tới vấn đề SKSS, chưa thật sự quan tâm sát sao tới nhu cầu, tâm tư, nguyện vọng của trẻ. Hiện nay, một số học sinh tự tìm kiếm thông tin trên các trang mạng xã hội, tiếp cận với các thông tin thiếu lành mạnh đã kích thích trí tò mò, thích khám phá bản thân và bạn khác giới.
Chính vì thế, quan niệm về tình yêu tuổi học trò đã có nhiều thay đổi, một số học sinh vì thiếu kiến thức, kỹ năng sống nên dẫn đến nhiều hệ lụy như yêu quá sớm, quan hệ tình dục không an toàn, có thai ngoài ý muốn, phá thai... Vì vậy, tuyên truyền CSSKSS VTN, TN trong trường học là một hoạt động có ý nghĩa thiết thực, giúp cho học sinh có sự hiểu biết và nhận thức rõ ràng hơn về SKSS, từ đó giúp cho các em có một cuộc sống lành mạnh về thể chất và tinh thần.
Bác sĩ Nguyễn Hương Chương cho biết thêm: “Việc chăm sóc, giáo dục SKSS đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách và giá trị của mỗi thanh thiếu niên khi các em bước vào đời. Để việc giáo dục giới tính, SKSS cho VTN, TN được triển khai một cách hiệu quả, kịp thời, trong thời gian tới, các cấp, ngành, gia đình và nhà trường cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa trong công tác truyền thông, giáo dục về CSSKSS cho lứa tuổi VTN, TN. Tiếp tục đổi mới các hình thức truyền thông phong phú và đa dạng hơn. Đồng thời, nhà trường và gia đình cần kết hợp chặt chẽ để quản lý, giáo dục và trang bị đầy đủ kiến thức về CSSKSS cho VTN, TN cho các em nhằm tạo điều kiện thuận lợi để các em có một môi trường tốt trong học tập và nâng cao sức khỏe”.