ĐBQH tranh cãi việc cắt điện nước khi vi phạm hành chính
ĐBQH Trương Trọng Nghĩa nói khi phạt bổ sung bằng việc cắt điện, nước thì phải rà trường hợp cụ thể để áp dụng chứ 'chồng vi phạm rồi cắt điện, nước thì vợ, con họ sống thế nào?'...
Thảo luận tại tổ về dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Xử lý vi phạm hành chính sáng nay (10/6), Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cho rằng, luật này ảnh hưởng đến toàn dân và mang tính chất lập lại trật tự, kỷ cương xã hội. Nếu điều chỉnh bổ sung được những điều khoản quản lý xã hội tốt sẽ có tác động rất lớn với toàn xã hội.
Cắt điện, nước là không cần thiết
Ông Thể dẫn Nghị định 100 (phạt vi phạm giao thông) khi ban hành có đột phá rất lớn với mong muốn không ai vi phạm và đề nghị dự luật lần này nên đưa ra các mức phạt thật cao.
“Nếu muốn quản lý xã hội mà phạt thấp thì không đảm bảo tính răn đe. Quốc hội hoàn toàn có thể ban hành khung hình phạt thật cao để răn đe toàn xã hội. Như vậy người vi phạm sẽ đắn đo rất nhiều vì có thể phá sản, mất hết tài sản, thậm chí hình sự”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể phân tích.
Về việc bổ sung hình phạt cưỡng chế và đã đề xuất một số hình phạt như ngừng cung cấp điện, nước tại địa điểm vi phạm, Bộ trưởng GTVT cho rằng, không cần thiết và giải pháp này suy cho cùng cũng là về kinh tế. Trong khi đó, ngừng cung cấp điện nước thì hoạt động sản xuất kinh doanh, đời sống của DN, cá nhân cũng bị ảnh hưởng.
“Một xí nghiệp có hàng ngành công nhân mà dừng cung cấp nước, sẽ tác động ghê gớm, ảnh hưởng đến cả nghìn người”, ông Thể phân tích và đề nghị hình thức bổ sung có thể phạt tăng gấp 10 - 50 lần mức phạt hiện nay.
Theo Bộ trưởng Thể, làm như vậy là đánh thẳng vào kinh tế. Nếu ai chậm nộp phạt, vi phạm lặp đi lặp lại hoặc có vấn đề thì có biện pháp xử phạt rất cao. Như vậy không gây ảnh hưởng đến xã hội và tác động lớn đến người vi phạm, buộc họ phải chấp hành.
ĐB Bùi Văn Xuyền, ủy viên thường trực UB Pháp luật cũng tỏ ý không đồng tình về đề xuất ngừng cung cấp điện, nước là biện pháp cưỡng chế hành chính và cũng không nên lập luận áp dụng ở nhiều lĩnh vực khác.
Theo ông Xuyền, dù là xử lý vi phạm hành chính hay xử lý hình sự thì đều phải đúng người, đúng tội, đúng hành vi. Như thế mọi người mới “tâm phục khẩu phục”.
Ông chỉ đồng ý ngừng cung cấp điện, nước chỉ là biện pháp ngăn chặn với điều kiện sử dụng điện nước là tiền đề, điều kiện để vi phạm hành chính.
ĐB Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) cho rằng xây nhà trên núi vi phạm thì cắt luôn điện nước là hợp lý; nhưng ở khu dân cư, hộ sản xuất bánh mỳ, nước đá… vi phạm thì việc cắt điện cắt nước phải thận trọng.
“Khi áp dụng biện pháp này, chính quyền địa phương phải rà trường hợp cụ thể để áp dụng. Chứ trong một nhà mà ông chồng vi phạm rồi cắt điện, nước thì vợ, con họ sống thế nào”, ông Nghĩa phân tích.
Phó Chủ nhiệm UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Ngô Thị Minh đề nghị cần phải có quy định chi tiết hơn vì điện, nước là nhu cầu thiết yếu, liên quan đến sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và đời sống của người dân, DN.
“Các đối tượng liên quan cùng làm việc, sinh sống thì tính thế nào? Một cá nhân vi phạm ảnh hưởng đến cả tổ chức thì sao?”, bà Minh băn khoăn và đề nghị nên thận trọng quy định cụ thể.
Biên bản xử phạt dày như vở học nhưng không cưỡng chế được
Ở đoàn Quảng Ninh, ĐB Trần Văn Minh – Phó Chủ nhiệm Ủy ban KH-CN-MT lại ủng hộ hình phạt bổ sung cắt điện, nước để ngăn chặn tối đa việc tiếp tục vi phạm, đảm bảo trật tự kỷ cương.
Dẫn thực tế qua giám sát chuyên đề về bảo vệ môi trường năm 2018, 2019, ĐB Minh cho biết, có khá nhiều đơn vị không chấp hành nghiêm túc các quyết định xử phạt vi phạm hành chính, không tích cực có biện pháp bảo vệ môi trường mà cơ quan thanh tra, kiểm tra đã chỉ ra. Thậm chí, có một số đơn vị không những không chấp hành mà còn tiếp tục hoạt động gây ô nhiễm môi trường.
“Chính quyền địa phương cũng rất bức xúc. Các tỉnh, thành chúng tôi đi qua khi được hỏi lý do vì sao thì họ đều trả lời là không có biện pháp bổ sung để thi hành. Họ kiến nghị cần có biện pháp này, tức ngừng cung cấp dịch vụ điện nước”, ĐB tỉnh Quảng Ninh bày tỏ nhất trí với dự thảo luật.
ĐB Phan Nguyễn Như Khuê (TP.HCM) cũng ủng hộ đề xuất của Chính phủ và dẫn chứng, đoàn TP.HCM đi giám sát về vấn đề ô nhiễm môi trường nước, không khí ở các khu công nghiệp sản xuất tập trung, có DN "biên bản xử phạt vi phạm hành chính xếp một tập dày gần như vở học" nhưng không thể nào cưỡng chế được”.
Theo ĐB Khuê, sau khi đoàn kiểm tra đi, những DN này vẫn sản xuất bình thường, thậm chí còn tăng mức độ ô nhiễm hơn trước.
Nhà giàu đi Mercedes, Bently mà phạt 3 triệu thì họ cười khẩy
Theo ĐB Trương Trọng Nghĩa, nguyên tắc xử phạt hành chính là phải có hiệu lực, mà để bảo đảm hiệu lực thì phải có biện pháp cưỡng chế. Nếu không có hiệu lực sẽ càng khuyến khích người ta vi phạm nhiều hơn.
"Nguyên tắc xử phạt là làm cho người ta sợ, người ta ngại, người ta không dám vi phạm. Hành vi đó như ông vi phạm Luật Giao thông, ông nhà giàu đi Mercedes, Bently mà phạt 3 triệu thì họ cười khẩy; nhưng bắt anh đi lao động, đi học luật họ mới sợ, chứ phạt mấy triệu họ không sợ. Còn ai không có tiền thì đi lao động công ích", ĐB nhấn mạnh.