Để điện ảnh Việt Nam vươn xa, cần thay đổi cách làm
Đó là nhận định của nhiều đại biểu Quốc hội trong phiên thảo luận tại tổ về dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi) ngày 23-10.
Thiếu vắng các bộ phim có sức sống trường kỳ với lịch sử
Qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội thống nhất quan điểm xây dựng luật là cần nhìn nhận điện ảnh dưới góc độ vừa là ngành nghệ thuật sáng tạo, vừa là ngành kinh tế; đặt ngành công nghiệp điện ảnh trong tổng hòa mối quan hệ với nhiều ngành nghề khác và trong môi trường công nghệ số; tạo hành lang pháp lý thuận lợi, khuyến khích sự tham gia của toàn xã hội phát triển ngành điện ảnh.
Phát biểu thảo luận, đại biểu Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội (Đoàn TP Hà Nội) khẳng định, điện ảnh hiện không chỉ còn là ngành giải trí nữa mà điện ảnh là ngành công nghiệp văn hóa, một ngành kinh tế sáng tạo.
Từ đó, đại biểu Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh chúng ta phải xây dựng Luật Điện ảnh (sửa đổi) để phù hợp hơn với bối cảnh xã hội mới, theo xu thế phát triển văn hóa trên thế giới nhằm giúp cho ngành điện ảnh phát triển bền vững và tạo sự lan tỏa phát triển của nhiều ngành nghề khác.
Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Đoàn Thái Nguyên) nhấn mạnh, lĩnh vực điện ảnh rất rộng, trong quản lý nhà nước phải tạo không gian sáng tạo cho điện ảnh, vừa có tác phẩm tốt phục vụ nhân dân, vừa bảo đảm tính thị trường, vừa bảo đảm tính định hướng chính trị.
Nhấn mạnh văn hóa nghệ thuật phải chú trọng con người, đại biểu Nguyễn Mạnh Tiến (Đoàn Tây Ninh) nhấn mạnh, nếu Việt Nam muốn vươn tầm ra thế giới trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật nói chung, điện ảnh nói riêng thì phải thay đổi cách làm.
Đại biểu Nguyễn Mạnh Tiến thì nhắc đến kinh nghiệm từ đất nước Hàn Quốc khi mỗi năm họ đều đưa các sinh viên ra nước ngoài (các trung tâm điện ảnh thế giới) học hỏi hầu hết các khâu, quy trình sáng tác phim ảnh. So với số tiền đầu tư họ thu lại rất nhiều, từ đó văn hóa, điện ảnh Hàn Quốc gần như rất phổ biến và thống lĩnh thị trường.
“Tại sao trong thời kỳ chiến tranh, chúng ta có rất nhiều tác phẩm hay sâu sắc, có sức sống trường kỳ với lịch sử như Em bé Hà Nội, Sao Tháng Tám, Vỹ tuyến 17… mà bây giờ lại thiếu vắng các tác phẩm như vậy?”, đại biểu bày tỏ băn khoăn và cho rằng dự án luật hiện còn đang thiếu chính sách quan tâm, đầu tư cho con người, dường như mới chỉ nhấn mạnh đến việc quản lý nhà nước.
“Nếu cứ tiếp tục làm theo cách này liệu có thúc đẩy phát triển được thị trường điện ảnh hay không?”, đại biểu Nguyễn Mạnh Tiến nói.
"Trăm hoa đua nở” phim trên mạng
Tại phiên thảo luận, việc phổ biến phim trên không gian mạng là nội dung được các đại biểu quan tâm, thảo luận. Dự thảo Luật quy định tổ chức, cá nhân phổ biến phim trên không gian mạng phải tự phân loại, hiển thị kết quả phân loại phim theo quy định và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả phân loại phim.
Đại biểu Bùi Thị Huyền Mai (Đoàn TP Hà Nội) bày tỏ băn khoăn khi mà việc phổ biến phim trên không gian mạng hiện “trăm hoa đua nở”, không quản lý được.
Do đó, khi quy định các tổ chức cá nhân phổ biến phim trên không gian mạng phải tự phân loại, kiểm định phim và đưa ra các quy định cảnh báo cư dân mạng như quy định của dự thảo rất cần thiết có quản lý chặt chẽ của nhà nước.
“Nhà nước có công cụ nào để bảo đảm nhà cung cấp phim không phổ biến văn hóa phẩm độc hại trên mạng?”, đại biểu bày tỏ.
Cùng quan điểm, đại biểu Hoàng Minh Hiếu (Đoàn Nghệ An) cũng cho rằng quy định này trong dự thảo luật chưa thật sự chặt chẽ.
Theo đại biểu Hoàng Minh Hiếu, cần kết hợp giữa tiền kiểm và hậu kiểm đối với hình thức phát hành phim trên không gian mạng. Bởi lẽ thực tế vừa qua đã có những bộ phim phát hành xuyên tạc lịch sử Việt Nam, nếu không tiền kiểm và hậu kiểm, tác hại của việc lan truyền những bộ phim vi phạm pháp luật này là khá lớn…
Đại biểu Nguyễn Xuân Thắng (Đoàn Quảng Ninh) cũng chỉ ra thực trạng phổ biến lậu phim rạp trên môi trường mạng hiện nay.
Đại biểu nhấn mạnh, có những bộ phim chiếu rạp bị phát tán ngay khi công chiếu. Vấn đề này đặt ra cho chúng ta thấy rằng, dự thảo Luật Điện ảnh (sửa đổi) lần này cần quy định thật rõ những nội dung về quản lý điện ảnh trên không gian mạng.
Đối với các quy định về sản xuất phim tư nhân trong dự thảo luật, đại biểu Quốc hội Nguyễn Xuân Thắng cũng cho rằng, dự thảo luật đang hơi thiên nhiều về quản lý nhà nước, hơn là khuyến khích các nhà sản xuất tư nhân, xã hội hóa hoạt động làm phim.
Theo các đại biểu, nhiều bộ phim tư nhân có nội dung và tác động tốt đến đời sống, xã hội, chúng ta nên khuyến khích. Tuy nhiên, song song với đó, chúng ta cũng không được buông lỏng quản lý, mà cần quản lý chặt về nội dung để bảo đảm nội dung phim không có chứa những nội dung kích động bạo lực, mại dâm… có tác động tiêu cực tới người xem...