Để khôi phục lại những cây đã đổ sau bão
Sức tàn phá của bão Yagi tại Hà Nội đã gây thiệt hại lớn về nhiều mặt. Trong đó, số lượng cây xanh bị gãy, đổ có thể coi là nhiều nhất trong nhiều năm trở lại đây. Rất nhiều cây xanh trăm tuổi gắn với lịch sử, hình ảnh thân thuộc của nhiều con phố Hà Nội đã gẫy, đổ khiến nhiều người không khỏi xót xa, tiếc nuối.
Cây đa cổ thụ trước Nhà Thờ lớn Hà Nội bị gãy đổ khiến nhiều người tiếc nuối. Ảnh: Khánh Huy
Cây xanh bị gãy đổ nhiều nhất trong nhiều năm trở lại đây
Tính đến sáng 8/9, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, TP Hà Nội đã thống kê có 14.660 cây xanh bị đổ và gãy cành. Trong đó, cây bị đổ là 14.272 cây. Trong ngày 8/9, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài cũng đã đi kiểm tra thực tế và chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả bão số 3. Bí thư Thành ủy Hà Nội yêu cầu phải cứu, trồng lại những cây xanh đổ do bão số 3, bởi trồng được một cây xanh trưởng thành mất rất nhiều thời gian.
“Đối với cây xanh gãy đổ, cây nào cứu được phải hết sức cứu, dựng lại được phải dựng lại để chăm sóc, bần cùng bất đắc dĩ mới phải cưa bỏ, vì trồng được một cây không dễ và mất rất nhiều thời gian” - Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài nêu rõ.
Thông tin từ quận Hai Bà Trưng cho biết, trên địa bàn quận có hàng trăm cây xanh đổ, quận đang đang huy động tối đa lực lượng và Nhân dân tham gia khắc phục. Vì cây xanh đóng góp rất quan trọng cho cảnh quan môi trường nên quận chỉ đạo tổng số 3.199 người tham gia ứng phó bão số 3 trên địa bàn làm việc hết công suất để khắc phục hậu quả về cây xanh một cách nhanh nhất. Sự vào cuộc của chính quyền các địa phương lúc này đang hết sức cần thiết, để phân biệt được cây nào giữ, cây nào bỏ. Đây cũng là điều cần được phổ biến sớm, tránh các địa phương vội vàng, chủ quan duy ý chí chặt phá hàng loạt khó khôi phục khi cây đổ.
Cố gắng giữ tối đa cây xanh để trồng lại
Lực lượng chức năng khắc phục hậu quả sau bão. Ảnh: Khánh Huy
Đề cập đến vấn đề làm sao để giữ gìn, khôi phục lại cây xanh đã bị đổ, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Võ Nguyên Phong chia sẻ, đây là vấn đề Sở rất quan tâm nhiều năm, cũng như sau cơn bão số 3, vì thiệt hại nặng nề với hàng ngàn cây xanh đổ. Sở đang chỉ đạo khẩn các bộ phận chuyên môn thống kê sớm, đồng thời chuẩn bị có phương án tổng thể, với các giải pháp hữu hiệu để khôi phục lại những cây đã đổ, gãy cành với hy vọng giữ được tối đa có thể. Đối với cây đổ, bật gốc các đơn vị sẽ cắt tỉa cành, dựng lên hoặc mang về nơi dâm ủ, dùng thuốc kích rễ cây để phục hồi. Đặc biệt, những cây quý, cây cổ thụ sẽ cố gắng hết sức để bảo vệ.
Tuy nhiên, theo ông Võ Nguyên Phong hiện đang gặp không ít khó khăn trong việc bảo vệ cây, vì các lực lượng đồng thời phải cưa cắt cây, vừa vận chuyển hoặc dựng cây để kịp thời giải phóng đường giao thông. Tuy nhiên, Sở đang nỗ lực để phối hợp với các địa phương quận, huyện chỉ đạo khắc phục sớm việc này. Qua thực tế mưa bão, ông Võ Nguyên Phong cho thấy một thực tế rằng, nhiều cây hoa đẹp nhưng lại giòn, dễ đổ gãy như cây bằng lăng, phượng, muồng. Những cây này cũng có thể mang về dâm ủ khôi phục và sẽ tận dụng tối đa để đưa vào trồng tại các công viên, vườn hoa vừa tạo cảnh quan đẹp và có bóng mát.
Ông Nguyễn Đức Mạnh - Phó tổng giám đốc Công ty Công viên cây xanh Hà Nội cho biết: “Chúng tôi sẽ cố gắng giữ tối đa cây xanh để trồng lại. Tuy nhiên những cây này phải đảm bảo đủ các tiêu chuẩn và an toàn”. Ông Nguyễn Đức Mạnh cũng cho biết khi có tin về bão số 3, Công ty Công viên cây xanh Hà Nội đã tăng cường lực lượng, rà soát lại cây nguy hiểm, cây sâu mục và thực hiện việc cắt tỉa để phòng gió bão. Tuy nhiên sức mạnh của gió bão đã khiến hàng nghìn cây xanh không thể “chống đỡ”.
Ông Lê Huy Cường - Hội Khoa học kỹ thuật lâm nghiệp Việt Nam cho biết, hiện nay, ở các đô thị do sự phát triển quá nhanh nên hệ thống cây xanh đang bị đe dọa nghiêm trọng do vấn đề đô thị hóa, công tác quy hoạch không đồng bộ. Nhiều cây có tuổi đời rất cao, sau này do đô thị phát triển sau, đường sá, nhà cửa bắt đầu xây dựng đào bới xuống lòng đất, khi vướng rễ cây họ cắt bỏ, dẫn đến hệ rễ các cây bị xâm hại nguyên trọng, các rễ non sau này mọc ra không còn nhiều khả năng phát triển và bám đất vì vướng các công trình ngầm. Do đó, rễ cây chỉ ăn luẩn quẩn trong diện tích đó, giống như cây đang trồng ở trong một cái chậu. Chính sự xâm hại nghiêm trọng đến hệ rễ của cây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng cây bị đổ khi gặp thời tiết xấu.
Theo chuyên gia, việc trồng lại cây gãy đổ không khó, nhưng để đảm bảo an toàn, đặc biệt với những cây cổ thụ, cần được cắt tỉa chăm sóc lại trước khi trồng lại. Trước khi trồng lại phải quy hoạch diện tích trồng, đảm bảo cây có không gian để phát triển hệ rễ, chọn đúng chủng loại cây trồng và có kế hoạch chăm sóc hợp lý. Vấn đề nên trồng loài cây nào để phù hợp hơn và giảm thiểu những nguy cơ gây nguy hiểm trong đô thị, trường học, trước khi trồng cây cần phải tham vấn ý kiến chuyên gia, đơn vị có chuyên môn. Việc trồng cây nào cần tổ chức khảo sát kỹ, bởi còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như đất đai, diện tích, khoảng không gian của từng địa điểm mới bố trí, chọn cây.
Có rất nhiều loài cây khác có thể trồng được trong đô thị ở Việt Nam như cây Sao đen, cây Dầu Rái… Những cây này có thể trồng với số lượng lớn và ít khi đổ. Chúng có thể sống được hàng trăm năm. Hoặc trong trường học thì có thể trồng những cây gỗ trung bình, hoặc nhỏ như các cây họ muồng. Cây xanh là một phần tạo nên Hà Nội, việc trồng cây xanh đô thị cần quan tâm đến tính chất đặc thù phù hợp với sinh thái từng vùng vì mỗi quận, huyện có sinh thái khác nhau về độ ẩm, đất, về không gian và hoạt động của con người trên từng tuyến đường, bao gồm: chủng loại cây, hình thức không gian, kích thước không gian, khống chế chiều cao cây, khoảng cách trồng cây… Từ đó góp phần hình thành các tuyến đường đặc trưng về cảnh quan và từng bước nâng cao chất lượng cảnh quan và môi trường cho đô thị Hà Nội.
