Để không ai bị bỏ lại đằng sau

Giai đoạn này cũng cần những chiến dịch làm sạch dữ liệu, từ đó mới có thể có nguồn nguyên liệu tốt cho dòng chảy hành chính số. Vì vậy có thể hiểu tại sao có những yêu cầu người dân nộp bản photo giấy tờ nhà đất cho phường, xã hay cơ quan chức năng phải đi từng nhà để xác minh, ghi nhận các phương tiện giao thông các gia đình đang sở hữu.

Nhưng nên nhớ Chính phủ vừa có Nghị định 278/2025/NĐ-CP quy định về kết nối, chia sẻ dữ liệu bắt buộc giữa các cơ quan nhà nước. Nếu cứ làm đúng theo yêu cầu của nghị định này, Bộ Công an và Bộ Nông nghiệp và Môi trường hay Bộ Giao thông Vận tải có thể kết nối, chia sẻ dữ liệu đất đai hay phương tiện giao thông mà không cần làm phiền đến người dân. Nguồn tài nguyên là cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia được chia sẻ thông suốt mới giúp giảm các yêu cầu xuất trình giấy tờ hay thậm chí tiến đến chỗ không cần xác nhận độc thân như dự kiến.

Trong giai đoạn này, kể cả ở những giai đoạn sau, bên cạnh các quầy kỹ thuật số làm thủ tục hành chính trên không gian mạng, cần có những quầy thực thể dành cho những người dân chưa thể tiến hành các thủ tục qua mạng. Trong 100 triệu dân, dù chỉ cần vài ngàn người chưa có điều kiện tiếp cận hành chính qua mạng chúng ta cũng phải có biện pháp phục vụ họ, huống chi tỷ lệ người dân không thể thực hiện các thao tác qua mạng còn rất lớn, có thể lên đến hàng triệu người.

Những người này có thể là công dân lớn tuổi, không thể tiếp cận công nghệ mới như giới trẻ. Họ cũng có thể thuộc nhóm dân số thu nhập thấp nên không có các thiết bị cần thiết để làm thủ tục hành chính qua mạng như điện thoại di động, máy in, kết nối Internet. Cũng có những người do dị tật, khuyết tật hay thương tật mà không thể sử dụng công nghệ - dĩ nhiên chúng ta phải phục vụ họ như những người dân bình thường. Không loại trừ có những người “dị ứng” với công nghệ, muốn làm việc với giấy trắng mực đen - chúng ta không thể trách họ.

Hiện nay quy trình thực hiện các thủ tục hành chính vẫn còn xen kẽ các khâu thực hiện qua mạng, một số khâu phải làm trực tiếp tại cơ quan hành chính. Vì thế việc thiết kế những quầy tiếp nhận hồ sơ thực thể là không khó và không gây tốn kém thời giờ nhiều cho bộ máy hành chính. Song song với các quầy như thế là các ki ốt với các thiết bị cần thiết để người dân tự làm quen với hành chính qua mạng với sự hướng dẫn của cán bộ trong lĩnh vực.

Cùng với sự thâm nhập của công nghệ kỹ thuật số vào đời sống, sự giáo dục lan tỏa từ học sinh, sinh viên ra những người thân trong gia đình, chắc chắn mức độ thích nghi với thủ tục hành chính số ngày càng được tăng lên. Lúc đó chúng ta sẽ vui mừng thông báo quầy thủ tục thực thể nay vắng bóng người xếp hàng vì tất cả đã chuyển qua mạng.

Kinh tế Sài Gòn