Đề nghị xếp doanh nghiệp FDI báo lỗ trên 3 năm vào nhóm rủi ro cao

Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn.

Chiều 5/11, tại phiên thảo luận tổ 9 về dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn (đoàn Hải Phòng) đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm kết nối dữ liệu bắt buộc theo thời gian thực giữa cơ quan thuế, hải quan, ngân hàng và các sàn thương mại điện tử.

Đặc biệt, với các sàn thương mại điện tử nước ngoài không hợp tác, ông đề xuất cần có chế tài mạnh như phong tỏa thanh toán quốc tế qua ngân hàng.

Đề cập đến tình trạng chuyển giá và thất thu thuế từ doanh nghiệp FDI, ông Sơn nhấn mạnh dự thảo luật cần quy định rõ cơ chế chống chuyển giá, trong đó doanh nghiệp FDI báo lỗ liên tục trên 3 năm phải được xếp vào nhóm rủi ro cao để thanh tra, kiểm tra.

Thực tế, theo báo cáo của Bộ Tài chính đầu năm nay, trong số 28.918 doanh nghiệp FDI có dữ liệu báo cáo tài chính đầy đủ năm 2023, có tới 16.292 doanh nghiệp báo lỗ, tăng 21,2% so với năm 2022; 18.140 doanh nghiệp lỗ lũy kế, tăng 15%.

Đáng chú ý, dù báo lỗ kéo dài, nhiều doanh nghiệp vẫn mở rộng đầu tư, tăng vốn, mở rộng sản xuất, trong khi mức đóng góp ngân sách thấp.

Theo Bộ Tài chính, nguồn vốn đầu tư nước ngoài vẫn tăng nhưng chủ yếu tập trung vào dự án quy mô nhỏ và vừa, hiệu quả chưa cao. Do đó, cơ quan này đã kiến nghị Chính phủ tăng cường quản lý đối với các doanh nghiệp FDI và dự án đầu tư hoạt động kém hiệu quả, đồng thời, nâng cao năng lực chuyên môn cho các cơ quan quản lý tại địa phương.

Tại buổi thảo luận, đại biểu Phan Đức Hiếu (đoàn Hưng Yên) còn bày tỏ băn khoăn về vấn đề công khai thông tin người nộp thuế.

Ông cho rằng việc công khai tên doanh nghiệp nợ thuế bằng cách đọc trên các phương tiện thông tin đại chúng hàng ngày là hình thức "không tích cực", mang tính định kiến, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và không cần thiết.

Theo đó, ông đề nghị nghiên cứu lại kỹ các hình thức công khai và các căn cứ để công khai, tránh quy định không rõ ràng.

Liên quan đến đề xuất bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh từ năm 2026, các đại biểu nhìn chung đồng tình về chủ trương nhưng còn băn khoăn về tính khả thi. Đại biểu Nguyễn Thị Mai Thoa (đoàn Hải Phòng) cho rằng chính sách thuế hiện còn phức tạp, do đó cần quy định đơn giản, dễ hiểu, có lộ trình và cơ chế hỗ trợ phù hợp.

Cùng quan điểm, đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn Hải Phòng) đề nghị dự thảo cần bổ sung phương pháp xác định doanh thu thực tế và quy định rõ trách nhiệm cơ quan thuế trong việc hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai dựa trên dữ liệu hóa đơn điện tử và ngân hàng.

Để bảo vệ người nộp thuế, ông Tân cũng kiến nghị không tính tiền chậm nộp nếu việc nộp thuế bị ảnh hưởng do sự cố kỹ thuật từ ngân hàng hoặc cơ quan thuế, đồng thời mở rộng đối tượng được khoanh nợ thuế cho các trường hợp chịu tác động bởi thiên tai, dịch bệnh hoặc sự kiện bất khả kháng.

Liên Phạm