Đề xuất cấm yêu cầu người dân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Trình bày tờ trình, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết việc sửa đổi luật là cần thiết nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý về quản lý, khai thác và cấp phiếu lý lịch tư pháp; phù hợp với chủ trương chuyển giao nhiệm vụ quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công về lý lịch tư pháp từ Bộ Tư pháp sang Bộ Công an.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình trình bày tờ trình. Ảnh: Phạm Thắng

Đồng thời, bảo đảm thống nhất, tập trung dữ liệu về con người, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số quốc gia, cải cách hành chính và phục vụ người dân tốt hơn.

Theo Phó Thủ tướng Thường trực, dự thảo đã sửa đổi, bổ sung quy định cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2 nhằm khắc phục tình trạng lạm dụng phiếu lý lịch tư pháp số 2, phù hợp với quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Dự thảo luật lần này đã bãi bỏ quy định về nhiệm vụ, quyền hạn thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước tại địa phương của UBND tỉnh, thành phố; "giấy chứng nhận đương nhiên xóa án tích" và việc xử lý thông tin này.

Trình bày báo cáo thẩm tra, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, cho biết Ủy ban tán thành với phạm vi và các nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Lý lịch tư pháp như Chính phủ trình.

Quá trình thẩm tra, một số ý kiến đề nghị cần có đánh giá tác động kỹ lưỡng đối với quy định về việc cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2 bởi có thể khiến người dân gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục về xin thị thực, xuất cảnh, nhập cư... mà quốc gia sở tại yêu cầu phải cung cấp các thông tin liên quan đến án tích.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: Phạm Thắng

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng nêu rõ có ý kiến này đề nghị nghiên cứu, chỉnh lý quy định theo hướng xác định rõ một số trường hợp cụ thể mà cơ quan, tổ chức có thể yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2.

Một số ý kiến khác cho rằng quy định của dự thảo luật vẫn khó có thể khắc phục tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2 vì nếu các cơ quan, tổ chức, nhất là cơ quan, tổ chức nước ngoài, vẫn yêu cầu thì cá nhân vẫn miễn cưỡng phải cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2 để có thể hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục.

Theo Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, có ý kiến cho rằng không chỉ đối với phiếu lý lịch tư pháp số 2 mà thực tiễn cũng cho thấy đang tồn tại việc lạm dụng đối với yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp số 1, tạo ra gánh nặng không cần thiết cho cả người dân và cơ quan quản lý nhà nước.

Từ thực trạng này, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị tiếp tục cân nhắc, chỉnh lý quy định về mục đích quản lý lý lịch tư pháp cho phù hợp với tình hình thực tiễn và chủ trương cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; bổ sung vào dự thảo luật quy định mang tính nguyên tắc về những trường hợp cơ quan, tổ chức được phép yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp.

Minh Chiến - Văn Duẩn