Đề xuất cơ chế gỡ vướng thu phí tự động không dừng

Người dân vẫn giữ thói quen sử dụng tiền mặt

Theo đánh giá của Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể, dự án ETC đang gặp nhiều vướng mắc, lượng phương tiện dán thẻ thu phí tự động và sử dụng dịch vụ thấp, người dân vẫn giữ thói quen sử dụng tiền mặt và kết nối liên thông giữa tài khoản giao thông và ngân hàng còn khó khăn. Theo đó, mới chỉ có khoảng 700 nghìn trong tổng số hơn 3,5 triệu phương tiện trên cả nước dán thẻ; tỷ lệ người trả phí tự động tại các trạm vẫn còn thấp, đạt khoảng hơn 30% lượng phương tiện đã dán thẻ.

Hiện nay, chưa có quy định nào bắt buộc phương tiện không dán thẻ thì không được đi vào làn ETC, dẫn đến việc phương tiện đã dán thẻ đi vào làn ETC vẫn phải dừng để chờ phương tiện chưa dán thẻ đi qua trả phí.

Bên cạnh đó, các hợp đồng BOT đã ký trước đây không có chủ trương áp dụng ETC, nên bây giờ để triển khai hệ thống ETC cần ký phụ lục hợp đồng đối với tất cả các nhà đầu tư BOT. Hơn nữa, hệ thống ETC áp dụng công nghệ mới, liên quan lợi ích của nhiều chủ thể nên phát sinh vướng mắc trong đàm phán, làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Một vướng mắc khác được Bộ GTVT chỉ ra là do quy định về trình tự, thủ tục triển khai lựa chọn nhà đầu tư dự án PPP mất nhiều thời gian dẫn đến thời gian tổ chức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án giai đoạn 2 đến thời điểm này mới hoàn thành. “Tiến độ triển khai các tuyến cao tốc do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý còn nhiều vướng mắc do chưa xác định được nguồn vốn đầu tư hệ thống thiết bị ETC. Đồng thời, việc chuyển VEC về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, trong khi quy định pháp luật về phân cấp, phân quyền chưa rõ ràng cũng ảnh hưởng đến tiến độ các dự án cao tốc do VEC quản lý”, Bộ GTVT cho biết thêm.

Ngoài ra, theo Bộ GTVT, ngân hàng cung cấp tín dụng cho dự án còn quan ngại trường hợp phương án trích trực tiếp từ doanh thu các dự án BOT nếu chậm thực hiện sẽ ảnh hưởng đến phương án tài chính dự án ETC, dẫn đến công tác giải ngân cho dự án ETC còn chậm.

Để đẩy nhanh tiến độ triển khai thu phí tự động không dừng, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, UBND các địa phương thực hiện việc dán thẻ đầu cuối và sử dụng dịch vụ ETC đối với các phương tiện thuộc diện thu phí do bộ, ngành, địa phương quản lý.

Bộ GTVT sẽ đôn đốc, chỉ đạo các nhà đầu tư BOT bàn giao trạm đang thu phí cho nhà cung cấp dịch vụ để thực hiện thu phí ETC; dừng thu phí khi nhà đầu tư BOT không ký phụ lục hợp đồng với Bộ về triển khai dịch vụ ETC, hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ,... trước ngày 31-8 tới và không triển khai dịch vụ ETC tại trạm thu phí BOT trước ngày 31-12 năm nay.

Bộ GTVT cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo ban hành các quy định nghiêm cấm phương tiện chưa dán thẻ đi vào các làn ETC và chỉ được đi làn thu phí một dừng hoặc làn thu phí hỗn hợp; công khai, minh bạch công tác thu phí thông qua kết nối, cung cấp dữ liệu thu phí ETC nếu các bộ, ngành có nhu cầu và có đề xuất được kết nối để theo dõi, giám sát hoạt động thu phí.

Ngoài ra, chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn, kiểm tra giám sát nhà cung cấp dịch vụ thu phí thực hiện các quy định pháp luật trong lĩnh vực ngân hàng đối với việc thanh toán dịch vụ thu phí tự động không dừng; chỉ đạo Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) tiếp tục giải ngân cho dự án thu phí tự động không dừng để hoàn thành đúng tiến độ,…

Theo Bộ GTVT, thời điểm hiện tại, giai đoạn 1 của dự án ETC gồm 44 trạm thu phí BOT, bao gồm 26 trạm trên quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên (đã lắp đặt và vận hành thương mại) cùng 18 trạm trên các tuyến cao tốc và các tuyến quốc lộ khác được bổ sung vào dự án (vận hành thương mại được 4 trạm và 14 trạm còn lại đang triển khai trong năm nay). Giai đoạn 2 của dự án ETC có tổng số 33 trạm, bao gồm 10 trạm trên quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên; 23 trạm trên các tuyến cao tốc và các quốc lộ khác, dự kiến sẽ lắp đặt và vận hành các trạm trong năm 2019.

TRANG LY