Đề xuất công bố đồ án quy hoạch trên nền tảng số 3D, lấy ý kiến rộng rãi thay vì chỉ hỏi cơ quan nhà nước

Sáng nay, 28-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).

Quản lý chặt thủ tục điều chỉnh quy hoạch, tránh lợi ích nhóm

Đánh giá về dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) lần này, đại biểu, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm (Hà Nội), cho rằng dự thảo đã kế thừa tinh thần của Luật Quy hoạch 2017, đồng thời bổ sung nhiều điểm mới mang tính đột phá; tăng cường phân cấp, phân quyền, hướng tới một hệ thống quy hoạch đồng bộ, minh bạch, hiệu quả, bền vững.

Trong các nội dung dự thảo, vấn đề điều chỉnh quy hoạch được nhân dân và các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm.

Theo đó, dự thảo Luật đã quy định tại Chương 5 về đánh giá và điều chỉnh quy hoạch gồm sáu điều với các quy định cụ thể, có nhiều ưu điểm rõ ràng hơn so với Luật Quy hoạch 2017.

Các đại biểu Quốc hội nghe thảo luận về Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi). Ảnh: QH

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng nên siết chặt thủ tục và thẩm quyền phê duyệt để tránh lợi ích nhóm.

"Để đảm bảo tuân thủ quy hoạch và tránh lợi ích nhóm, cần quản lý chặt chẽ thủ tục điều chỉnh, nhất là thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh thuộc UBND cấp tỉnh", ông nói.

Đại biểu cũng cho biết, Khoản 1, Điều 32 giao Chính phủ quy định chi tiết thành phần Hội đồng thẩm định. Ông cho rằng trong luật cần xác định khung cấu trúc cơ bản của Hội đồng, gồm: đại diện các cơ quan quản lý, tư vấn phản biện độc lập (khi cần thiết), chuyên gia chuyên ngành có năng lực, và đại diện các tổ chức xã hội nghề nghiệp. Thành phần này sẽ nâng cao tính chuyên môn, khách quan và minh bạch trong thẩm định điều chỉnh.

Đề xuất công bố quy hoạch trên nền tảng số 3D

Thảo luận về dự luật này, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) tán thành cao với sự cần thiết ban hành Luật Quy hoạch.

Theo ông, việc xây dựng một đạo luật thống nhất nhằm điều phối không gian phát triển: Quốc gia - Vùng - Tỉnh sẽ góp phần tháo gỡ triệt để các mâu thuẫn, chồng chéo, phân mảnh trong hệ thống quy hoạch hiện nay. Đồng thời tạo nền tảng pháp lý cho phân bổ nguồn lực hiệu quả, khai thác tiềm năng và bảo đảm phát triển bền vững.

Góp ý về nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch tại Điều 4, ông thống nhất với việc đề cao tính thống nhất, đồng bộ, bảo đảm lợi ích quốc gia là cao nhất. Tuy nhiên, ông đề nghị bổ sung rõ nguyên tắc “bảo đảm trách nhiệm giải trình công khai trong lập, thẩm định và điều chỉnh quy hoạch”.

“Bởi thực tiễn thời gian qua cho thấy nguyên nhân của nhiều sai lệch không xuất phát từ thiếu pháp luật mà do thiếu cơ chế giải trình minh bạch và giám sát trách nhiệm cá nhân. Việc luật hóa nguyên tắc này sẽ nâng tính liêm chính, hạn chế tiêu cực và củng cố niềm tin của người dân và doanh nghiệp”, ông Hùng nói.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) tán thành cao với sự cần thiết ban hành Luật Quy hoạch. Ảnh: QH

Về xử lý trường hợp có mâu thuẫn giữa các quy hoạch, dự thảo đã xác định thứ bậc ưu tiên nhưng đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cho rằng cơ chế điều chỉnh vẫn thiên về giải thích hành chính.

Ông dẫn chứng thực tiễn vẫn có những trường hợp các quy hoạch ngành, quy hoạch vùng, quy hoạch đô thị và quy hoạch sử dụng đất chưa thống nhất, dẫn đến chậm triển khai dự án và gia tăng chi phí liên quan của nhà đầu tư.

Vì vậy, ông đề nghị cân nhắc nghiên cứu bổ sung cơ chế điều phối và kết luận cuối cùng khi phát sinh xung đột quy hoạch giữa các cấp, các ngành; xác định thời hạn xử lý rõ ràng, trách nhiệm giải trình cụ thể.

“Cơ chế này không thay thế thẩm quyền của bất kỳ cơ quan nào, nhưng bảo đảm các bất đồng được xử lý dứt điểm, kịp thời, tránh tình trạng hồ sơ phải xin ý kiến nhiều vòng, kéo dài tiến độ thực hiện dự án”- ông Hùng nói.

Về lấy ý kiến quy hoạch, đại biểu cho rằng quy định tại dự thảo chủ yếu lấy ý kiến bằng văn bản, có khả năng rủi ro về hình thức. Vì vậy, ông đề nghị cân nhắc bổ sung yêu cầu công bố đồ án quy hoạch trên nền tảng số 3D và quy định cơ chế tiếp nhận phản ánh trực tiếp của doanh nghiệp, cộng đồng dân cư, hiệp hội ngành nghề, thay vì chỉ tham vấn cơ quan nhà nước.

“Đây là giải pháp để quy hoạch đi vào cuộc sống, phù hợp xu hướng chuyển đổi số và nâng chất lượng phản biện chính sách”, ông nhấn mạnh.

NHÓM PHÓNG VIÊN