Đề xuất đầu tư tuyến cáp treo kết nối sân bay Cỏ Ống với trung tâm Côn Đảo

UBND TP.HCM vừa có báo cáo gửi Bộ Tài chính về một số nội dung thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội đối với đặc khu Côn Đảo, trong đó đáng chú ý là đề xuất phương án đầu tư tuyến cáp treo giao thông công cộng kết nối sân bay Cỏ Ống với khu trung tâm Côn Sơn, nhằm giải quyết áp lực hạ tầng giao thông và bảo vệ hệ sinh thái rừng đặc dụng.

Con đường ven biển tại trung tâm Côn Đảo thu hút khách du lịch-Ảnh: Nguyễn Tuyết

Theo UBND TP.HCM, tuyến giao thông kết nối từ sân bay Cỏ Ống về trung tâm Côn Đảo có vai trò then chốt đối với định hướng phát triển lâu dài của đặc khu, nhất là trong bối cảnh Cảng hàng không Côn Đảo được quy hoạch nâng công suất trong các giai đoạn tiếp theo. Hiện nay, toàn bộ nhu cầu đi lại giữa sân bay và trung tâm đảo chủ yếu phụ thuộc vào một tuyến đường bộ độc đạo.

Tuyến đường hiện hữu có quy mô hai làn xe, chạy men theo sườn núi với nhiều đoạn đèo dốc, quanh co, một bên giáp biển, một bên là vách núi rừng đặc dụng. Do điều kiện địa hình phức tạp, tuyến đường này có năng lực thông hành hạn chế, tốc độ khai thác thấp và thường xuyên chịu áp lực lớn vào các khung giờ có chuyến bay cất, hạ cánh, đặc biệt trong mùa cao điểm du lịch.

UBND TP.HCM nhận định, với điều kiện hạ tầng giao thông hiện tại, tuyến đường bộ này khó đáp ứng được nhu cầu đi lại ngày càng tăng của người dân và du khách trong tương lai. Theo quy hoạch, đến năm 2030, sân bay Côn Đảo dự kiến đạt công suất khoảng 2 triệu lượt hành khách mỗi năm, và đến năm 2050 có thể đạt khoảng 3 triệu lượt hành khách mỗi năm. Khi đó, nếu chỉ dựa vào tuyến đường hai làn xe hiện hữu, nguy cơ ùn tắc giao thông là rất lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ du lịch cũng như sự phát triển kinh tế – xã hội của đặc khu.

Sân bay Côn Đảo-Ảnh: Nguyễn Tuyết

Trên cơ sở đánh giá thực trạng, UBND TP.HCM đã nghiên cứu, so sánh hai phương án chính nhằm tăng cường kết nối giao thông giữa sân bay Cỏ Ống và khu trung tâm Côn Đảo. Phương án thứ nhất là mở rộng tuyến đường bộ hiện hữu từ hai làn lên bốn làn xe. Tuy nhiên, do đặc thù địa hình đồi núi, việc mở rộng tuyến đường buộc phải đào sâu vào phía vách núi, tác động trực tiếp đến đất rừng thuộc Vườn quốc gia Côn Đảo. Ước tính, phương án này sẽ phải chuyển đổi khoảng 15,75 ha đất rừng sang mục đích đất giao thông, gây ảnh hưởng lớn đến hệ sinh thái, cảnh quan tự nhiên và mục tiêu bảo tồn lâu dài của khu rừng đặc dụng.

Phương án thứ hai được UBND TP.HCM đề xuất là giữ nguyên mặt cắt tuyến đường bộ hiện hữu, đồng thời đầu tư thêm một tuyến giao thông công cộng bằng hệ thống cáp treo, vận chuyển hành khách trực tiếp từ sân bay Cỏ Ống về khu trung tâm Côn Sơn. Tuyến cáp treo dự kiến đi theo hướng sân bay Cỏ Ống – đỉnh núi Nhà Bàn – trung tâm Côn Đảo, tương tự mô hình cáp treo giao thông công cộng đang được triển khai tại Cát Bà, thành phố Hải Phòng.

Theo đánh giá của UBND TP.HCM, phương án cáp treo có mức độ tác động thấp hơn đáng kể đến rừng và hệ sinh thái. Do tuyến cáp treo đi trên không, không phải mở đường xuyên rừng, tổng diện tích rừng bị ảnh hưởng chỉ khoảng 3 ha, chủ yếu phục vụ xây dựng các trụ đỡ và công trình phụ trợ, đồng thời không thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng rừng. Các vị trí xây dựng trụ cáp treo dự kiến được lựa chọn tại những khu vực đất trống, trảng cỏ hoặc cây bụi, hạn chế tối đa việc tác động đến diện tích có cây rừng.

UBND TP.HCM cho rằng, so với phương án mở rộng đường bộ, phương án cáp treo giúp giảm mức độ tác động đến rừng và hệ sinh thái Vườn quốc gia Côn Đảo hơn năm lần. Đồng thời, tuyến cáp treo còn tạo thêm một phương thức giao thông công cộng mới, kết hợp hài hòa với hệ thống đường bộ hiện hữu, góp phần đáp ứng nhu cầu đi lại lâu dài của người dân và du khách, phù hợp với định hướng phát triển bền vững của đặc khu Côn Đảo trong thời gian tới.

Nguyễn Tuyết