Đề xuất đưa học phí, viện phí, tiền thuốc chữa bệnh vào giảm trừ gia cảnh

Đề xuất điều chỉnh giảm trừ gia cảnh hàng năm

Bộ Tài chính vừa tiếp tục gửi công khai tổng hợp, giải trình, tiếp thu ý kiến góp ý của cơ quan, tổ chức, cá nhân về đề nghị xây dựng dự án Luật TNCN thay thế. Theo đó, tính tới ngày 6/3, Bộ Tài chính đã nhận được tổng số 64 ý kiến tham gia (16/29 bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; 42/63 địa phương; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và 6 tổ chức, cá nhân khác). Trong rất nhiều ý kiến, câu chuyện nâng mức GTGC được nhiều ý kiến quan tâm hơn cả.

Cụ thể, hàng loạt bộ ngành, địa phương đều cho rằng, hiện tại, quy định về mức GTGC đã lỗi thời, đồng thời điều kiện điều chỉnh là không phù hợp với diễn biến mặt bằng giá cả tiêu dùng, nhất là tại các thành phố lớn (CPI thay đổi 20%). Vì thế, nhiều ý kiến đề xuất Bộ Tài chính nghiên cứu phương thức cho phép bổ sung thêm các khoản giảm trừ khác bên cạnh mức GTGC chung áp dụng cho tất cả người nộp thuế.

Ví dụ: Hóa đơn viện phí, tiền mua thuốc, hóa đơn thanh toán học phí, hóa đơn sửa chữa, thay thế tài sản có giá trị lớn như nhà cửa, phương tiện giao thông, công cụ sản xuất. Đồng thời, chia nhỏ các mức GTGC theo vùng tương tự như 4 vùng áp dụng với lương tối thiểu vùng, do chi phí sinh hoạt tại mỗi vùng/địa phương có sự chênh lệch rất lớn, trong đó một số yếu tố quan trọng như giá bất động sản (thuê/mua), thực phẩm, hàng hóa tiêu dùng, dịch vụ...

Việc chia nhỏ các mức GTGC theo vùng sẽ đảm bảo được tính công bằng trong chính sách thuế cũng như đảm bảo đời sống cho nhân dân lao động. Cùng với đó, nhiều ý kiến đề xuất giao Chính phủ công bố và điều chỉnh mức GTGC hàng năm hoặc 2 năm mỗi lần, thay vì căn cứ vào mức biến động CPI. Điều này sẽ đảm bảo chính sách thuế linh hoạt, thay đổi phù hợp với biến động của đời sống xã hội.

Đi vào cụ thể, Bộ Quốc phòng đề nghị nâng mức GTGC đối với đối tượng nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 17,3 triệu đồng/tháng; nâng mức GTGC đối với mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,9 triệu đồng/tháng. Lý do của đề xuất này là vì mức lương cơ sở tại thời điểm ban hành là 1,49 triệu đồng/tháng, đến nay (tháng 12/2024), mức lương cơ sở là 2,34 triệu đồng/tháng, tăng 57,05%. Đưa ra mức cao hơn, Hà Tĩnh đề nghị sửa mức GTGC đối với người nộp thuế là 18 triệu đồng/tháng (216 triệu đồng/năm); mức GTGC đối với mỗi người phụ thuộc là 8 triệu đồng/tháng.

Còn các tỉnh như Sơn La, Ninh Thuận cũng đề nghị bổ sung các khoản giảm trừ hỗ trợ chi phí giáo dục, y tế, nhà ở, bảo hiểm xã hội tự nguyện và các khoản đầu tư cho sự phát triển con người; nên có chính sách khuyến khích đầu tư vào giáo dục bằng cách giảm trừ thuế nhiều hơn cho chi phí học tập và các khóa đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ, nâng chuẩn. Đồng thời quy định bổ sung các khoản giảm trừ để hỗ trợ cho các trường hợp đặc biệt: Người lao động là cha/mẹ đơn thân, hoặc có người thân mắc bệnh hiểm nghèo nên được áp dụng mức giảm trừ cao hơn.

Tiếp thu các ý kiến này, Bộ Tài chính cho biết, tại hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế TNCN (thay thế) cũng đặt ra vấn đề này, theo đó đề xuất nghiên cứu, tính toán, điều chỉnh mức GTGC đảm bảo cho phù hợp với sự biến động của giá cả, cũng như sự gia tăng mức sống dân cư trong giai đoạn vừa qua và dự báo cho thời gian tới đây, đồng thời không làm giảm vai trò của chính sách thuế TNCN trong hệ thống thuế. Tuy nhiên, do đây mới là khâu xây dựng đề cương nên chỉ tập trung làm rõ các vấn đề vướng mắc, bất cập cần sửa đổi, bổ sung. Nội dung này sẽ được Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất khi Luật được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội.

Người dân mong muốn bổ sung hóa đơn viện phí, tiền mua thuốc chữa bệnh vào giảm trừ gia cảnh.

Mở rộng thu thuế tài sản thừa kế, quà tặng

Một vấn đề đáng chú ý, đó là Bộ Tài chính đề xuất mở rộng các loại tài sản thừa kế, quà tặng vào diện chịu thuế. Bộ Tài chính cho biết, Luật thuế TNCN hiện hành mới chỉ quy định thu thuế đối với tài sản thừa kế, quà tặng là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng mà không thu thuế TNCN đối với một loại tài sản thừa kế mà nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng. Qua rà soát kinh nghiệm quốc tế, nhiều quốc gia đánh thuế thừa kế, quà tặng theo giá trị, bao gồm cả tài sản và tiền mặt.

Vì thế, để đảm bảo tính bao quát, công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế đối với cùng một loại thu nhập, phù hợp với pháp luật dân sự hiện hành về thừa kế và các hình thức thừa kế, Bộ Tài chính cho rằng, cần rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định về thu nhập từ thừa kế, quà tặng tại Luật Thuế TNCN cho phù hợp với thực tiễn. Việc nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định về thu nhập từ thừa kế, quà tặng sẽ góp phần mở rộng cơ sở thuế theo định hướng đã được xác định trong nhiều văn kiện của Đảng và Nhà nước.

Đóng góp vào dự thảo, UBND TP Đà Nẵng đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung một số trường hợp thừa kế, quà tặng vào thu nhập miễn thuế. Cụ thể gồm: Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản có đăng ký sở hữu hoặc quyền khác theo quy định của pháp luật giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau. Trong khi đó, UBND tỉnh Ninh Thuận thì đề nghị xem xét, xóa bỏ thuế đối với thừa kế, do điều khoản này không hợp lý và dễ gây khó khăn cho người dân, đặc biệt khi tài sản thừa kế không sinh ra thu nhập thường xuyên.

Phản hồi, Bộ Tài chính cho biết, Luật thuế TNCN số 04/2007/QH12 (có hiệu lực từ 1/1/2009) quy định thu nhập từ nhận thừa kế là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng là 1 trong 10 khoản thu nhập chịu thuế TNCN. Theo Bộ Tài chính, trong quá trình thực hiện quy định trên không phát sinh vướng mắc.

Đồng thời để thực hiện chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững, dự thảo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Thuế TNCN (thay thế) đề xuất tiếp tục giữ như quy định hiện hành.

Hà An