Đề xuất giảm gánh nặng tiền sử dụng đất khi chuyển đất nông nghiệp sang đất ở

Đề xuất giảm gánh nặng tiền sử dụng đất khi chuyển đất nông nghiệp sang đất ở

Bộ Tài chính vừa công bố Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc tháo gỡ, xử lý vướng mắc liên quan đến tính tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở

Theo Bộ Tài chính, thời gian qua, nhiều địa phương phản ánh tình trạng người dân phải nộp tiền sử dụng đất cao gấp nhiều lần so với trước đây khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở. Nguyên nhân là bởi giá đất trên Bảng giá đất tại một số địa phương xác định theo Luật Đất đai năm 2024 cao đột biến so với Bảng giá đất cũ (theo Luật Đất đai năm 2013), trong đó giá đất ở tăng cao nhiều lần so với giá đất nông nghiệp.

Từ thực tiễn này, Bộ đề xuất cơ chế điều chỉnh nhằm giảm nghĩa vụ tài chính cho người dân.

Theo đó, dự thảo quy định, trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất từ đất có nguồn gốc là đất vườn, ao, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở thuộc khu dân cư không được công nhận là đất ở sang làm đất ở; chuyển từ đất có nguồn gốc là đất vườn, ao gắn liền đất ở nhưng người sử dụng đất tách ra để chuyển quyền hoặc do đơn vị đo đạc khi đo vẽ bản đồ địa chính trước ngày 1/7/2004 đã tự đo đạc tách thành các thửa riêng sang đất ở thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định mức thu tiền sử dụng đất theo nguyên tắc như sau:

Thứ nhất, đối với diện tích đất trong hạn mức giao đất ở tại địa phương thì mức thu tối thiểu là 30% tiền sử dụng đất theo quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

Với diện tích trong hạn mức giao đất ở, người dân chỉ phải nộp tối thiểu 30% tiền sử dụng đất theo quy định.

Với diện tích vượt hạn mức: (i) nếu không quá 500 m2, mức thu tối thiểu là 50%, (ii) nếu phần diện tích vượt quá 500 m2, áp dụng thu 100%.

Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc tháo gỡ, xử lý vướng mắc liên quan đến tính tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở

Thứ hai, đối với diện tích đất vượt hạn mức giao đất ở tại địa phương:

Nếu diện tích không quá 500 m2 thì mức thu tối thiểu là 50% tiền sử dụng đất theo quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

Trong trường hợp vượt quá 500 m2 thì mức thu là 100% tiền sử dụng theo quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Điểm đáng chú ý, quy định này chỉ được áp dụng một lần cho mỗi hộ gia đình hoặc cá nhân. Từ lần tiếp theo, thu tiền sử dụng đất tính theo quy định tại Nghị định của Chính phủ về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Đồng thời, hạn mức giao đất để tính tiền chuyển mục đích sử dụng đất được tính tại thời điểm quyết định chuyển mục đích sử dụng đất.

Trong dự thảo, Bộ Tài chính cũng làm rõ nguyên tắc tính hạn mức khi tách thửa hoặc đồng sở hữu đất.

Cụ thể, nếu hộ gia đình, cá nhân được cơ quan có thẩm quyền cho phép tách thửa, diện tích tính trong hạn mức để thu tiền sử dụng đất sẽ được xác định theo từng thửa tại thời điểm cấp giấy chứng nhận. Mỗi hộ chỉ được hưởng hạn mức này một lần và trong phạm vi một tỉnh, thành phố.

Trường hợp nhiều hộ cùng đứng tên một thửa đất nhưng không tách thửa (hoặc không được phép tách), diện tích trong hạn mức sẽ được tính theo tiêu chuẩn của hộ hoặc cá nhân đại diện làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Ngoài ra dự thảo Nghị quyết quy định xử lý chuyển tiếp về tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp đã có quyết định chuyển mục đích sử dụng đất từ ngày 01/8/2024 đến trước khi nghị quyết có hiệu lực.

Theo đó, nếu hộ gia đình, cá nhân chưa nộp tiền sử dụng đất theo thông báo của cơ quan thuế thì thực hiện tính lại khoản tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định tại nghị quyết này và điều chỉnh thông báo số tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định của pháp luật về quản lý thuế. Hộ gia đình, cá nhân phải nộp khoản tiền chậm nộp tiền sử dụng đất (nếu có) theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Tuy nhiên, nếu hộ gia đình, cá nhân đã nộp tiền sử dụng đất theo thông báo của cơ quan thuế thì không tính lại tiền sử dụng đất theo quy định tại nghị quyết này.

Theo kế hoạch, nghị quyết sẽ được trình ban hành trong tháng 9/2025 và có hiệu lực từ ngày ký đến hết 28/2/2027.

Phương Linh