Đề xuất mở rộng thêm các hình thức đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi

Chiều 22/9, tiếp tục Phiên họp thứ 49, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi).

Dự thảo Luật gồm 8 chương, 44 Điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 28 điều; bổ sung mới 7 điều; bãi bỏ 2 điều; giữ nguyên 9 điều so với Luật hiện hành.

Bổ sung quy định để hạn chế rủi ro trong hoạt động đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi

Về nội dung cơ bản của dự thảo Luật, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, dự thảo bổ sung quyền, nghĩa vụ của tổ chức bảo hiểm tiền gửi thực hiện kiểm tra tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi theo kế hoạch, nội dung do Ngân hàng Nhà nước giao.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng. (Ảnh: DUY LINH)

Đồng thời, tổ chức này có quyền vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước; tham gia vào quá trình xử lý tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi; tham gia đánh giá tính khả thi phương án cơ cấu lại tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt theo pháp luật về tổ chức tín dụng.

Về phí bảo hiểm tiền gửi, dự thảo Luật giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi, việc áp dụng cơ chế phí bảo hiểm tiền gửi đồng hạng hoặc phân biệt phù hợp với đặc thù hệ thống tổ chức tín dụng Việt Nam trong từng thời kỳ.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật điều chỉnh các quy định về mô hình tổ chức, hoạt động, nguồn vốn hoạt động, chế độ tài chính, hạch toán, kế toán của tổ chức bảo hiểm tiền gửi, trong đó bổ sung theo hướng mở rộng thêm hình thức đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi.

Một số hình thức đầu tư được bổ sung như mua, bán trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi do các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước, ngân hàng thương mại cổ phần có vốn doanh nghiệp Nhà nước trên 50% vốn điều lệ phát hành; gửi tiền tại ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước, ngân hàng thương mại cổ phần có vốn doanh nghiệp Nhà nước trên 50% vốn điều lệ; hoạt động đầu tư khác theo quy định của Chính phủ.

Dự thảo luật cũng bổ sung quy định để hạn chế rủi ro trong hoạt động đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi như: tổ chức bảo hiểm tiền gửi phải kiểm soát, quản lý rủi ro; giao Ngân hàng Nhà nước quy định phương thức đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi và quy trình kiểm soát, quản lý rủi ro trong hoạt động đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi.

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)

Cũng theo dự thảo Luật, tổ chức bảo hiểm tiền gửi thực hiện cho vay đặc biệt tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi khi tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi được can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt và bị rút tiền hàng loạt, hoặc để thực hiện phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc.

Tổ chức bảo hiểm tiền gửi tự quyết định việc cho vay đặc biệt, bao gồm cả việc cho vay có/không có tài sản bảo đảm, có/không có lãi suất.

Ngoài ra, dự thảo Luật bổ sung quy định trường hợp phát sinh sự cố, khủng hoảng có nguy cơ gây mất an toàn hệ thống tổ chức tín dụng, tổ chức bảo hiểm tiền gửi tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng. Chính phủ được quyết định trường hợp phát sinh sự cố, khủng hoảng và những biện pháp cần thiết, bao gồm cả các biện pháp khác luật để xử lý sự cố, khủng hoảng và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Nghiên cứu kỹ quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi

Ở góc độ thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban đề nghị cần quy định rõ vai trò của tổ chức bảo hiểm tiền gửi và tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi trong tính phí bảo hiểm tiền gửi, làm rõ chủ thể xác định phí làm căn cứ để tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi nộp phí.

Đồng thời, làm rõ phạm vi, đối tượng, nội dung kiểm tra của tổ chức bảo hiểm tiền gửi đối với tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, tránh trùng lặp với các cơ quan cũng đang được quy định chức năng thanh tra, kiểm tra, giám sát tổ chức tín dụng.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi. (Ảnh: DUY LINH)

Về mức phí bảo hiểm tiền gửi, Thường trực cơ quan thẩm tra đề nghị việc quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, vừa bảo đảm ổn định nguồn thu cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi, vừa phù hợp với năng lực tài chính của tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi; nghiên cứu, xác định lộ trình xây dựng mức phí bảo hiểm tiền gửi trên cơ sở đánh giá và phân loại các tổ chức tín dụng.

Có ý kiến cho rằng hiện nay hệ thống quỹ tín dụng nhân dân vừa phải nộp phí bảo hiểm tiền gửi, vừa phải tham gia Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ tín dụng nhân dân nên cần nghiên cứu cơ chế chia sẻ phí giữa bảo hiểm tiền gửi và Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ tín dụng nhân dân để giảm gánh nặng tài chính cho quỹ tín dụng nhân dân.

Đối với chính sách tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt được tạm hoãn nộp phí bảo hiểm tiền gửi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị chính sách này phải có trong phương án cơ cấu lại được cấp có thẩm quyền phê duyệt để bảo đảm tính tổng thể khi xem xét phương án cơ cấu lại tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.

Đồng thời, làm rõ thời hạn tổ chức tín dụng được tạm hoãn nộp phí bảo hiểm tiền gửi; khi tạm hoãn nộp phí bảo hiểm tiền gửi thì số tiền tạm hoãn nộp có bị tính lãi trong thời gian được tạm hoãn hay không; phương án xử lý trong trường hợp tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt không thể hoàn trả đầy đủ khoản tiền được tạm hoãn theo phương án cơ cấu lại.

Thường trực cơ quan thẩm tra cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu có quy định cụ thể về quy mô cho vay đặc biệt tối đa của tổ chức bảo hiểm tiền gửi trên tổng Quỹ dự phòng nghiệp vụ; xây dựng bộ tiêu chí minh bạch để phê duyệt các khoản cho vay đặc biệt; tăng cường cơ chế giám sát việc sử dụng khoản vay đặc biệt từ tổ chức bảo hiểm tiền gửi; làm rõ trường hợp nào tổ chức tín dụng vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước, trường hợp nào vay đặc biệt từ tổ chức bảo hiểm tiền gửi, bảo đảm phù hợp với năng lực tài chính của tổ chức bảo hiểm tiền gửi; có hướng dẫn cụ thể về điều kiện, lãi suất và tài sản bảo đảm của khoản cho vay đặc biệt của tổ chức bảo hiểm tiền gửi đối với các tổ chức tín dụng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh. (Ảnh: DUY LINH)

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh lưu ý, dự thảo Luật cần quy định rõ vai trò của tổ chức bảo hiểm tiền gửi và tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi trong tính phí bảo hiểm tiền gửi. Trường hợp tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi mà tự tính phí cần có hướng dẫn cụ thể về phương pháp tính, làm rõ chủ thể xác định mức phí mà tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi phải nộp; rà soát phạm vi đối tượng nội dung kiểm tra của tổ chức bảo hiểm tiền gửi đối với tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, tránh trùng lặp với các cơ quan cũng đang được quy định chức năng tham gia kiểm tra, giám sát tổ chức tín dụng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị quy định cụ thể các trường hợp và điều kiện tổ chức bảo hiểm tiền gửi tiếp nhận hỗ trợ từ ngân sách nhà nước vay của tổ chức tín dụng tổ chức khác có bảo lãnh của Chính phủ hoặc vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước. Đáng chú ý, cần phân biệt rõ nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức bảo hiểm tiền gửi và ngân hàng hợp tác xã Việt Nam trong việc bố trí nhân sự, tham gia quản lý điều hành quỹ tín dụng nhân dân được kiểm soát đặc biệt.

Liên quan tới mức phí bảo hiểm tiền gửi, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu kỹ lưỡng nhằm vừa làm ổn định nguồn thu cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi, vừa bảo đảm phù hợp với năng lực tài chính của tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi. Xác định lộ trình xây dựng mức phí bảo hiểm tiền gửi trên cơ sở đánh giá và phân loại các tổ chức tín dụng.

VĂN TOẢN