Đề xuất phạt đến 30 triệu đồng hành vi vi phạm trong dịch vụ cho thuê xe tự lái
Bộ Xây dựng vừa hoàn thiện dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ, trong đó bổ sung nhiều chế tài mới liên quan đến dịch vụ cho thuê phương tiện.
Phạt mạnh hành vi cho người không đủ điều kiện thuê xe tự lái
Tại dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ vừa hoàn thiện, Bộ Xây dựng đã bổ sung nhiều chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm liên quan đến dịch vụ cho thuê phương tiện tự lái.

Bộ Xây dựng đề xuất nhiều chế tài xử phạt đơn vị cho thuê xe tự lái vi phạm quy định về vận tải đường bộ (ảnh minh họa).
Theo cơ quan soạn thảo, điều này nhằm phù hợp với quy định tại Luật Đường bộ 2024 và quy định về vận tải đường bộ tại Nghị định 158/2024 của Chính phủ.
Cụ thể, mức phạt tiền từ 8 - 10 triệu đồng đối với cá nhân, từ 16 - 20 triệu đồng đối với tổ chức kinh doanh dịch vụ cho thuê phương tiện được áp dụng nếu có hành vi không ký kết hợp đồng cho thuê phương tiện tự lái với người thuê.
Phạt tiền từ 10 - 15 triệu đồng đối với cá nhân, từ 20 - 30 triệu đồng đối với tổ chức kinh doanh dịch vụ cho thuê phương tiện trong các trường hợp: Cho thuê xe tự lái nhưng vẫn bố trí lái xe cho người thuê; cho thuê xe tự lái với người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện (không còn điểm giấy phép lái xe hoặc giấy phép lại xe không phù hợp với loại phương tiện cho thuê); cho thuê phương tiện (không kèm người lái xe) để kinh doanh vận tải hoặc vận tải nội bộ nhưng không ký kết hợp đồng.
Đảm bảo minh bạch về quyền lợi, siết an toàn giao thông
Liên quan đến đề xuất này, anh Nguyễn Thái (trú tại quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội) chia sẻ, các dịp nghỉ lễ, Tết, gia đình anh thường thuê xe tự lái để chủ động di chuyển về quê thăm gia đình. Mỗi lần thuê xe, anh Thái đều phải xuất trình đầy đủ giấy phép lái xe, căn cước công dân của mình để đơn vị cho thuê xe kiểm tra, xác minh trước khi ký kết hợp đồng cho thuê.

Theo chuyên gia và đơn vị cho thuê phương tiện, các đề xuất xử phạt vi phạm hành chính liên quan dịch vụ cho thuê phương tiện là phù hợp, nâng cao ý thức chấp hành quy định và giảm thiểu rủi ro (ảnh minh họa).
"Hợp đồng được soạn thảo rất chi tiết, cụ thể, có quyền và nghĩa vụ của từng bên, giúp cả người cho thuê và người thuê đều yên tâm. Do đó, cần thiết phải quy định và có chế tài về việc ký hợp đồng cho thuê phương tiện để tất cả các đơn vị kinh doanh dịch vụ cho thuê phương tiện đều phải thực hiện nghiêm", anh Thái nói.
Ở góc độ doanh nghiệp, anh Tạ Quang Tú, quản lý vận hành Công ty TNHH Vận tải HiXe (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, các đề xuất chế tài xử phạt liên quan đến dịch vụ cho thuê phương tiện tự lái tại dự thảo Nghị định hoàn toàn phù hợp.
Theo anh Tú, hiện nay, các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ cho thuê xe tự lái đều phải tuân thủ quy định về ký hợp đồng cho thuê với các điều khoản rõ ràng để đảm bảo quyền lợi của cả bên cho thuê và bên thuê, thuận lợi trong giải quyết khi nảy sinh các vấn đề pháp lý không mong muốn trong quá trình cho thuê phương tiện.
Đồng thời, quy định ký hợp đồng cho thuê cũng đảm bảo tính minh bạch của thị trường.
Đối với hành vi như cho thuê xe tự lái nhưng bố trí lái xe cho người thuê, anh Tú cho rằng mức phạt nặng hơn hành vi cho thuê xe mà không ký hợp đồng là hợp lý.
Bởi hành vi trên làm sai bản chất của dịch vụ cho thuê xe tự lái, thuộc phạm vi của kinh doanh dịch vụ vận tải hành khách bằng ô tô, buộc doanh nghiệp phải có giấy phép kinh doanh vận tải mới được cho thuê cả xe và người lái.
"Ngoài ra, hành vi cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện thuê xe bị phạt mức tiền từ từ 8 – 10 triệu đồng đối với cá nhân, từ 16 – 20 triệu đồng đối với tổ chức, tôi cho rằng cũng hợp lý. Đây là vi phạm nghiêm trọng. Hiện nay, dù người nhà cho nhau mượn xe mà người lái không đủ điều kiện điều khiển cũng đã liên đới về trách nhiệm pháp luật, do đó, với đơn vị kinh doanh dịch vụ cho thuê phương tiện càng phải có ý thức hơn. Vi phạm quy định này không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp mà còn tiềm ẩn rủi ro mất an toàn giao thông", anh Tú nhìn nhận.
Một chuyên gia giao thông cho biết, tại Luật Đường bộ 2024 đã có riêng một điều quy định về dịch vụ cho thuê phương tiện giao thông cơ giới đường bộ bao gồm cho thuê xe tự lái và cho thuê phương tiện để kinh doanh vận tải, vận tải nội bộ.
Việc bổ sung chế tài xử phạt đối với các đơn vị kinh doanh dịch vụ cho thuê phương tiện khi vi phạm các quy định về vận tải đường bộ (không ký kết hợp đồng cho thuê phương tiện tự lái, bố trí lái xe cho người thuê, cho thuê phương tiện khi người thuê không có giấy phép lái xe phù hợp) là phù hợp và cần thiết để triển khai quy định của Luật Đường bộ 2024, cũng như Nghị định 158/2024. Qua đó, nâng cao ý thức chấp hành quy định của đơn vị kinh doanh cho thuê phương tiện cũng như nâng cao hiệu quả quản lý của dịch vụ này.
Một đơn vị cho thuê xe tự lái khác cũng trên địa bàn TP Hà Nội cho rằng, bên cạnh chế tài dành cho đơn vị kinh doanh dịch vụ cho thuê phương tiện, cần có thêm chế tài xử lý đối với người thuê xe. Bởi thực tế có rất nhiều trường hợp rủi ro đã xảy ra khi cho thuê xe tự lái đơn cử như: cầm cố phương tiện, làm giả hồ sơ để mua bán, lấy cắp phương tiện hay sử dụng phương tiện để kinh doanh vận tải, chở khách thu tiền.
Theo vị này, cho thuê xe tự lái, các phương tiện được bảo dưỡng, sửa chữa rất cẩn thận để đảm bảo giá trị xe. Việc người thuê thuê xe sau đó chở khách thu tiền sẽ khiến khấu hao xe cao hơn, chi phí sửa chữa, bảo dưỡng cũng tốn hơn so với xe cá nhân thông thường; từ đó, làm giảm giá trị xe.