Đề xuất Thủ tướng được áp dụng biện pháp chưa có quy định trong trường hợp khẩn cấp
Theo dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp, trong trường hợp cần thiết, Thủ tướng có thể áp dụng các biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định và báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội trong thời gian gần nhất.
Chiều 27/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trình bày Tờ trình dự án Luật Tình trạng khẩn cấp.
Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trình bày Tờ trình dự án Luật Tình trạng khẩn cấp. Ảnh: Media Quốc hội.
Dự thảo luật quy định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ. Căn cứ Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước công bố tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương.
Trong trường hợp Ủy ban Thường vụ Quốc hội không họp ngay được, Chủ tịch nước công bố tình trạng khẩn cấp theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ.
Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc lệnh của Chủ tịch nước về tình trạng khẩn cấp phải được công bố ngay trên phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn nơi ban bố tình trạng khẩn cấp để người dân biết, thực hiện.
Về thẩm quyền bãi bỏ tình trạng khẩn cấp, dự thảo luật quy định khi thảm họa đã được ngăn ngừa, hạn chế hoặc khắc phục; dịch bệnh được chặn đứng hoặc dập tắt; tình hình quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội đã ổn định, Thủ tướng Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra Nghị quyết, Chủ tịch nước ra Lệnh bãi bỏ tình trạng khẩn cấp.
Cũng theo dự thảo luật, Thủ tướng quyết định việc các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp. Trong trường hợp cần thiết, Thủ tướng có thể áp dụng các biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định và báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội trong thời gian gần nhất.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới. Ảnh: Media Quốc hội.
Thẩm tra nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban nhất trí về sự cần thiết ban hành luật, tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu để quy định các biện pháp áp dụng cho phù hợp phân loại về tình trạng khẩn cấp, bảo đảm tính thống nhất, chặt chẽ, khả thi.
Về việc phân quyền, phân cấp áp dụng các biện pháp trong tình trạng khẩn cấp, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cơ bản tán thành quy định giao quyền cho Thủ tướng Chính phủ trong trường hợp cần thiết, có thể áp dụng những biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định và báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội trong thời gian gần nhất, bảo đảm linh hoạt trong ứng phó, xử lý tình huống phức tạp.
Mặt khác, đề nghị nghiên cứu, bổ sung nội dung "hoặc khác với quy định của pháp luật hiện hành" để bảo đảm phù hợp các quy định về phân cấp, phân quyền, ủy quyền của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025.
Có ý kiến đề nghị cùng việc giao quyền cho Thủ tướng Chính phủ thì cân nhắc để giao quyền, phân quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thể quyết định những biện pháp phù hợp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp phù hợp đặc điểm của địa phương.
Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cho rằng, quy định giao quyền này là cần thiết. Tuy nhiên, để bảo đảm bảo phù hợp Hiến pháp, đề nghị bổ sung nội dung các biện pháp này phải phù hợp những nguyên tắc quy định tại dự thảo luật, đồng thời, cần tiếp tục làm rõ thêm về thời điểm hiệu lực, đối tượng, biện pháp đặc thù này để bảo đảm khả thi.
Về trách nhiệm quản lý Nhà nước, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nhất trí với quy định giao thẩm quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thể áp dụng những biện pháp mà pháp luật hiện hành chưa quy định hoặc khác với quy định của pháp luật hiện hành, bảo đảm linh hoạt trong việc ứng phó, xử lý tình huống phức tạp tại địa phương, nhưng cần rà soát để đảm bảo thống nhất, đồng bộ với Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
