Đề xuất xử lý hình sự tội xúc phạm nhân phẩm người khác, không cần xét hậu quả của hành vi

Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng ngày 12/11, nhiều đại biểu quan tâm đến vấn đề đấu tranh, phòng chống lợi dụng không gian mạng để công kích, “bóc phốt” nhau; tuyên truyền mê tín dị đoan; tin giả, tin xấu độc...

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đạt kết quả tích cực trong việc đầu tranh với thông tin xấu độc, sai sự thật, như tăng tỷ lệ đáp ứng về gỡ bỏ các thông tin này từ 10-20% lên trên 95%, thời gian đáp ứng từ 48 tiếng trước đây rút xuống còn 24 tiếng rồi 12 tiếng. Trong trường hợp đặc biệt, xử lý, gỡ bỏ thông tin xấu độc trong vòng 2 tiếng, đồng thời gỡ bỏ các trang, các tài khoản vĩnh viễn nếu vi phạm nghiêm trọng.

Theo Bộ trưởng, hiện nay các nền tảng mạng xã hội cũng phải tự động rà quét, gỡ bỏ các thông tin vi phạm mang tính phổ quát đã được định nghĩa, tường minh như cờ bạc, mại dâm, ảnh hưởng đến trẻ em, kinh doanh các mặt hàng bị cấm, khủng bố…; đồng thời hiện có thể xác định được danh tính khi vi phạm. Đặc biệt nhiều mạng xã hội lớn đã hợp tác với Bộ về tuyên truyền chống tin giả, tin lừa đảo trực tuyến, quảng bá hình ảnh của đất nước Việt Nam ra nước ngoài; tuân thủ luật pháp của Việt Nam trong những hợp đồng với khách hàng.

Cùng với đó, các mạng xã hội đã đóng thuế tại Việt Nam được 2,5 năm với con số thu được khoảng trên 20.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, biện pháp xử phạt hành chính đối với hành vi đăng tải thông tin sai sự thật trên mạng xã hội dao động 5-10 triệu đồng như hiện nay vẫn chưa đủ sức răn đe nên sắp tới sẽ phải tăng. Theo ông, nhiều quốc gia khác đã áp dụng mức phạt cao hơn rất nhiều, thậm chí lên đến hàng triệu USD hoặc quy trách nhiệm cho chủ mạng xã hội. “Chúng ta lần này đã đưa vào hình thức xử lý các nhà mạng”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng cho rằng, giải pháp hữu hiệu nhất để phòng chống tin giả, tin xấu độc chính là xử lý nghiêm minh để răn đe. "Bộ Chính trị đã kết luận giao cho Bộ Công an làm luật về phòng, chống tin giả; những vấn đề cơ bản về mặt thể chế sẽ được giải quyết ở luật này," Bộ trưởng thông tin.

“Chia lửa” với Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông, Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang tham gia trả lời chất vấn về vấn đề phòng chống tin giả, tin sai sự thật.

Ông nêu các hành vi vi phạm pháp luật phổ biến trên mạng xã hội hiện nay như: Hành vi tạo dựng làm tán phát, đăng tải, chia sẻ, lưu trữ tin giả, tin sai sự thật; xuyên tạc chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phá hoại khối đại đoàn kết; xuyên tạc, bôi nhọ, hạ uy tín của các tổ chức, cá nhân, gây những thông tin hoang mang, ảnh hưởng tới sức khỏe, đời sống, sinh hoạt của nhân dân; xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của các tổ chức, cá nhân…

Một số đối tượng lợi dụng chức năng phát trực tiếp trên nền tảng mạng xã hội để phát ngôn, tuyên truyền những nội dung chứa tin giả, tin sai sự thật, tác động tiêu cực tới tâm trạng xã hội và tình hình an ninh trật tự. Hệ lụy của tin giả cũng ảnh hưởng tới phát triển kinh tế, đặc biệt đối với thị trường chứng khoán, tài chính, bất động sản. “Có những thông tin gây thiệt hại vốn hóa nhiều nghìn tỷ đồng trên thị trường chứng khoán,” Bộ trưởng nói.

Ngoài ra, còn nổi lên một số các hành vi đáng chú ý khác như lập, sử dụng hội nhóm tiêu cực, tác động gây nhận thức lệch lạc, kích động những hành vi lệch chuẩn, bạo lực, cổ súy những hủ tục mê tín dị đoan, đồi trụy, kích dục như một số đại biểu Quốc hội đã phản ánh; tạo lập hội nhóm để thông tin đối phó, kích động, phản kháng, chống đối lại lực lượng chức năng…

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang tham gia trả lời chất vấn. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, trách nhiệm pháp lý đối với các đối tượng đưa tin giả tin sai sự thật theo quy định của pháp luật hiện hành, có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự theo nghị định của Chính phủ và các điều của Bộ Luật hình sự. Tuy nhiên ông cũng cho rằng, mức xử phạt hành chính từ 5 đến 10 triệu đồng như hiện nay chưa đủ sức răn đe; thiếu những quy định mang tính định lượng cụ thể để xác định xử lý vi phạm hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi đưa tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng.

Bộ trưởng nêu ví dụ, việc xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác đến mức độ nào thì được coi là nghiêm trọng, trong khi đó chỉ cần thực hiện hành vi bịa đặt hoặc lan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của người khác thì đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm. “Do vậy, trong kiến nghị xử lý, chúng tôi kiến nghị theo hướng không cần xem xét đến hậu quả xảy ra đối với những hành vi này để xử lý đủ sức răn đe,” Bộ trưởng nêu đề xuất.

Để phòng chống tin giả, tin xấu độc, Bộ trưởng Công an nhấn mạnh thêm giải pháp đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tuyên truyền định hướng dư luận ý thức cảnh giác của người dân, nhất là những người sử dụng mạng xã hội để tạo ra được sức đề kháng đối với tin giả, tin sai sự thật...

"Thời gian qua, Bộ Công an khi hợp tác trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm với cơ quan thực thi pháp luật của các nước đều thống nhất đấu tranh và hợp tác chia sẻ thông tin; nguyên tắc không để cho bất cứ một tổ chức, cá nhân nào ở nước này đưa thông tin giả, tin sai sự thật, gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, gây ảnh hưởng đến tổ chức, cá nhân của nước khác," Bộ trưởng Lương Tam Quang thông tin.

Đinh Nhung