Đêm nhạc Văn Cao, Đoàn Chuẩn – Từ Linh: Hé lộ chuyện ít biết sau mỗi bài hát

Vào ngày 27/4/2024 tại Nhà Hát Lớn Hà Nội, người yêu nhạc sẽ có cơ hội chìm đắm trong đêm nhạc "Thiên thai" với những tuyệt khúc bất hủ của các nhạc sĩ kỳ tài: Văn Cao, Đoàn Chuẩn - Từ Linh.

Lý giải về việc quyết định kết hợp các sáng tác của cố nhạc sĩ Văn Cao và Đoàn Chuẩn - Từ Linh trong một đêm nhạc, Giám đốc sản xuất – ca sĩ Ngọc Châm cho biết: "Hai cố nhạc sĩ đều có những điểm chung là cùng thời: Văn Cao (1923 - 1995) và Đoàn Chuẩn - Từ Linh (1924 - 2001) có cùng giai đoạn sáng tác, và có những sáng tác bất hủ từ 1939 - 1970. Việc kết hợp các sáng tác của 2 nhạc sĩ như một dịp làm sống dậy những kỷ niệm thời thanh xuân của nhiều thế hệ khán giả. Đều là những cây đại thụ tài hoa và nổi tiếng của nền tân nhạc Việt Nam, những nhạc phẩm của các nhạc sĩ này đều đầy tính triết lý, triết học nhưng bay bổng lãng mạn, rất sang trọng, đặc biệt là những nhạc phẩm trữ tình như Trương Chi, Suối mơ, Thiên thai, Gửi gió cho mây ngàn bay, Thu quyến rũ...".

Các sáng tác nổi tiếng của các cố nhạc sĩ đều nằm lòng trong mỗi người yêu nhạc. Thách thức của ê-kíp là làm thế nào để mỗi phần trình diễn đều có sự độc đáo, khác biệt ghi dấu ấn khó quên với người nghe. "Thiên thai không chỉ đơn thuần là thưởng thức âm nhạc, Thiên thai còn kể lại những câu chuyện phía sau các nhạc sĩ và tác phẩm, bài hát đó bắt nguồn từ đâu, bí ẩn sau mỗi bài hát... những câu chuyện ly kì ít người biết xung quanh các tác phẩm do chính người thân của nhạc sĩ Văn Cao, Đoàn Chuẩn - Từ Linh chia sẻ" - Ngọc Châm khẳng định.

Trước khi được biết đến là một nhạc sĩ tiêu biểu của dòng nhạc kháng chiến với những ca khúc mang âm hưởng hào hùng như Tiến Quân Ca, Trường ca sông Lô, Tiến về Hà Nội… Văn Cao là một trong những gương mặt tiên phong, nổi bật nhất của trào lưu lãng mạn trong lịch sử âm nhạc Việt Nam. Thuộc thế hệ nhạc sĩ Tân nhạc tiên phong, Văn Cao sáng tác các ca khúc trữ tình lãng mạn, đáng chú ý nhất là Bến Xuân, Suối Mơ, Thiên Thai, Trương Chi… để lại những dấu ấn mang tính khai phá của ông trong tân nhạc Việt, khiến Trịnh Công Sơn phải thốt lên: "Trong âm nhạc, Văn Cao sang trọng như một ông hoàng… Âm nhạc của anh là âm nhạc của thần tiên bay bổng".

Ca sĩ, Giám đốc Sản xuất Ngọc Châm thăm tư gia của cố nhạc sỹ Văn Cao (Ảnh BTC)

So với Văn Cao, Đoàn Chuẩn - Từ Linh sáng tác ít hơn và chỉ chung thủy với nhạc tình. Ông sáng tác hơn 20 bài, nhưng ca khúc nào cũng khiến giả nằm lòng, được mệnh danh là "ông hoàng nhạc tình", "nhạc sĩ của mùa thu Hà Nội". Âm nhạc của Đoàn Chuẩn mang đậm nét lãng mạn, được thể hiện qua từng lời ca, ý nhạc, lồng trong những giai điệu mượt mà, đậm nét quý phái. Những giai điệu ấy được người nghệ sĩ tài hoa viết lên từ những rung cảm dạt dào, hồn nhiên và chân thật.

Trong hầu hết các sáng tác của mình, nhạc sĩ Đoàn Chuẩn thường ký bút danh Đoàn Chuẩn - Từ Linh. Về cái tên Đoàn Chuẩn - Từ Linh có rất nhiều giai thoại. Có người cho rằng, Từ Linh là người bạn tri kỷ của Đoàn Chuẩn, người viết nhạc, người viết lời và ký tên chung.

Nhạc sĩ Đoàn Đính - con trai nhạc sĩ Đoàn Chuẩn - chia sẻ cùng ekip đêm nhạc "Thiên thai" đã đưa ra một luận điểm khác: "Một lần, nhạc sĩ Guitar Văn Vượng có nói với tôi: Đính ơi, bố em nói với anh, "Từ Linh" là tên đầu tên cuối của chữ Thanh Hằng (T-H). Thanh Hằng là người con gái ông yêu sâu đậm, có thể ông đã dùng cách đó hợp thức hóa tên người yêu. Những chuyện đó bố tôi không nói với tôi. Nhưng dù sao, Đoàn Chuẩn - Từ Linh đã là cái tên rất đẹp rồi, mọi người đừng đi sâu tìm Đoàn Chuẩn là ai, Từ Linh là ai nữa. Bố chỉ nói với chúng tôi: Các con ạ, tất cả sáng tác của bố là nhật ký tình yêu của bố".

Ê kíp sản xuất "Thiên thai" gặp gỡ gia đình nhạc sĩ Văn Cao để tìm hiểu về câu chuyện sau mỗi bài hát (Ảnh BTC)

Nhắc đến Thanh Hằng, nàng thơ một thuở của cha mình, Đoàn Đính kể thêm hai giai thoại gắn liền hình ảnh người đẹp này với các sáng tác của cha ông. "Cha tôi yêu mẹ tôi và sống với bà cả đời, nhưng chỉ viết cho bà hai bài hát, trong khi ông yêu một ca sĩ nổi danh xinh đẹp Hà thành lúc đó tên là Thanh Hằng và viết đến 6 bài hát tặng nàng.

Mẹ tôi hay chuyện đang ở Hải Phòng lập tức đi ôtô lên Hà Nội. Ai cũng tưởng sẽ có cuộc đánh ghen lớn, nào ngờ mẹ tôi nhẹ nhàng hỏi: "Chị hỏi thật em, em có yêu anh Đoàn Chuẩn không?". Thanh Hằng trả lời rằng có. Bà nói tiếp: "Em yêu anh Chuẩn 1 thì chị yêu anh Chuẩn 10, chị sẵn sàng nhường anh Chuẩn cho em. Em trót yêu anh Đoàn Chuẩn nhà chị thì em cố yêu nốt sáu đứa con của anh ấy nhé". Thế là Thanh Hằng tỉnh mộng trả mẹ tôi tất cả thư từ của hai người và xé những bài hát cha tôi tặng. Vì thế cha tôi mới viết tác phẩm Bài ca bị xé. Sau này được tin Thanh Hằng đi lấy chồng, cha tôi viết và gửi cho bà ấy ca khúc Lá đổ muôn chiều. Nhận được bài hát của cha tôi, bà ấy khóc không đi lấy chồng nữa".

Đoàn Đính còn kể cha ông là tay chơi Bắc Kỳ có hạng, trong nhà có sáu ô tô, trước cửa có cây xăng riêng để phục vụ ông. Trong nhà, ông thuê thợ xây một phòng riêng thả đầy bóng bay lên trần, quả nào xì hơi bắt người nhà đi mua thả bù làm phòng tiếp bạn bè. Khách đến thoải mái uống rượu ngoại, ăn hoa quả…

Các ca sĩ tham gia chương trình (từ trái qua phải): Phạm Thu Hà, NSND Đức Long, Hồ Quỳnh Hương,

Những giai thoại đầy thú vị như thế cùng giọng hát của những ca sĩ nổi tiếng và bàn tay dàn dựng của tổng đạo diễn tài hoa - nhạc sĩ Nguyễn Quang sẽ khiến khán giả đắm chìm trong các cung bậc cảm xúc tại đêm nhạc "Thiên Thai" 27/04/2024. Chương trình có sự tham gia của các ca sĩ nổi tiếng như NSND Đức Long, Phạm Thu Hà, Hồ Quỳnh Hương, và những giọng hát trẻ như Tuấn Anh, Tuấn Hòa, Dương Trường Giang, Ngân Thùy đã được khẳng định năng lực qua các chương trình của Vàng Son Một Thuở như "Hoa cúc vàng tháng 3", "Mắt biếc"...

Nhạc sĩ Văn Thao kể về Tam giác Thiên Thai - Suối Mơ - Trương Chi trong nhạc phẩm Văn Cao

T.H