Di chúc 'miệng' được coi là hợp pháp khi nào?

Cô tôi không có con, tôi là cháu ruột, phụng dưỡng cô mấy năm nay. Giờ cô mất, các anh em họ hàng muốn lấy căn nhà cô làm nhà thờ. Nhưng khi còn sống, cô có di chúc miệng cho tôi. Bây giờ tôi cần làm gì để có thể thừa kế căn nhà đó?

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng- Trưởng VP Luật Kết Nối trả lời:

Vấn đề gia đình bạn rất phức tạp, nhất là xác định hàng thừa kế, công sức nuôi dưỡng của bạn. Thời điểm người cô còn sống có lẽ bạn cũng là người thường xuyên chăm nom, túc trực ở bên người cô những lúc ốm đau, bệnh tật, công sức của bạn là không kể siết. Nếu như người cô hoàn thiện được thủ tục sang tên sổ đỏ cho bạn thì mọi chuyện cũng hợp với đạo lý, lẽ thường tình, công sức của bạn.

Theo Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 quy định về khái niệm di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Di chúc được hiểu đơn giản là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Di chúc thể hiện quyền định đoạt tài sản thừa kế của người để lại di sản thừa kế thuộc quyền sở hữu của mình cho những người khác người thừ kế theo di chúc được chỉ định theo ý chí của người để lại di sản trong di chúc.

Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 thì di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện: người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép; nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật. Đồng thời, theo Khoản 5 Điều này, di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Khổ nỗi, lúc cô còn sống, bạn cũng không nghĩ ngợi gì về các quy định pháp lý, cũng chủ quan, nghĩ rằng cô nói thế thì nó là của mình. Có điều, lúc cô sống chẳng ai để ý, đoái hoài gì, đến lúc cô chết thì các cháu lại đứng ra đòi hỏi, yêu cầu đủ thứ, phủ nhận đi công sức của bạn, ý chí của người cô. Có lẽ họ chỉ quan tâm đến luật pháp quy định các quyền của người thừa kế theo pháp luật, vì sự ích kỉ, cá nhân của họ mà không quan tâm đến tình cảm gia đình. Để đảm bảo tốt nhất quyền lợi của mình, bạn cần thu thập bằng chứng về việc chăm sóc, nuôi dưỡng người cô cùng các bằng chứng việc đã tiếp nhận, sử dụng, quản lý căn nhà đó.

An Yên