Đi tìm thông điệp ẩn giấu sau mảnh gốm 3.000 năm tuổi

Họ sử dụng công nghệ hình ảnh đa quang phổ mới nhất để hiển thị những dòng chữ được viết vội vàng trên đó, những chữ này không nhìn thấy được bằng mắt thường.

Mảnh gốm vỡ này, về mặt kỹ thuật được biết đến dưới tên gọi “ostracon” (thuật ngữ chỉ phiếu vỏ sò – trên đó ghi tên người mình đề nghị phát vãng). Nó được trưng bày trong một viện bảo tàng của Israel hơn 50 năm nay nhưng chưa ai khám phá được bí mật của những văn bản ẩn đằng sau nó – và bây giờ mọi thứ đã dần hé lộ.

Điều gây ngạc nhiên là dòng văn tự trên mảnh gốm bắt đầu với một yêu cầu cung cấp rượu.

Các chuyên gia từ Trường đại học Tel Aviv ở Israel cho rằng, văn bản ở mặt sau là sự tiếp nối của những dòng chữ ở mặt trước. Những dòng này mọi người có thể đọc được và chúng bao gồm thông tin về những vấn đề khác nhau liên quan đến tài chính cho quân sự.

Mảnh gốm ban đầu được thu thập tại Tel Arad - địa điểm của một pháo đài cổ xưa gần thành phố Arad của Israel.

Văn tự cổ trên mảnh gốm (Ảnh: Trường ĐHTel Aviv)

Arie Shaus – một trong số những nhà nghiên cứu cho biết: “Trong khi phần phía trước của mảnh gốm đã được nghiên cứu kỹ lưỡng, phần lưng của nó lại trống rỗng, thật kỳ lạ”.

Nhưng sau khi nhận thấy một số dấu hiệu khác thường ở phía sau ostracon, các nhà nghiên cứu đã quyết định xem xét kỹ hơn. "Thật ngạc nhiên, ba dòng văn bản mới đã được tiết lộ", Shaus nói.

Kỹ thuật hình ảnh đa quang phổ được các nhà nghiên cứu sử dụng ở đây có khả năng giúp chúng ta thấy được những bước sóng vô hình với mắt người. Cái này giống như việc những tia hồng ngoại được truyền từ bộ điều khiển từ xa tới tivi nhà bạn.

Các nhà nghiên cứu đã chụp nhiều bức hình của mảnh gốm bằng máy ảnh kỹ thuật số Canon SLR 450D đã được sửa đổi. Một loạt các bộ lọc bao gồm các phần khác nhau của quang phổ ánh sáng cũng được sử dụng trong trường hợp này. Sau đó các bức hình được xử lý trong một ứng dụng chỉnh sửa để đưa ra văn bản.

Tổng cộng, 50 nhân vật mới và 17 từ mới trên mảnh gốm đã được tiết lộ bằng cách sử dụng phương pháp này. Thông báo bắt đầu với yêu cầu về rượu, trước khi đảm bảo những sự hỗ trợ nếu người nhận thư có bất kỳ yêu cầu nào của riêng họ.

Cuối cùng, có một yêu cầu cung cấp một loại hàng hóa không tên cho một người không tên và một lưu ý về một loại rượu đặc biệt do một người gọi là Ge'alyahu thực hiện.

Có khoảng 20-30 binh lính đã đóng quân tại tiền đồn khoảng 600 năm trước Công nguyên, thời gian mà mảnh gốm ra đời. Có vẻ như việc nhận được nguồn cung cấp các chất có cồn ổn định đã được đánh giá khá cao trong danh sách ưu tiên của họ.

Sau khi “khai quật” được những thông điệp bí ẩn trên mảnh gốm, các nhà khoa học đang cực kì quan tâm đến phương pháp hình ảnh đa quang phổ. Chúng có thể được sử dụng theo cách tương tự để khám phá những đồ gốm cổ xưa khác. Như vậy, giới khảo cổ sẽ không bỏ lỡ một thông điệp hay văn tự bí ẩn nào nữa.

Nhóm nghiên cứu cũng đang lên kế hoạch để thử nghiệm kỹ thuật mới của họ trên các đồ tạo tác khác, để xem liệu còn những thông tin cổ nào đang bị che giấu khỏi tầm mắt của họ hay không. Những thông điệp quý giá đó có thể dạy chúng ta nhiều hơn về nền văn minh cổ xưa.

"Mỗi một dòng, từ mới và thậm chí cả một dấu hiệu nhỏ cũng là những bổ sung quý báu cho sự hiểu biết của chúng ta về giai đoạn đền đài thứ nhất”, Anat Mendel-Geberovich - một trong những người trong nhóm nghiên cứu cho biết.

Toàn bộ nghiên cứu này đã được xuất bản trong PLOS One.

Theo Bích Trâm/Khám phá