Đi xe máy điện - sạc pin cách nào khi không có chỗ sạc ở nhà?
Bên cạnh sạc tại nhà, khách Việt sử dụng xe máy điện có thể nạp lại năng lượng cho gói pin bằng nhiều cách khác nhau, bao gồm hoán đổi pin.

Gần đây, một hãng xe ôm công nghệ kinh doanh tại Việt Nam cho biết hơn 60% tài xế hiện tại đang thuê trọ, chỉ một phần ba có điều kiện sạc xe máy điện qua đêm tại nhà. Thực trạng này cộng với thời gian sạc pin kéo dài, quãng đường di chuyển ngắn được cho là ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình điện hóa phương tiện làm việc của xe ôm công nghệ tại Việt Nam.
Tuy nhiên, xe máy điện có nhiều hơn một giải pháp sạc. Dưới đây là nhiều cách thức khác nhau để nạp đầy năng lượng cho gói pin của xe máy điện.
Sạc pin rời
Cấu tạo pin rời với dock sạc di động được xem là giải pháp cho nhóm người dùng chưa thể bố trí một trụ sạc đạt chuẩn tại nhà cho xe máy điện.
Ở các xe trang bị pin tháo rời, gói pin vẫn đặt dưới sàn xe hoặc dưới yên xe tương tự kết cấu phổ biến hiện nay. Điểm khác biệt duy nhất nằm ở khả năng tháo rời của gói pin, cho phép người dùng linh hoạt trong phương pháp sạc.


Nhiều xe máy điện cho phép cắm sạc trực tiếp hoặc tháo rời pin để sạc riêng. Ảnh: Phúc Hậu.
Trên Honda ICON e:, gói pin dưới sàn xe có thể tháo rời để sạc riêng, nhưng người dùng cũng có thể cắm sạc trực tiếp vào xe.
Theo quan sát của Tri Thức - Znews, nhiều mẫu xe máy điện thương hiệu Trung Quốc tại một triển lãm xe 2 bánh gần đây cũng có tính năng tương tự. Gói pin đặt dưới sàn hoặc yên xe có thể tháo rời, cho phép người dùng linh hoạt giữa cắm sạc trực tiếp hoặc sạc rời gói pin.
Còn với Honda CUV e: - xe máy điện khác của Honda nhưng không bán, chỉ cho thuê, hai gói pin HMPP với tổng khối lượng 20 kg đặt dưới yên xe cần được tháo rời và sạc riêng. Hãng xe Nhật Bản bàn giao xe kèm 2 dock sạc, cho phép người dùng cắm sạc pin tại bất kỳ đâu có ổ cắm điện dân dụng.

Pin của Honda CUV e: cần tháo rời để sạc riêng. Ảnh: Phúc Hậu.
Trải nghiệm của Tri Thức - Znews cho thấy thời gian sạc đầy trung bình của mỗi gói pin là khoảng 6 giờ. Tổng quãng đường di chuyển tối đa khi 2 gói pin đạt dung lượng 100% là xấp xỉ 73 km.
Đổi pin
Thiết kế pin tháo rời của Honda CUV e: còn cho phép người dùng tiếp cận một mô hình còn tương đối mới lạ tại Việt Nam - đổi pin.
Lúc này, các trạm đổi pin của Honda bố trí tại hệ thống đại lý HEAD chính hãng chưa được triển khai. Khi hệ thống chính thức đi vào hoạt động trong tương lai, người dùng Honda CUV e: hay bất kỳ xe máy điện nào của hãng có trang bị pin hoán đổi đều có thể tiến hành đổi pin tại các trạm này.
Gần đây, VinFast cũng công bố kế hoạch phát triển một mạng lưới đổi pin với khoảng 150.000 trạm tại tất cả địa phương trên cả nước.
Trước mắt, hãng sẽ lắp đặt 1.000 trạm ngay trong tháng 10, tiến đến đạt 50.000 trạm đổi pin cho xe máy điện vào cuối năm 2025 trước khi nhắm mục tiêu hoàn tất toàn bộ hệ thống trong 3 năm tiếp theo.

VinFast sẽ làm trạm đổi pin, ra mắt xe điện trang bị pin hoán đổi. Ảnh: VinFast.
TMT Motors - đơn vị phân phối ôtô điện Wuling tại Việt Nam - cũng thông báo sẽ phát triển mô hình trạm đổi pin tự động tại Việt Nam. Trạm đổi pin của TMT Motors có thể mở rộng linh hoạt từ 5 đến 72 viên pin mỗi trạm, sử dụng nguồn điện 220 V.
Triển lãm xe 2 bánh tổ chức gần đây ở TP.HCM cũng xuất hiện một đơn vị kinh doanh pin hoán đổi và trạm đổi pin. Đơn vị này cho biết sẽ sớm tìm kiếm và liên kết với đối tác ở Việt Nam để ứng dụng giải pháp hoán đổi pin cho xe máy điện.
Tính đến hiện tại, Selex Motors đang là hãng duy nhất tại Việt Nam cung cấp sản phẩm xe máy điện pin hoán đổi, đồng thời đã hoàn thành triển khai nhiều trạm đổi pin tại các thành phố lớn.

Mô hình một trạm đổi pin được trưng bày tại triển lãm xe 2 bánh ở TP.HCM. Ảnh: Phúc Hậu.
Nhìn chung, giải pháp đổi pin cho phép người dùng ngay lập tức có được gói pin đầy mà không cần trải qua giai đoạn chờ sạc. Nếu có thể phát triển được một mạng lưới đổi pin rộng lớn, việc sử dụng xe máy điện sẽ có thể tiến gần đến mức tương tự xe máy xăng, chỉ xét đến quá trình tiếp năng lượng.
Trạm sạc công cộng
Khác với sạc tại nhà, sạc xe điện ở trạm công cộng vừa thuận tiện nhưng mặt khác cũng song hành với vài điểm bất tiện.
Trước tiên, do được lắp đặt và vận hành bởi đơn vị chuyên nghiệp, các trạm sạc công cộng đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy ở mức độ cao nhất. Sạc xe điện ở các trạm công cộng cũng giảm thiểu các mối lo ngại về an toàn cháy nổ tại gia, vốn khá thường trực với những người chọn sạc xe máy điện ở nhà.
Người dùng cũng có thể chủ động tìm kiếm các trạm sạc công cộng để nạp lại năng lượng cho xe, không phụ thuộc vào trụ sạc treo tường ở nhà hay giới hạn phạm vi hoạt động quanh khu vực đang sinh sống.
Việc có được một mạng lưới sạc rộng lớn ở nhiều tỉnh thành cũng giúp người dùng xe máy điện có thể tham gia vào các chuyến hành trình xa hơn, thay vì chỉ gói gọn trong nội đô.

Một trạm sạc công cộng dành cho xe máy điện. Ảnh: VinFast.
Xét một cách tổng quan, trạm sạc công cộng được phát triển dày đặc vẫn được xem là giải pháp giúp xe máy điện trở nên "thân thiện" hơn với người dùng. Khi khách hàng có thể tìm chỗ sạc dễ như khi tìm trạm xăng, xe máy điện sẽ đứng trước cơ hội phát triển lớn.