Dịch COVID-19: Thế giới đã tiêm hơn 510 triệu liều vắcxin
Nhân viên y tế tiêm vắcxin cho người dân tại Phnom Penh, Campuchia - Ảnh: THX/TTXVN
Trên thế giới, tổng cộng hơn 510 triệu liều vắcxin phòng COVID-19 đã được tiêm nhưng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 27/3 tiếp tục kêu gọi các quốc gia giàu có tài trợ vắcxin để giúp đỡ các nước nghèo khó triển khai tiêm chủng trong bối cảnh khoảng cách về tiếp cận vắcxin giữa các quốc gia vẫn còn quá lớn.
Kể từ khi xuất hiện lần đầu tiên vào cuối năm 2019, tới nay đại dịch COVID-19 đã khiến hơn 2,7 triệu người tử vong. Các nhà lãnh đạo trên thế giới đều đang nỗ lực tìm cách đảm bảo nguồn cung vắcxin để tiêm cho người dân. Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực không ngừng nghỉ để đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng tại nhiều quốc gia, đại dịch COVID-19 vẫn đang tiếp tục hoành hành tại châu Âu và Mỹ Latin, trong đó Brazil đã ghi nhận hơn 300.000 ca tử vong và Mexico đã ghi nhận hơn 200.000 ca.
Cụ thể, theo thống kê của hãng tin AFP của Pháp, tính đến ngày 26/3, thế giới đã tiêm tổng cộng 512,91 triệu liều, trong đó Mỹ tiêm 133 triệu liều (hơn 25%) và Ấn Độ là 91 triệu liều. Tuy nhiên, số ca mắc mới vẫn đang gia tăng với tốc độ đáng lo ngại, trong đó hơn 500.000 ca đã được ghi nhận trên toàn thế giới chỉ riêng trong tuần qua.
Tốc độ cung cấp vắcxin cho Brazil sẽ không đủ nhanh để quốc gia này có thể tránh hậu quả nặng nề của đợt dịch bệnh đang bùng phát. Tới nay, Brazil ghi nhận tổng cộng hơn 300.000 ca tử vong, trong số 12 triệu ca bệnh. Trong khi đó, Mexico cũng đang trải qua giai đoạn tồi tệ của làn sóng dịch bệnh thứ 3 khi mới chỉ có một phần nhỏ dân số nước này được tiêm chủng. Quan chức cấp cao WHO, bà Maria Van Kerkhove đánh giá thế giới vẫn đang trong giai đoạn cấp bách.
Thực tế trên phần nào phản ánh tình trạng triển khai tiêm chủng vắcxin không đồng đều. Nhìn chung, các nước nghèo đang tụt lại khá xa so với các quốc gia giàu có trong việc triển khai tiêm vắcxin. Để cải thiện tình hình, WHO đã kêu gọi các quốc gia giàu có san sẻ vắcxin để tất cả các nước đều có thể triển khai tiêm chủng trong 100 ngày đầu tiên của năm 2021. Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus khẳng định việc quyên góp được 10 triệu liều vắcxin phòng COVID-19 sẽ giúp khoảng 20 quốc gia có thể khởi động tiêm chủng cho các nhân viên y tế và những người cao tuổi trong vòng 2 tuần tới.
Cũng trong ngày 26/3, Liên Hợp Quốc thông báo khoảng 180 quốc gia trong tổng số 193 thành viên LHQ đã cam kết đảm bảo tiếp cận vắcxin công bằng. Tuyên bố chính trị, có chữ ký của đại diện 180 quốc gia tính đến ngày 26/3, có đoạn nêu rõ dù đã có những thỏa thuận, những sáng kiến quốc tế và cả những tuyên bố chung, việc phân phối vắcxin vẫn diễn ra không đồng đều, dù giữa các quốc gia hay trong mỗi quốc gia.
Trong bối cảnh vẫn còn nhiều nước chưa có vắcxin, thế giới cần đoàn kết và phối hợp đa phương để tăng cường sản xuất và phân phối vắcxin, trên các cấp độ khu vực và toàn cầu. Tuyên bố cũng khuyến khích các quốc gia có điều kiện chia sẻ vắcxin cho các quốc gia thuộc nhóm thu nhập trung bình và thấp cũng như các quốc gia cần giúp đỡ. Tuyên bố cũng khẳng định sáng kiến COVAX do LHQ dẫn dắt là một cơ chế hợp lý nhằm đảm bảo công bằng trong tiếp cận vắcxin.
Trong diễn biến khác, tờ Dailymal cho biết, Nhóm Cố vấn Khoa học Khẩn cấp (SAGE) cho biết biến thể Nam Phi có thể làm giảm hiệu quả của kháng thể tới 10 lần ở người đã tiêm vắcxin hoặc người từng mắc COVID-19.
Mặc dù kháng thể không phải là phần duy nhất trong phản ứng miễn dịch chống COVID-19 nhưng chúng đóng vai trò quan trọng trong chống chọi với quá trình nhiễm bệnh. SAGE cho rằng giảm lượng kháng thể 10 lần có nghĩa là hiệu quả vắcxin có thể giảm đi 30%.
Trong bản rà soát, các cố vấn phát hiện ra biến thể này có thể xâm nhập vào bệnh nhân Nam Phi đã từng mắc các biến thể khác. Dữ liệu cho thấy một số bệnh nhân có miễn dịch với COVID-19 vẫn sẽ mắc biến thể mới.
Tuy nhiên, nhóm chuyên gia nhấn mạnh rằng vẫn chưa rõ điều này có nghĩa gì trong việc bảo vệ khỏi các ca bệnh nặng. Tình trạng khẩn cấp và gia tăng biến thể Nam Phi và Brazil ở nước ngoài đã khiến người dân Anh gần như không thể có kỳ nghỉ hè năm nay.
Các bộ trưởng và cố vấn khoa học Anh không muốn Anh có nhiều ca mắc nhập khẩu vì nó có thể ảnh hưởng tới chương trình tiêm chủng vắcxin của Anh. Biến thể Nam Phi, có tên là B.1.351, có ba đột biến ở protein gai, giúp nó lẩn trốn hệ miễn dịch. Các đột biến là E484K, N501Y và K417N.
Virus SARS-CoV-2 dùng gai để bám vào tế bào người và các vắcxin hiện nay được thiết kế để huấn luyện cơ thể người nhận biết protein gai này.
Liên quan đến tình hình dịch COVID-19, cùng ngày 26/3, Chính phủ Ý thông báo nước này sẽ mở cửa trở lại các trường học và nới lỏng lệnh phong tỏa được áp đặt trước đó nhằm kiềm chế đại dịch COVID-19 tại Rome và khu vực lân cận. Những thay đổi này sẽ có hiệu lực sau kỳ nghỉ Lễ Phục sinh sắp tới.
Theo nguồn tin trên, các lớp học từ lớp sáu trở xuống sẽ được phép mở cửa trở lại trên toàn quốc, ngay cả ở những khu vực có nguy cơ lây nhiễm cao hơn được phân loại là vùng "đỏ" theo những biện pháp hạn chế nghiêm ngặt nhất.
Ý đã đóng cửa hầu hết các trường học từ ngày 15/3 vừa qua, sau khi chính phủ ban hành lệnh đóng cửa một phần nhằm ngăn chặn làn sóng dịch bệnh thứ ba do các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 gây ra.
Trong khi đó, Bộ trưởng Y tế Roberto Speranza cho biết ông sẽ nới lỏng các biện pháp hạn chế đang được áp đặt tại khu vực Lazio, trong đó có thủ đô Rome, đưa vùng này từ mức "đỏ" xuống mức "da cam", từ ngày 30/3 tới. Theo đó, học sinh lên đến lớp tám sẽ học trực tiếp và nới lỏng quy định người dân phải ở nhà.
Ở mức "da cam", người dân cũng được tự do đi lại hơn nhưng chỉ trong phạm vi thành phố sinh sống, trong khi các quán bar, nhà hàng và bảo tảng vẫn phải đóng cửa. Tuy nhiên, Bộ trưởng Speranza cho biết sẽ đưa Tuscany, Calabria và Val d'Aosta lên mức cao hơn - mức "đỏ”.
Trước khi các biện pháp hạn chế hiện nay, vốn thay đổi theo từng khu vực, hết hạn vào ngày 6/4 tới, cả nước Ý sẽ được coi là vùng "đỏ" vào thời gian cuối tuần từ ngày 3-5/4 tới, thời điểm diễn ra Lễ Phục sinh.
Bộ trưởng Y tế Speranza cho biết hiện đã có những dấu hiệu cho thấy tốc độ lây nhiễm đang chậm lại. Chỉ số R đánh giá tốc độ lây nhiễm của dịch bệnh, đã giảm xuống mức 1,08, so với mức 1,16 trong tuần trước. Hơn nữa, tỉ lệ nhiễm bệnh theo tuần tính trên 100.000 người cũng giảm xuống dưới mức nghiêm trọng 250 ca/100.000 người.
Tại Mỹ, ngày 26/3, Facebook cho biết các văn phòng của "gã khổng lồ" công nghệ này sẽ mở cửa trở lại cho nhân viên vào tháng 5 tới sau khi đại dịch đã khiến các cơ sở này phải đóng cửa suốt một năm qua, nhưng sẽ không còn dịch vụ ăn miễn phí và xe đưa đón đi làm. Theo đó, trụ sở chính của Facebook tại TP Menlo Park và các văn phòng trong khu vực sẽ hoạt động trở lại nhưng chỉ với 10% số nhân viên có mặt tại nơi làm việc.
Facebook và nhiều công ty công nghệ khác ở Thung lũng Silicon đã chuyển sang hình thức làm việc tại nhà sau khi dịch bệnh bùng phát tại Mỹ.
Việc triển khai vắcxin ngừa COVID-19 và tình hình dịch bệnh được cải thiện được cho là những yếu tố khiến Facebook từng bước mở cửa trở lại các văn phòng làm việc. Microsoft gần đây cũng đã thông báo kế hoạch mở cửa trở lại trụ sở chính và triển khai các hình thức làm việc linh hoạt trong đại dịch.
