Điểm lại diễn biến khiến cuộc chiến Israel - Hezbollah leo thang chỉ trong vòng 1 tuần
Chỉ trong vòng một tuần, cuộc chiến giữa Israel và phong trào Hezbollah ở Liban đã leo thang nhanh chóng.
Theo kênh CNN ngày 6/10, tuần trước, Israel đã tiến hành một cuộc tấn công trên bộ giới hạn vào miền Nam Liban khi nước này đẩy mạnh cuộc chiến với Hezbollah. Lần đầu tiên kể từ năm 2006, Israel đã tấn công trung tâm Beirut. Trước đó, các cuộc tấn công chỉ dừng lại ở các vùng ngoại ô phía Nam của thành phố này. Theo các chuyên gia về không chiến, ngoài Gaza, Israel đang nã bom vào Liban với mức độ chưa từng thấy trong 20 năm qua.
Tất cả những sự kiện này đều dẫn đến tình trạng leo thang nghiêm trọng ở Trung Đông và cho thấy nỗi lo sợ về cuộc chiến khu vực mở rộng đã trở thành hiện thực. Những lo ngại này càng chắc chắn khi Iran thực hiện cuộc tấn công tên lửa lớn nhất từ trước đến nay vào Israel, cũng diễn ra vào tuần trước. Khu vực này đang chuẩn bị cho phản ứng trả đũa của Israel và Iran đã cam kết sẽ tấn công Israel một lần nữa nếu thấy cần thiết.
Sau đây là các diễn biến chính trong tuần qua.
Ngày 30/9: Israel tấn công trên bộ vào Liban
Israel tiến hành một cuộc tấn công trên bộ qua biên giới phía Nam của Liban, nhắm vào Hezbollah. Các quan chức Israel mô tả cuộc tấn công này là giới hạn về quy mô, nói rằng sẽ không có chiếm đóng lâu dài, mặc dù các quan chức đã từ chối tiết lộ binh sĩ Israel sẽ tiến sâu vào Liban đến đâu hoặc chiến dịch này sẽ kéo dài bao lâu.
Theo tuyên bố của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), chiến dịch này nhắm vào các vị trí của Hezbollah tại các làng gần biên giới, được xem là mối đe dọa đối với cộng đồng dân cư ở phía Bắc Israel. Tuyên bố nhấn mạnh lực lượng pháo binh và không quân Israel đang hỗ trợ bộ binh trong cuộc tấn công này.
Trước đó, ngày 30/9, IDF đã kêu gọi người dân ở ba khu vực phía Nam Beirut sơ tán, chuẩn bị cho cuộc tấn công sắp diễn ra.
IDF cũng thông báo đóng cửa 3 khu vực dân cư gần biên giới Liban, bao gồm các khu vực xung quanh cộng đồng Metula, Misgav Am và Kfar Giladi ở miền bắc Israel. Các khu vực này được chuyển thành khu vực quân sự đóng cửa, cấm người dân ra vào.
Dư luận quốc tế đã phản đối chiến dịch tấn công trên bộ của Israel tại Liban. Người phát ngôn của Tổng thư ký Liên hợp quốc, ông Stephane Dujarric nêu rõ: "Chúng tôi không muốn chứng kiến bất kỳ cuộc tấn công trên bộ nào".
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng hối thúc ngừng bắn tại Liban, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng các hành động quân sự của Israel có thể dẫn đến xung đột leo thang hơn nữa trong khu vực. Washington kêu gọi giảm căng thẳng và thúc đẩy giải pháp ngoại giao để người dân Israel và Liban có thể trở về nhà sau khi bị sơ tán khỏi khu vực biên giới.
Tương tự, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cũng kêu gọi Israel tránh mọi hoạt động quân sự trên lãnh thổ Liban, nhấn mạnh rằng những hành động này sẽ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Phát biểu sau cuộc họp khẩn của các Ngoại trưởng EU, ông Borrell nêu rõ: "Chủ quyền của cả Israel và Liban phải được đảm bảo. Bất kỳ can thiệp quân sự nào nữa đều sẽ làm tình hình trở nên tồi tệ hơn một cách đáng kể và cần phải tránh điều đó".
Ngày 1/10: Iran phóng tên lửa vào Israel
Iran phóng khoảng 200 tên lửa đạn đạo vào Israel, mà nước này tuyên bố là phản ứng cho vụ ám sát lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah của Israel. Vụ tấn công đã giết chết một người Palestine ở Bờ Tây.
Phát ngôn viên IDF, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari, gọi cuộc tấn công này là một cuộc tấn công nghiêm trọng và cho biết sẽ có những hậu quả với Iran.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho rằng cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran vào Israel đã thất bại và tuyên bố sẽ trả đũa. Mở đầu một cuộc họp về chính trị - an ninh, ông Netanyahu phát biểu: “Iran đã phạm một sai lầm lớn vào đêm nay - và họ sẽ phải trả giá. Chính phủ Iran không hiểu được quyết tâm tự vệ và quyết tâm trả đũa kẻ thù của chúng ta”.
Xem video còi báo động vang lên ở Israel khi tên lửa Iran lao tới (Nguồn: Reuters):
Về phần mình, phái đoàn Iran tại Liên hợp quốc đã đăng bài viết trên mạng xã hội X, khẳng định cuộc không kích vào lãnh thổ Isael là phản ứng hợp pháp, hợp lý và chính đáng đối với các hành động khủng bố và tuyên bố sẵn sàng đối phó bất kỳ phản ứng nào của Israel.
Trong bài đăng trên mạng xã hội X vào sáng sớm ngày 2/10, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi khẳng định, Iran đã thực hiện quyền tự vệ chống Israel và hành động của họ sẽ kết thúc trừ khi Israel quyết định khiêu khích trả đũa thêm.
Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) thậm chí còn cảnh báo “nghiền nát Israel” nếu Tel Aviv tiến hành đáp trả đợt công kích.
Ngày 2/10: Israel cảnh báo cư dân Tây Nam Liban sơ tán
Quân đội Israel đưa ra cảnh báo sơ tán cho cư dân của khoảng 20 ngôi làng ở Tây Nam Liban, yêu cầu họ di chuyển xa hơn khoảng 50 km. Sau đó, IDF đã mở rộng cảnh báo sơ tán tới hơn 100 ngôi làng ở miền Nam Liban.
Trong diễn biến khác, người đứng đầu văn phòng truyền thông của lực lượng Hezbollah, ông Mohammad Afif cho biết hiện không có binh sĩ nào của Israel trên lãnh thổ Liban, nhấn mạnh Hezbollah vẫn chưa đụng độ trên bộ trực tiếp với binh lính của Israel, song sẽ sẵn sàng làm như vậy nếu cần.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố nhấn mạnh Bắc Kinh hết sức lo ngại về tình hình hiện tại giữa Liban và Israel, cũng như diễn biến căng thẳng khu vực tiếp tục leo thang do các hành động quân sự liên quan.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố: “Nga cực lực lên án chiến dịch tấn công vào Liban và kêu gọi Israel lập tức chấm dứt hành động thù địch, rút quân khỏi lãnh thổ Liban và tham gia tìm kiếm các giải pháp hòa bình thực sự để giải quyết xung đột Trung Đông”.
Trong phản ứng của mình, người phát ngôn Văn phòng Nhân quyền Liên hợp quốc (UNHRO) bà Liz Throssell cảnh báo cuộc tấn công trên bộ quy mô lớn của Israel vào Liban sẽ chỉ dẫn đến nhiều đau khổ hơn.
Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ (OCHA) cũng bày tỏ vô cùng quan ngại về cuộc tấn công trên bộ của Israel. Người phát ngôn của OCHA, ông Jens Laerke, kêu gọi tất cả các bên ưu tiên bảo vệ dân thường, tuân thủ luật nhân đạo quốc tế và tham gia vào các biện pháp giảm leo thang ngay lập tức để ngăn chặn thêm thương vong và đau khổ.
Ngày 3/10: Israel không kích trung tâm thủ đô Beirut
Sáng sớm 3/10, Israel đã tiến hành không kích nhằm vào Trung tâm Y tế ở khu vực al-Bachoura tại trung tâm thủ đô Beirut của Liban, gây một vụ hỏa hoạn lớn.
Đoạn video trên kênh truyền hình địa phương al-Jadeed cho thấy khói đen dày đặc bốc lên từ khu vực nói trên.
Cuộc không kích cũng gây thiệt hại đáng kể cho các ngôi nhà và những phương tiện đỗ gần đó. Xe cứu thương và các đội phòng vệ dân sự đã nhanh chóng đến hiện trượng để thực hiện công tác cấp cứu.
Theo Bộ Y tế Công cộng Liban, ít nhất 5 người đã thiệt mạng và 11 người bị thương trong cuộc không kích ở al-Bachoura.
Ngay trước cuộc không kích ở trung tâm Beirut, Israel đã tiến hành ba cuộc không kích mạnh vào khu vực Haret Hreik ở vùng ngoại ô phía Nam Beiru.
Israel thông báo đã phá hủy hơn 150 cơ sở hạ tầng của Hezbollah. Israel cho biết nhiều thành viên Hezbollah đã thiệt mạng, nhiều cơ sở hạ tầng của phong trào này đã bị phá hủy, bao gồm các trung tâm chỉ huy, kho vũ khí, vị trí phóng tên lửa.
Quân đội Israel xác nhận đã có 8 binh sĩ thiệt mạng trong cuộc tấn công trên bộ của nước này nhằm vào các mục tiêu Hezbollah tại Liban. Ngoài ra, 7 binh sĩ đã thiệt mạng trong 2 cuộc tấn công khác.
Ngày 4/10: Lãnh tụ Iran cảnh báo Israel
Lãnh tụ tối cao của Iran, Ayatollah Ali Khamenei, có một bài phát biểu hiếm hoi. Ông Khamenei mô tả vụ Iran tấn công bằng tên lửa vào Israel là hoàn toàn hợp pháp và chính đáng, cảnh báo rằng Iran sẽ tấn công Israel một lần nữa nếu cần thiết. Đại giáo chủ Iran cũng khẳng định Tehran sẽ không chần chừ hoặc vội vàng thực hiện nhiệm vụ trong việc đối đầu với Israel.
Cũng trong ngày này, các cuộc đụng độ đã nổ ra giữa quân đội Israel và Hezbollah khi nhóm tay súng cố gắng đẩy lùi cuộc tấn công trên bộ của Israel. Các cuộc tấn công của Israel vào Beirut trong đêm đến sáng 4/10 nhằm vào người có khả năng trở thành thủ lĩnh mới của Hezbollah là Hashem Safieddine. Một nguồn tin an ninh Liban xác nhận rằng Hezbollah đã mất liên lạc với ông Safieddine kể từ vụ tấn công của Israel.
Ngày 5/10: Israel tiêu diệt hai thủ lĩnh cấp cao Hamas
Ngày 5/10, IDF đã tiêu diệt 2 thành viên cấp cao của cánh quân sự Hamas trong hai cuộc không kích riêng vào Liban.
Theo thông báo của IDF trên mạng xã hội Telegram, Lực lượng Không quân nước này (IAF) đã không kích giết chết Muhammad Hussein Ali al-Mahmoud, người chỉ đạo các chiến dịch tấn công của Hamas ở khu vực Bờ Tây. Đồng thời, IAF cũng đã không kích tiêu diệt thành viên cấp cao khác của Hamas là Said Alaa Naif Ali, phụ trách cánh quân sự Hamas ở Liban.
Phong trào Hamas xác nhận cái chết của các nhân vật trên. Theo tuyên bố do Hamas đưa ra, Lữ đoàn Al-Qassam, cánh vũ trang của Hamas, cho biết loạt phản ứng sắp tới của nhóm “sẽ là hành động thay vì lời nói” và sẽ khiến Israel phải trả giá.