Điểm mặt 5 chiếc ''quan tài bay' huyền thoại của Không quân Mỹ

Đứng đầu danh sách " Quan tài bay" là máy bay chiến đấu cánh quạt đơn F2A Buffalo; khi mới ra đời, đây là loại máy bay kết cấu hoàn toàn bằng kim loại, chắc chắn là những phẩm chất rất hiện đại ở thời kỳ đó.

F2A Buffalo được thiết kế như một máy bay chiến đấu trên tàu sân bay, nhưng Buffalo đã bị thiệt hại nặng bởi Hải quân và Không quân Nhật Bản trong những ngày đầu của Thế chiến thứ hai. Lý do là F2A Buffalo sức cơ động kém, hỏa lực hạn chế, tốc độ tương đối chậm và khả năng hoạt động ở độ cao kém.

Do vậy tiêm kích F2A Buffalo đơn giản là không phải là đối thủ của những phi công giỏi nhất của Nhật Bản. Sau vài tháng đầu tiên của cuộc chiến, những "chú" Buffalos còn sống sót, đã được cho đi làm máy bay huấn luyện.

Đứng thứ hai trong danh sách "quan tài bay" là loại chiến đấu cơ phản lực đầu tiên của Hải quân Mỹ F7U; đây là nỗ lực của Hải quân Mỹ nhằm phát triển một tiêm kích hạm phản lực, nhưng đã thất bại, do quy trình phát triển quá nóng vội, dẫn đến ''đốt cháy giai đoạn''.

Việc thiết kế các máy bay chiến đấu hoạt động trên tàu sân bay rất phức tạp và khó khăn, F7U là tiêm kích hạm phản lực, nhưng sức mạnh động cơ hạn chế, với thiết kế hai cánh đuôi đứng, mà không thiết kế cánh đuôi ngang, nên máy bay rất khó điều khiển; đặc biệt lúc này, các tàu sân bay lớp Essex lại không được thiết kế để chở máy bay phản lực.

Được coi là sự thay đổi hoàn toàn so với thiết kế máy bay truyền thống, nhưng F7U đã gặp phải nhiều vấn đề về kỹ thuật trong thời gian phục vụ ngắn ngủi của mình. 4 phi công thử nghiệm và 21 phi công khác của Hải quân Mỹ đã bị thiệt mạng trong khi điều khiển F7U. Hơn một phần tư tổng số F7U được chế tạo đã bị phá hủy do tai nạn.

Mẫu ''quan tài bay'' thứ ba, cũng là một mẫu tiêm kích hạm, của thời kỳ đầu máy bay phản lực, đó là chiếc F3H Demon do hãng McDonnell phát triển. Đây là một thiết kế kiểu cánh xuôi, một động cơ và có tốc độ cận âm.

Đáng lẽ một mẫu tiêm kích hạm phải có động cơ mạnh và hoạt động tin cậy, nhưng động cơ của chiếc F3H Demon không có được điều đó; cả hai loại động cơ Westinghouse J40 và sau này là Allison J71trang bị cho F3H đều không hoạt động hiệu quả.

Không chỉ động cơ kém tin cậy, một điểm yếu ''chết người'' của chiếc F3H Demon là ghế phóng, nó thường không hoạt động khi có tình huống nguy cấp. F3H chỉ thực hiện nhiệm vụ bổ sung, cho các máy bay không chiến ban ngày như F8U Crusader và F11F Tiger, và cho loại biên năm 1964.

Một mẫu ''quan tài bay'' nữa của Không quân Mỹ là máy bay đánh chặn siêu thanh F-102 Delta Dagger. Do sự phát triển của lực lượng máy bay ném bom tầm xa của Liên Xô, nên đã thúc đẩy sự phát triển của một số máy bay đánh chặn phản lực tốc độ cao trong những năm 1950.

F-102 Delta Dagger ban đầu không thể đạt tốc độ siêu thanh, do vậy phải tiến hành thiết kế lại. F-102 cũng gặp khó khăn khi hoạt động ở độ cao lớn, một điểm yếu không thể chấp nhận, với máy bay đánh chặn, được thiết kế để săn các máy bay ném bom của Liên Xô.

Một nỗ lực thiết kế lại khác có tên F-106 Delta Dart, có khả năng hoạt động tốt hơn nhiều. Tại Việt Nam, Không quân đã cố gắng đưa F-102 vào thực hiện vai trò ném bom tầm thấp, nhưng thành công rất hạn chế, và phần lớn sau này được cải tạo làm máy bay không người lái mục tiêu.

Đứng cuối trong danh sách ''quan tài bay'' của Mỹ là F-104 Starfighter do Lockheed phát triển. F-104 là một máy bay đánh chặn, đã phục vụ trong một số lực lượng không quân khác nhau từ năm 1958. Tại Việt Nam, F-104 không thành công trong vai trò tiến công mặt đất.

Biệt danh được gắn mác ''quan tài bay'' cho F-104 là do tỷ lệ tai nạn quá cao của nó. Trong biên chế của Không quân Mỹ, chiếc F-104 có tỷ lệ tai nạn cao hơn bất kỳ máy bay chiến đấu dòng máy bay đánh chặn khác, trong thế kỷ 20.

Nhưng vấn đề còn tồi tệ hơn nhiều đối với lực lượng Không quân Canada và Đức. Các vụ tai nạn có rất nhiều nguyên nhân, nhưng nhìn chung các máy bay chiến đấu một động cơ có diện tích cánh nhỏ sẽ bị số lượng sự cố không tương xứng.

Vẫn còn phải xem lịch sử sẽ đối xử với F-35 Joint Strike Fighter như thế nào. Một số nhà phê bình đã đề nghị thêm nó vào danh sách này, nhưng tiêm kích F-35 thậm chí vẫn chưa hoàn thiện thiết kế và đã có một số tai nạn xảy ra với loại máy bay này. Tuy nhiên thời gian sẽ chứng minh mức độ an toàn của F-35 và nếu có, nó sẽ được xếp vào danh sách ''quan tài bay'' của thế kỷ XXI.

Tiêm kích F-35 của Mỹ liệu có trở thành "Quan tài bay" trong tương lai?

Tiến Minh