Điểm sáng về phát triển văn hóa đọc trong trường học

Cô giáo Nguyễn Thị Uyến, Hiệu trưởng Trường tiểu học số 2 Đồng Sơn chia sẻ: Sách đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của con người. Qua sách, người đọc được cung cấp những thông tin cần thiết, hữu ích, rèn luyện tính kiên nhẫn, khả năng ngôn ngữ, giao tiếp, trí tưởng tượng... Đây là những yếu tố rất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của HS, nhất là HS tiểu học. Vì vậy, việc xây dựng và phát triển văn hóa đọc cho HS tiểu học được trường quan tâm đẩy mạnh bằng nhiều giải pháp linh hoạt, sáng tạo.

Thư viện xanh, điểm đến yêu thích của các em học sinh trong toàn trường.

Nhà trường luôn tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, HS và toàn xã hội về tác dụng, ý nghĩa việc đọc sách; đầu tư cơ sở vật chất cho thư viện trường học; đồng thời đổi mới cách thức tổ chức và hoạt động thư viện. Không chỉ đầu tư cơ sở vật chất cho thư viện trường, phòng đọc sách, nhà trường còn phát huy hiệu quả của mô hình “Thư viện xanh”, góc thư viện tại các lớp học bằng việc cung cấp nhiều loại sách, báo phù hợp với nhu cầu giảng dạy của giáo viên và học tập, giải trí của HS.

Đến nay, toàn trường có trên 5.000 đầu sách được bố trí, sắp xếp rất khoa học theo từng chủ đề, gồm: tủ sách pháp luật, sách nghiệp vụ, sách giáo dục cung cấp kiến thức về bom mìn, tủ sách Bác Hồ, sách giáo dục an toàn giao thông, sách văn học, truyện cổ tích và truyện cười Việt Nam… nhằm giúp người đọc dễ dàng tra cứu, tìm kiếm những cuốn sách cần đọc.

Mỗi tháng, tùy theo chủ đề, chủ điểm, thư viện chọn những cuốn sách hay, phù hợp để giới thiệu cho HS như: “72 câu chuyện cảm động về mẹ” (giới thiệu vào tháng 10 nhân kỷ niệm Ngày Phụ nữ Việt Nam), “Bác Hồ với thiếu niên, nhi đồng” (giới thiệu trong tháng 5 nhân dịp Ngày sinh nhật Bác)… và nhiều cuốn sách hay, bổ ích về thầy, cô giáo, các anh hùng lịch sử, tấm gương sáng học sinh, sinh viên… được giới thiệu trong các tháng có ngày kỷ niệm như Ngày Nhà giáo Việt Nam (20-11), Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22-12), Ngày truyền thống HS, sinh viên (9-1)… Cách giới thiệu, trưng bày sách này đã tạo được sự mới mẻ, giúp HS hứng thú tìm hiểu và mượn sách để đọc.

Nhà trường còn có nhiều hình thức thu hút HS đọc sách, nổi bật là hoạt động tiết đọc thư viện và trại đọc. Với các mô hình này, HS được tham gia nhiều sân chơi bổ ích, lý thú như: đọc sách; nghe cô giáo kể chuyện; viết, vẽ cảm nhận về cuốn sách đã được đọc; tìm hiểu, giải nghĩa các từ ngữ trong sách; tự tay làm nên những tấm thiệp, bìa sách; viết cảm nhận về môn học, về giáo viên và nhật ký ghi lại các hoạt động được trải nghiệm... Qua đó, HS không chỉ được cung cấp kiến thức từ sách mà còn được thể hiện năng khiếu cá nhân như viết, vẽ, diễn đạt...

Từ đó, tạo cho các em sự hứng thú trong học tập, kỹ năng giao tiếp và cảm thụ văn học được nâng lên rõ rệt. Hoạt động góc thư viện ở các lớp học cũng phát huy hiệu quả tích cực. Thư viện nhà trường thường xuyên luân chuyển các loại sách, báo, tạp chí phù hợp với từng độ tuổi của HS để phục vụ HS tại các lớp học.

Đọc sách đã trở thành thói quen của học sinh Trường tiểu học số 2 Đồng Sơn.

Hàng năm, nhà trường luôn tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Sách Việt Nam (21-4) với nhiều hình thức như tổ chức ngày hội đọc sách, thi tìm hiểu về sách, hóa trang theo nhân vật trong sách. Không chỉ có nguồn sách phong phú đáp ứng nhu cầu đọc sách của HS, nhà trường còn đầu tư nhiều loại sách, báo phục vụ hoạt động dạy học của giáo viên, tạo điều kiện cho giáo viên có nguồn tư liệu cần thiết để bổ sung vào bài giảng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Thông qua các cuộc họp phụ huynh, trường luôn định hướng cho phụ huynh về việc lựa chọn sách phù hợp cho con, khuyến khích con đọc sách để phát triển tư duy.

Chị Hoàng Thị Như Hoa, cán bộ thư viện nhà trường cho biết thêm: "Đọc sách không chỉ giúp HS phát triển trí tuệ, hình thành nhân cách mà còn là một trong những giải pháp hữu hiệu nhằm tạo hứng thú cho học sinh mỗi khi đến trường. Vì vậy, nhà trường luôn chú trọng đầu tư xây dựng thư viện trong nhà, ngoài trời với tiêu chí xanh, sạch, đẹp, thân thiện và huy động HS, giáo viên ủng hộ sách báo, truyện tranh để làm phong phú thêm các đầu sách cho thư viện.

Mỗi năm, thư viện luôn cập nhật thêm sách mới, trong đó, có những cuốn sách về kỹ năng sống, lịch sử, truyện tranh trong nước và nước ngoài được lựa chọn phù hợp với độ tuổi HS tiểu học. Điều đáng mừng là học sinh trong trường rất ham mê đọc sách. Cứ vào giờ ra chơi là phòng đọc, thư viện xanh và các góc thư viện lớp đều thu hút rất đông HS đến để đọc sách. Với trường chúng tôi, đọc sách đã là một thói quen, một phần không thể thiếu trong học tập, rèn luyện của các em HS."

Cũng phải nói thêm rằng, chị Hoàng Thị Như Hoa là một cán bộ thư viện rất tận tâm với công việc. Chị luôn có những đổi mới, sáng tạo trong việc nâng cao chất lượng hoạt động thư viện, thường xuyên định hướng cho HS lựa chọn sách, phối hợp tốt với giáo viên trong tổ chức mô hình tiết học thư viện, góp phần phát triển văn hóa đọc trong nhà trường.

Chị từng đoạt giải nhì cuộc thi cán bộ thư viện giỏi toàn quốc và là người luôn trăn trở làm thế nào để có thêm những đầu sách mới phục vụ nhu cầu đọc sách của các em HS vì việc trích kinh phí để đầu tư một số lượng sách lớn đối với trường là hết sức khó khăn trong khi nhu cầu đọc của HS rất lớn.

Em Nguyễn Trương Minh Huy, HS lớp 4 cho biết: "Ngoài học tập, hàng ngày, em luôn dành thời gian để đọc sách bởi sách như “người bạn”, “người thầy” mang đến cho em bao điều hay, bổ ích. Những cuốn sách mà em thường đọc là sách tham khảo phục vụ học tập, sách bổ trợ toán nâng cao, truyện tranh, truyện cười, truyện cổ tích Việt Nam, sách về Bác Hồ, bác Giáp, sách lịch sử Việt Nam và các tập truyện Doreamon, truyện song ngữ Việt-Anh… Em mong muốn nhà trường luôn có những cuốn sách mới để chúng em biết được nhiều bài học hay từ sách."

Nhờ quan tâm đẩy mạnh phong trào đọc sách, Trường tiểu học số 2 Đồng Sơn đã có nhiều thành công trong việc giáo dục đạo đức, rèn luyện kỹ năng giao tiếp cho HS. Cùng với việc đổi mới phương pháp dạy học, trường tiếp tục duy trì, nhân rộng các mô hình thư viện để phát triển văn hóa đọc cho HS, tạo cho HS sự hứng thú học tập, nâng cao vốn tiếng Việt, khơi dậy khả năng tư duy, sáng tạo, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường.

Nh.V