Điểm tựa giữa trùng khơi

Ngư dân trong các tổ đoàn kết luôn tạo điều kiện hỗ trợ nhau trong lúc vươn khơi bám biển vừa mưu sinh vừa gìn giữ chủ quyền biển đảo thiêng liêng.

Đoàn kết là sống còn

Những ngày chuẩn bị cho chuyến vươn khơi mới, thuyền trưởng kiêm chủ tàu DNA 91095 Nguyễn Bình cùng các bạn thuyền lại tất bật kiểm tra máy móc, sơn sửa tàu. Trong muôn vàn việc lớn nhỏ, điều anh ưu tiên hàng đầu là hệ thống liên lạc – “cầu nối sinh tồn” giữa các thành viên trong Tổ đoàn kết Thắng Lợi, phường Thọ Quang, quận Sơn Trà. “Chúng tôi đi biển cùng 11 tàu trong tổ. Biển có thể yên bình, cũng có thể dữ dội bất cứ lúc nào. Muốn đi biển an toàn, hiệu quả thì không thể đơn độc”-thuyền trưởng Bình chia sẻ.Không chỉ là những chuyến ra khơi chung, các thành viên trong tổ gắn bó như anh em một nhà. Họ thường xuyên giữ liên lạc, phối hợp tìm luồng cá, chia sẻ kinh nghiệm khai thác, tương trợ khi gặp sự cố. Như giữa tháng 6-2019, khi đang đánh bắt tại vùng biển Hoàng Sa, tàu cá ĐNa 91202 của ngư dân Lê Chiến bất ngờ gặp lốc lớn và bị chìm. Nhận được tín hiệu cấp cứu, dù đang trúng luồng cá, anh Nguyễn Bình lập tức quay tàu tới ứng cứu và kịp thời cứu sống 4 ngư dân.“Chúng tôi đi theo đội, cách nhau chỉ 3-5 hải lý. Máy bộ đàm ICOM luôn bật 24/24. Hoạn nạn không ai đơn độc. Có đồng đội kề vai sát cánh, mình vững tin giữa sóng gió”- anh Bình bộc bạch.

Cùng suy nghĩ này, ngư dân Đặng Thành Vĩnh – chủ tàu ĐNa 91252 thuộc Tổ đoàn kết Thành Đạt (phường Nại Hiên Đông) chia sẻ thêm: “Ra biển mà không có đồng đội thì khác nào ra chiến trường không có quân. Đoàn kết là yếu tố tiên quyết để tồn tại và phát triển. Trong tổ, tàu nào thiếu dầu, nước ngọt hay thực phẩm đều được hỗ trợ. Kể cả bí kíp đánh bắt cũng sẵn sàng chia sẻ. Thấy tàu bạn giăng lưới không ăn cá, mình chỉ cách làm. Chúng tôi xem nhau như ruột thịt”. Sự gắn kết ấy không chỉ tạo nên sức mạnh vật chất mà còn nâng đỡ tinh thần. Khi mỗi thành viên đều chủ động liên lạc, phối hợp nhịp nhàng và có trách nhiệm với nhau, hiệu quả đánh bắt được nâng cao, rủi ro giảm đáng kể. Giữa trùng khơi sóng gió, tình người là nơi neo đậu an toàn nhất.

Ngoài việc giúp đỡ nhau trong sản xuất, mỗi chuyến biển còn là dịp để các thành viên trong tổ cùng nhau nhắc nhở tuân thủ pháp luật, đặc biệt là các quy định về chống khai thác IUU. Nhờ sự đoàn kết và ý thức chung, nhiều năm qua, không có tàu nào trong tổ bị xử phạt vì tắt thiết bị giám sát hành trình hay xâm phạm vùng biển nước ngoài. “Tuy nhiên, để các tổ đoàn kết hoạt động hiệu quả, ngư dân rất cần sự quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn từ chính quyền và các cơ quan chức năng. Đó là những chính sách thiết thực như hỗ trợ chi phí nhiên liệu, nâng cấp thiết bị liên lạc, máy móc tàu cá, cũng như tổ chức tập huấn kỹ năng cứu hộ, cứu nạn, ứng phó thiên tai. Có như vậy, ngư dân mới thực sự yên tâm vươn khơi bám biển lâu dài, vừa phát triển kinh tế, vừa góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc”, ngư dân Huỳnh Quốc Việt -Tổ Đoàn kết khai thác hải sản xa bờ số 2 phường An Hải Bắc– chủ tàu ĐNA 90729 kiến nghị.

Hướng dẫn ngư dân sử dụng thiết bị giám sát hành trình.

Gắn kết để phát triển bền vững

Mô hình Tổ đoàn kết sản xuất trên biển tại Đà Nẵng được hình thành từ năm 2005 tại Quyết định số 06/2005/QĐ-UBND – một trong những chính sách tiên phong tổ chức lại hoạt động đánh bắt hải sản theo hướng tập thể, bền vững. Đến năm 2018, mô hình tiếp tục được củng cố bằng Quyết định số 1214/QĐ-UBND ngày 22-3-2018 của UBND TP Đà Nẵng, hướng dẫn cụ thể việc thành lập, vận hành và phát triển các tổ đoàn kết.

Theo ông Đặng Duy Hải – Phó Chi cục trưởng Chi cục Biển đảo và Thủy sản TP Đà Nẵng, các tổ không chỉ giúp tăng hiệu quả khai thác mà còn nâng cao ý thức chấp hành pháp luật. Các thành viên luôn nhắc nhau không xâm phạm vùng biển nước ngoài, không sử dụng ngư cụ bị cấm. Khi phát hiện tàu vi phạm, tổ sẽ lập tức cảnh báo, yêu cầu điều chỉnh để tránh gây hậu quả nghiêm trọng.Tính đến nay, toàn thành phố đã có 94 tổ đoàn kết, với 680 tàu cá tham gia. Trong đó, 85 tổ vùng khơi (575 tàu) và 9 tổ vùng lộng và ven bờ (105 tàu). Các tổ được hình thành dựa trên nguyên tắc tự nguyện, cùng nghề, cùng ngư trường, giúp thuận lợi trong chia sẻ kinh nghiệm, thông tin, dịch vụ hậu cần và phối hợp sản xuất. Nhờ đó, ngư dân rút ngắn thời gian di chuyển, kéo dài thời gian bám biển, tăng sản lượng và thu nhập.

Không chỉ hỗ trợ sản xuất, các tổ còn là lực lượng quan trọng trong công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, tuyên truyền pháp luật và bảo vệ chủ quyền biển đảo. Các tổ như: Tổ số 01 và 02 phường An Hải Bắc, Tổ Tiến Lên và Quyết Thắng (Nại Hiên Đông), Tổ Vươn Khơi (An Hải Tây), Tổ số 02 phường Xuân Hà… đều là những điển hình tiên tiến vừa giỏi nghề, vừa gắn kết cộng đồng, vừa ý thức trách nhiệm cao với Tổ quốc.

Mô hình tổ đoàn kết trên biển tại Đà Nẵng đang ngày càng khẳng định hiệu quả cả về kinh tế lẫn xã hội. Không chỉ là liên minh sản xuất, đây còn là mối gắn kết tinh thần giữa những con người cùng chí hướng, cùng niềm tin vào biển cả quê hương.Thời gian tới, Chi cục Biển đảo và Thủy sản thành phố sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ đội Biên phòng và các địa phương rà soát, củng cố và nhân rộng mô hình, đồng thời tăng cường truyền thông để lan tỏa giá trị của tổ đoàn kết trong phát triển kinh tế biển và bảo vệ chủ quyền. Giữa đại dương bao la, khi sóng to gió lớn ập tới, chính tình đồng đội, nghĩa đồng bào là ngọn lửa sưởi ấm và là sợi dây kết nối sự sống. Tổ đoàn kết không chỉ giúp ngư dân “sống được” mà còn “sống tốt”, góp phần xây dựng ngành thủy sản hiện đại, hiệu quả, bền vững và chủ động hội nhập. Hơn cả những chuyến vươn khơi, đó là hành trình của nghĩa tình, của khát vọng mưu sinh chính đáng và trách nhiệm gìn giữ chủ quyền biển đảo thiêng liêng.

Lê Anh Tuấn