'Điểm tựa' giúp nông dân đứng vững sau thiên tai

Những ngày cuối tháng 9 đầu tháng 10/2025, miền Bắc và Bắc Trung Bộ hứng chịu liên tiếp các đợt mưa bão lớn. Lúa ngoài đồng vừa trổ bông, nhiều nơi chuẩn bị bước vào vụ thu hoạch thì bất ngờ chìm trong biển nước.

Khẩn trương dọn dẹp thiệt hại sau mưa bão. Ảnh: Võ Dung - TTXVN

Tại Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa hay Hưng Yên, Ninh Bình..., hàng nghìn hécta lúa và hoa màu bị ngập úng, hư hại gần như hoàn toàn. Bà con nông dân trắng tay, gánh nặng nợ nần lại chồng thêm sau một vụ mùa thất bát.

Thông tin từ Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), tính đến 6 giờ ngày 2/10, bão số 10 và hoàn lưu bão đã làm 51.269 ha lúa và hoa màu bị ngập, thiệt hại, tăng 2.655ha; trong đó nặng nhất là Nghệ An 11.536ha, Thanh Hóa 3.844ha, Hà Tĩnh 1.045ha...

“Cả nhà tôi trông vào hơn một mẫu ruộng, vậy mà bão về chỉ sau một đêm coi như mất hết. Mấy hôm nay tôi nghe nói có bảo hiểm nông nghiệp, nhưng ở tôi không tham gia,” ông Trần Văn Châu, một nông dân ở Nghệ An chia sẻ. Câu chuyện của ông không phải là cá biệt. Nhiều hộ dân cho rằng phí bảo hiểm là khoản chi ngoài khả năng, trong khi thông tin về quyền lợi và thủ tục tham gia vẫn chưa rõ ràng.

Đại diện Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) cho biết, hiện có 19/32 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ được cấp phép triển khai nghiệp vụ bảo hiểm nông nghiệp. Bảo hiểm nông nghiệp đã được thực hiện đối với cây trồng (cây lúa), vật nuôi (trâu, bò, gia cầm) và thủy sản (tôm, cá tra), tại các tỉnh, thành phố trên toàn quốc.

Nhờ có bảo hiểm nông nghiệp mà một số doanh nghiệp bảo hiểm đã thực hiện bồi thường kịp thời cho các hộ khi xảy ra tổn thất do rủi ro thiên tai, dịch bệnh, góp phần giúp hộ dân ổn định đời sống và có điều kiện tiếp tục sản xuất kinh doanh.

Theo thống kê, hàng năm thiên tai, dịch bệnh đã cướp đi của người nông dân khối tài sản ước tính 1,5% GDP. Vì vậy, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm cho rằng nông dân cần một sự bảo đảm cho thành quả và công sức lao động của mình và bảo hiểm nông nghiệp, trong đó có cây lúa chính là niềm hy vọng mạnh mẽ nhất.

Thế nhưng, phí bảo hiểm nông nghiệp của Việt Nam chỉ chiếm tỷ trọng rất ít trong doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ dù được khởi động từ sớm năm 1982. Ở nhiều địa phương, chỉ vài phần trăm diện tích lúa được bảo hiểm, tỷ lệ người tham gia bảo hiểm nông nghiệp lại quá thấp, phần lớn vẫn nằm ngoài “tấm lá chắn” này.

Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm cho biết, trong 5 năm triển khai thực hiện, từ năm 2019 - nay, có 4/29 địa phương triển khai chính sách hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp, Nghệ An, Thái Bình (cũ) (đối với cây lúa); Hà Giang, Bình Định (đối với vật nuôi là trâu, bò).

Tổng số hộ nông dân/tổ chức sản xuất tham gia bảo hiểm: 20.261 (17.871 hộ nghèo và hộ cận nghèo, 2.499 hộ thường). Tổng giá trị được bảo hiểm: 217,3 tỷ đồng; tổng số phí bảo hiểm là 9,47 tỷ đồng; trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ là 8,02 tỷ đồng.

Thùy Dương/Bnews/vnanet.vn