'Điểm tựa' nơi biên cương

Giữ hồn văn hóa, bảo vệ biên cương

Dọc theo dòng sông Sê Pôn hiền hòa, chúng tôi đến thôn Hà Lệt-khu dân cư 100% đồng bào Vân Kiều, nằm gần Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo. Dù có nhiều thuận lợi về giao thương nhưng nơi đây cũng tiềm ẩn nguy cơ về tệ nạn xã hội, đặc biệt là ma túy và buôn lậu.

Trong bối cảnh đó, ông Hồ Đối (78 tuổi), người có uy tín đã trở thành “điểm tựa” vững vàng của bà con. Nhiều năm qua, ông luôn đi đầu trong việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia phát triển kinh tế, giảm nghèo và gìn giữ bản sắc văn hóa tốt đẹp của người Vân Kiều.

Ông chia sẻ: Để vận động bà con chuyển biến nhận thức không phải ngày một, ngày hai. Quá trình tuyên truyền phải kiên trì, “mưa dầm thấm lâu”. Vì thế, tôi thường xuyên đi khắp thôn, nắm bắt tình hình, trực tiếp gặp gỡ các thanh niên có dấu hiệu ham chơi để trò chuyện, giáo dục pháp luật, vận động phòng, chống ma túy; tích cực xây dựng các mô hình giữ gìn an ninh trật tự, như mô hình “Ánh sáng an ninh”, giúp đường làng sáng đèn và góp phần giữ gìn bình yên cho thôn.

Ông Hồ Đối luôn dành thời gian truyền dạy nghề truyền thống cho thế hệ trẻ trong thôn - Ảnh: K.S

Đặc biệt, ông Hồ Đối còn là hạt nhân trong công tác bảo tồn văn hóa truyền thống. Bà Hồ Thị Trung, một người dân thôn Hà Lệt chia sẻ: “Ông Đối là người hiểu rõ nhất về truyền thống của người Vân Kiều. Nhờ sự vận động của ông, mà thôn Hà Lệt vẫn giữ được các lễ hội quan trọng như lễ mừng lúa mới, lễ hội cồng chiêng. Ông còn góp phần truyền lửa để bà con duy trì nghề đan lát, nấu rượu bằng men lá rừng và các làn điệu dân ca truyền thống. Văn hóa dân tộc chính là linh hồn của cộng đồng và ông Đối là người đã bền bỉ giữ gìn linh hồn đó”.

Nếu ông Hồ Đối đại diện cho lớp người có uy tín lớn tuổi, thì anh Hồ Văn Nghĩ (SN 1985), ở thôn Khe Đá là một trong những người có uy tín trẻ tuổi, năng động ở Lao Bảo.

Thôn Khe Đá, với đa số là đồng bào Vân Kiều, Pa Kô, là địa bàn biên giới trọng điểm, luôn tiềm ẩn phức tạp về ma túy và tội phạm. Anh Nghĩ luôn đi đầu chuyển tải các chủ trương, chính sách đến người dân, đặc biệt là tuyên truyền, vận động bà con thực hiện phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” và phòng chống tệ nạn ma túy. Anh chia sẻ: “Với vai trò là người có uy tín, tôi xác định việc tuyên truyền, ngăn chặn và đấu tranh với tệ nạn ma túy là trách nhiệm của toàn xã hội, phải biết dựa vào sức mạnh quần chúng để ổn định tình hình an ninh trật tự”.

Bằng sự gương mẫu, nói đi đôi với làm, anh Nghĩ đã tạo dựng được niềm tin vững chắc trong cộng đồng. “Anh Nghĩ luôn gương mẫu, nói được, làm được. Đặc biệt, anh chú trọng vận động, tuyên truyền lớp trẻ không bị đối tượng xấu dụ dỗ, lợi dụng vận chuyển ma túy, hàng lậu. Nhờ có anh mà người dân trong thôn luôn đoàn kết phát triển kinh tế, vươn lên giảm nghèo, đẩy lùi tệ nạn xã hội”, anh Hồ Văn Tình, người dân thôn Khe Đá nhận xét.

Những tấm gương như ông Hồ Đối và anh Hồ Văn Nghĩ chỉ là hai trong số rất nhiều người có uy tín, già làng, trưởng thôn đang ngày đêm cống hiến, góp phần xây dựng vùng biên giới Lao Bảo ngày càng ổn định, phát triển.

Động lực thúc đẩy phát triển toàn diện

Với đặc thù là xã biên giới trọng điểm, Lao Bảo luôn đặt công tác bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới lên hàng đầu. Trong đó, người có uy tín đóng vai trò nòng cốt, là lực lượng quan trọng phối hợp với bộ đội biên phòng (BĐBP).

Thiếu tá Lê Thừa Văn, Chính trị viên phó, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh cho hay: “Già làng, trưởng bản, người có uy tín là những nhân tố không thể thiếu trong công tác bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới. Họ là cầu nối đắc lực giữa BĐBP và Nhân dân. Bằng sự am hiểu phong tục tập quán, họ giúp BĐBP chuyển tải thông tin, chủ trương, chính sách đến người dân một cách nhanh nhất. Hàng tuần, hàng tháng, nhiều người có uy tín đã chủ động phối hợp với BĐBP và chính quyền địa phương tuần tra biên giới; cung cấp nhiều nguồn tin có giá trị, giúp lực lượng chức năng kịp thời phát hiện và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật như buôn lậu, vượt biên trái phép hay hoạt động của các đối tượng tội phạm ma túy. Nhờ có sự phối hợp này, an ninh trật tự vùng biên giới được giữ vững, tạo môi trường ổn định để người dân phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững”.

Người có uy tín ở Lao Bảo còn là người đi đầu trong việc vận động người dân xóa bỏ những tập quán canh tác lạc hậu, áp dụng khoa học kỹ thuật để phát triển kinh tế. Nhiều người có uy tín đã trở thành tấm gương sản xuất, kinh doanh giỏi, hướng dẫn người dân đầu tư chuyển đổi sản xuất, chăn nuôi, góp phần nâng cao thu nhập cho gia đình và cộng đồng.

Phó Chủ tịch UBND xã Lao Bảo Nguyễn Thị Thanh Nga nhấn mạnh: “Đội ngũ người có uy tín trên địa bàn xã đã thể hiện vai trò là lực lượng nòng cốt, có khả năng vận động quần chúng rất lớn. Sự phối hợp của họ với chính quyền địa phương là “chìa khóa” để triển khai hiệu quả các chương trình, dự án. Trong phát triển kinh tế-xã hội, họ vận động người dân hiến đất xây dựng công trình, tham gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo. Trong công tác bảo đảm an ninh trật tự, họ tham gia vào các tổ hòa giải, tổ an ninh, giải quyết kịp thời các mâu thuẫn tại cơ sở. Đặc biệt, họ là những người tích cực nhất trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, chống lại các hủ tục. Nhờ đó, đời sống vật chất và tinh thần của người dân Lao Bảo không ngừng được nâng cao, tạo nên sức sống mới cho vùng biên giới này”.

Kô Kăn Sương