Diễn biến bất ngờ trên đường đua vào vị trí Thủ tướng Anh
Cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson đột ngột tuyên bố không tham gia cuộc tranh cử lãnh đạo đảng Bảo thủ dù khẳng định đã được 102 nghị sĩ ủng hộ.
Thông báo được đưa ra chiều tối 23/10 (giờ địa phương) và khá gây bất ngờ vì trước đó ông Johnson đã cắt ngắn kỳ nghỉ tại Domonica, quay trở lại Anh để nhanh chóng vận động các nghị sĩ trong đảng Bảo thủ ủng hộ tranh cử lãnh đạo đảng Bảo thủ.
Ông đã nhận được nhiều sự ủng hộ của các thành viên nội các như Bộ trưởng Kinh doanh, Năng lượng và Công nghiệp Jacob Rees-Mogg, Bộ trưởng Ngoại giao James Cleverly, Bộ trưởng Giao thông vận tải Anne-Marie Trevelyan, Bộ trưởng Nội các Nadhim Zahawi, Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace và cạnh tranh trực tiếp với cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak.
Trong thông báo, cựu Thủ tướng Johnson cho biết ông sẽ không tranh cử dù đã có sự ủng hộ của 102 nghị sĩ. Ông Johnson cho rằng, lý do đơn giản là đây chưa phải là thời điểm thích hợp”. Ngoài ra, ông Johnson không đạt được thỏa thuận với hai ứng cử viên chính thức tuyên bố tranh cử là cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak và lãnh đạo Hạ viện Penny Mordaunt. Dù dừng đường đua nhưng ông Johnson cũng đưa ra cam kết “ủng hộ bất kỳ ai thành công”.
Trước đó, khi ông Johnson quay lại tranh cử, cũng đã gặp phải nhiều ý kiến trái chiều ngay trong chính nội bộ đảng Bảo thủ. Nghị sĩ Steve Baker, từng đứng đầu Nhóm Nghiên cứu châu Âu ủng hộ Brexit trong đảng Bảo thủ, nói rằng cần phải ngăn cản sự trở lại của ông Johnson vì chắc chắn sẽ thất bại.
Cựu Phó Thủ tướng Dominic Rabb và những nghị sĩ ủng hộ ông Sunak cũng cho rằng, ông Johnson đang phải đối mặt với cuộc điều tra của Quốc hội về việc liệu ông Johnson có nói dối các nghị sĩ về các vụ “tiệc tùng” trong đợt dịch Covid-19 hay không. Nếu bị kết tội, ông Johnson có thể bị đình chỉ tư cách nghị sĩ tại Quốc hội và đảng Bảo thủ phải đối mặt với một cuộc bầu cử phụ ở khu vực bầu cử Uxbridge để thay thế ông Johnson.
Ngay sau tuyên bố của ông Johnson, một loạt các nghị sĩ ủng hộ ông Johnson đã quay sang tuyên bố ủng hộ ông Sunak.
Tính đến 23h00 ngày 23/10 (giờ địa phương), theo thống kê của tờ Guardian, ông Sunak có hơn 150/357 nghị sĩ đã tuyên bố ủng hộ, trong khi bà Mordaunt đang bị tụt xa lại phía sau chỉ với 27 phiếu ủng hộ.
Nếu không có gì thay đổi, khi thời hạn đăng ký tranh cử kết thúc vào lúc 14h00 ngày 24/10, ông Sunak có thể trở thành ứng cử viên duy nhất có đủ sự ủng hộ của hơn 100 Nghị sĩ.
Theo quy định tranh cử cấp tốc, nếu chỉ có 1 ứng viên duy nhất được 100 Nghị sĩ đảng Bảo thủ ủng hộ thì người đó sẽ được chọn làm lãnh đạo đảng và trở thành Thủ tướng Anh.
Nếu giành chiến thắng, ông Sunak sẽ trở thành Thủ tướng thứ 57 của Anh và là Thủ tướng da màu đầu tiên trong lịch sử nước Anh.