Diễn biến mới vụ ông Trump muốn mua lại đảo Greenland của Đan Mạch

Dự luật có tên “Làm cho Greenland vĩ đại trở lại" (Make Greenland Great Again Act), do nghị sĩ Cộng hòa Andy Ogles khởi xướng, đã được 10 nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ ủng hộ

Nếu được thông qua, dự luật sẽ cho phép ông Trump bắt đầu đàm phán với Đan Mạch về việc mua lại vùng lãnh thổ nêu trên ngay từ ngày đầu nhiệm kỳ, ngày 20-1 tới

“Bắt đầu từ 12h01 trưa 20-1-2025, Quốc hội Mỹ cho phép Tổng thống tiến hành đàm phán với Vương quốc Đan Mạch về việc mua lại đảo Greenland”, bản thảo dự luật nêu rõ

“Không muộn hơn 5 ngày sau khi đạt được thỏa thuận với Vương quốc Đan Mạch liên quan đến việc Mỹ mua lại Greenland, Tổng thống phải chuyển thỏa thuận này đến các ủy ban quốc hội, bao gồm tất cả các tài liệu và phụ lục liên quan”, dự luật cho biết thêm

Mặc dù từng đưa ra ý tưởng này trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên tại Nhà Trắng, nhưng trong những tuần gần đây, ông Trump đã tăng cường lên tiếng công khai về việc Mỹ muốn mua lại Greenland, cũng như các thực thể khác như Kênh đào Panama

Cụ thể, ngày 7-1, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nói rằng sẽ không loại trừ việc sử dụng quân sự hoặc sức mạnh kinh tế để giành quyền kiểm soát lãnh thổ này của Đan Mạch

Ông Trump nêu những lo ngại về an ninh làm lý do khiến Greenland trở nên quan trọng về mặt chiến lược đối với Mỹ, đồng thời cho biết thêm rằng sẽ xem xét áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Đan Mạch nếu các quan chức nước này phản đối việc Mỹ tiếp quản Greenland

Phát biểu của Tổng thống đắc cử Mỹ được đưa ra cùng ngày với việc con trai lớn của ông là Donald Trump Jr. đến tham quan Greenland

Greenland là vùng lãnh thổ nằm ở Bắc Mỹ nhưng có mối quan hệ văn hóa và địa chính trị lâu đời với châu Âu

Hòn đảo này đã giành được quyền tự trị từ Đan Mạch vào năm 1979, mặc dù chính sách quốc phòng và đối ngoại vẫn được quyết định tại Copenhagen

Khoảng 80% hòn đảo được bao phủ bởi lớp băng dày

Có dân số 57.000 người, đây là hòn đảo lớn nhất thế giới với diện tích hơn 2 triệu km2

Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Tổng thống Mỹ tại thời điểm đó là Harry Truman đã tìm cách mua lại Greeland như một tài sản chiến lược với giá 100 triệu USD và thanh toán bằng vàng, nhưng Copenhagen từ chối bán

Trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên của mình, ông Trump cũng chào mua Greenland, nhưng cả Greenland và Đan Mạch đều không đồng ý

Ngoài lý do quân sự hấp dẫn ông Trump, Greenland ngày càng có giá trị về kinh tế nhờ giàu khoáng sản, thuận lợi hàng hải, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu

Tuy nhiên, hiện chưa rõ ông Trump sẽ theo đuổi thương vụ mua lại Greenland đến mức nào khi chính thức nhậm chức Tổng thống thứ 47 của Mỹ

Viễn cảnh Greenland có mối liên kết đặc biệt với Mỹ - tương tự thỏa thuận giữa Washington với Quần đảo Marshall - đang được một số chính trị gia Greenland cân nhắc. Nếu điều này xảy ra, Greenland vẫn sẽ giữ chủ quyền, nhưng đồng thời cũng được Mỹ hỗ trợ tài chính để đổi lấy các thỏa thuận liên quan đến lợi ích chiến lược cho Washington

Lãnh đạo Greenland Mute Egede mới đây tuyên bố: “Greenland không phải để bán và sẽ không bao giờ bị bán”. Tuy nhiên, tình hình nội bộ của Greenland lại đang có những biến chuyển đáng chú ý. Chính quyền Greenland do người Inuit lãnh đạo gần đây đã đẩy mạnh các nỗ lực giành độc lập khỏi Đan Mạch. Trong ảnh: Vận tải cơ LC-130 của Mỹ hạ cánh tại đảo Greenland, Đan Mạch hồi tháng 5-2024

Hoàng Cường

Theo Reuters/Foxnews/CNN