Điện đàm Trump-Putin: Nga tự tin nắm lá bài quyền lực?

Nga tự tin nắm lá bài quyền lực?

Tổng thống Nga Putin tin rằng, ông có vị thế mạnh mẽ trong các cuộc đàm phán và đến cuối năm nay quân đội nước này có thể giành quyền kiểm soát hoàn toàn 4 khu vực Kherson, Zaporizhia, Lugansk, Donetsk tại Ukraine mà Nga sáp nhập vào năm 2023, theo Bloomberg.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hội nghị thượng đỉnh G20 vnăm 2018 tại Buenos Aires, Argentina. Ảnh: Getty Images

Mặc dù Tổng thống Donald Trump kêu gọi cả hai bên "chấm dứt cuộc chiến này", một nguồn thạo tin cho biết Điện Kremlin khó có thể đưa ra bất kỳ nhượng bộ lớn nào. Trong cuộc điện đàm kéo dài hai tiếng đồng hồ với ông Trump, ông Putin đã từ chối lệnh ngừng bắn ngay lập tức với Ukraine, đồng thời nói rằng Moscow và Kiev sẽ nối lại các cuộc đàm phán trực tiếp về thỏa thuận chấm dứt giao tranh.

Tổng thống Trump lưu ý, Mỹ có thể rút lui khỏi vai trò trung gian nếu các cuộc đàm phán không thành công, song không nêu rõ ông muốn các bên đạt thỏa thuận trong thời gian bao lâu. Phát biểu với báo chí tại Nhà Trắng, ông Trump nói: “Tôi nghĩ rằng điều gì đó sẽ xảy ra. Nếu không, tôi chỉ cần lùi lại và họ sẽ phải tiếp tục”.

Việc Tổng thống Putin từ chối ký lệnh ngừng bắn 30 ngày là bước lùi mới nhất đối với những nỗ lực của ông Trump nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài ba năm. Theo giới quan sát, đây cũng là dấu hiệu cho thấy Nga muốn theo đuổi đến cùng mục tiêu trong chiến dịch quân sự đặc biệt và đạt được những điều khoản mà Ukraine cho là không thể chấp nhận được.

Sau cuộc điện đàm, Tổng thống Putin đã đánh giá cao nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình của Tổng thống Trump. Ông cho biết “lệnh ngừng bắn trong khoảng thời gian nhất định giữa Nga và Ukraine có thể đạt được nếu 2 bên có những thỏa thuận phù hợp. Nhưng nhà lãnh đạo Nga cho biết, các vấn đề to lớn hơn phải được giải quyết trước khi hai bên đạt được một thỏa thuận hòa bình.

Các yêu cầu của phía Nga bao gồm Ukraine phải chấp nhận quyền quyền kiểm soát của Nga với các vùng lãnh thổ đã sáp nhập, cắt giảm quy mô quân đội và cam kết không bao giờ gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương cũng như không cho phép quân đội NATO đồn trú tại Ukraine.

"Nga sẽ đề xuất với phía Ukraine về một bản ghi nhớ nêu rõ lập trường đối với một hiệp ước hòa bình. Bản ghi nhớ có thể bao gồm một lệnh ngừng bắn trong khoảng thời gian nhất định nếu đạt được các thỏa thuận liên quan", ông Putin phát biểu với báo chí sau cuộc điện đàm.

Cả ông Putin và ông Trump đều vắng mặt trong các cuộc đàm phán hòa bình song phương tại Thổ Nhĩ Kỳ về cuộc chiến ở Ukraine vào tuần trước, làm giảm hy vọng về một bước đột phá nhằm chấm dứt xung đột.

Bloomberg dẫn một nguồn thạo tin cho biết, Tổng thống Putin tin tưởng ông có thế mạnh trước cuộc điện đàm với ông Trump vào ngày 19/5. Mark Galeotti - chuyên gia cấp cao thuộc Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh thuộc Bộ Quốc phòng Anh (RUSI) nhận định, việc Tổng thống Putin không nóng vội trong đàm phán và không chấp nhận đề xuất về lệnh ngừng kéo dài cho thấy ông thực sự tin tưởng quân đội Nga có thể tiếp tục chiến đấu và giành ưu thế.

Sự thất vọng gia tăng tại Washington

Theo Bloomberg, ngày càng có nhiều ý kiến cho rằng, những nỗ lực của ông Trump nhằm làm trung gian cho lệnh ngừng bắn giữa Ukraine và Nga đang đến một thời điểm quan trọng. Các quan chức châu Âu vẫn chưa chắc chắn liệu ông Trump sẽ gia tăng áp lực lên Nga hay chuyển trọng tâm sang nơi khác nếu ông không chấm dứt được xung đột. Sự thất vọng cũng gia tăng ở Washington. Một số thượng nghị sĩ Mỹ đã lên tiếng sau khi không có cuộc bỏ phiếu nào về các dự luật được đưa ra cách đây sáu tuần nhằm tăng cường sức ép đối với Nga.

Chỉ vài giờ trước cuộc điện đàm, các thành viên trong chính quyền Tổng thống Trump cho biết, ông cảm thấy thất vọng trước sự bế tắc trong đàm phán giữa Nga và Ukraine.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt nói rằng, ông Trump đã "mệt mỏi và thất vọng với cả hai bên trong cuộc xung đột", nhưng từ chối cho biết liệu tổng thống có đưa ra thời hạn chót để Nga và Ukraine đạt được một thỏa thuận hay không.

Việc không có bất kỳ đột phá lớn nào trong cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Nga cho thấy niềm tin và sự nhạy bén trong đàm phán của ông Trump đang phải đối mặt với những động cơ chính trị phức tạp chi phối cuộc xung đột Nga và Ukraine. Sau cuộc điện đàm, ông Trump đã tập trung vào những lợi ích kinh tế của việc chấm dứt xung đột, nói rằng Nga muốn tham gia vào “các thỏa thuận thương mại quy mô lớn với Mỹ khi cuộc chiến này kết thúc”. Tuyên bố của ông Trump cho thấy Tổng thống Putin dường như đã thành công trong việc thuyết phục ông Trump về những thỏa thuận kinh doanh đầy tiềm năng giữa Nga và Ukraine, bất chấp việc các bên không đạt được ý tưởng chung về chấm dứt xung đột.

Viktor Kovalenko – nhà phân tích Ukraine cho rằng: "Tổng thống Putin có đòn bẩy lớn trong các cuộc đàm phán. Trước hết, quân đội Nga đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm chiến đấu trong ba năm qua và có thể giành thêm lãnh thổ, điều này rất quan trọng. Thêm vào đó, nền kinh tế Nga thực sự đã chuyển sang chế độ thời chiến và ngành công nghiệp vũ khí hiện đang sản xuất hàng loạt máy bay không người lái, tên lửa, bom đạn để tấn công Ukraine. Hơn nữa, Nga có nhiều binh sỹ hơn Ukraine và được sự hỗ trợ lớn của Triều Tiên. Điều đó giúp Điện Kremlin có lực lượng dự bị lớn hơn để tiếp tục trụ vững trong một cuộc chiến tiêu hao”.

Nhà phân tích này lưu ý: “Tôi cho rằng các cuộc đàm phán sẽ khó dẫn đến thỏa thuận hòa bình và chấm dứt giao tranh. Tổng thống Putin dường như coi lệnh ngừng bắn và đàm phán là một phần mở rộng của cuộc chiến, hoặc là một phương thức khác để làm suy yếu đối phương trên mặt trận ngoại giao. Ông Putin có thể chấp nhận lệnh ngừng bắn trong 30 ngày để trấn an ông Trump và hoãn lệnh trừng phạt bổ sung của Mỹ và châu Âu thêm một thời gian nữa. Nhưng có rất ít hy vọng về việc lệnh ngừng bắn sẽ dẫn đến các thỏa hiệp chung giữa Nga và Ukraine”.

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo CNN, New York Times