Diễn đàn Biển ASEAN mở rộng lần thứ 3 (EAMF-3)

Toàn cảnh diễn đàn Biển ASEAN mở rộng lần thứ 3.

Tại Hội nghị lần này, các nước đã tập trung thảo luận vào các nội dung cụ thể gồm: Cập nhật, trao đổi, đánh giá về tình hình hợp tác biển hiện nay của khu vực; Tăng cường hợp tác nhằm ứng phó kịp thời với những thảm họa và va chạm trên biển; Tăng cường an ninh, an toàn và tự do hàng hải thông qua việc triển khai hữu hiệu các biện pháp xây dựng lòng tin cũng như các công cụ khu vực nhằm ngăn ngừa và kiểm soát xung đột cũng như kinh nghiệm thực tiễn và các khuyến nghị nhân dịp 20 năm thực hiện UNCLOS và Định ra phương hướng tương lai của Diễn đàn.

Về kiểm điểm và định hướng hợp tác, qua trao đổi, các nước đều đánh giá cao những kết quả bước đầu đạt được tại 2 kỳ hội nghị trước của Diễn đàn biển ASEAN mở rộng. Trong bối cảnh tình hình các vùng biển trong khu vực gần đây tiếp tục diễn biến phức tạp, EAMF đã và đang phát huy vai trò là Diễn đàn thúc đẩy đối thoại và xây dựng lòng tin về an ninh biển.

Tuy nhiên, để thực sự đóng góp hữu hiệu hơn nữa, Diễn đàn cần chủ động, tích cực đề xuất những khuyến nghị chính sách thiết thực, sát với các những nội dung hợp tác của ASEAN với các Đối tác, góp phần hỗ trợ khu vực trong việc ứng phó kịp thời với những thách thức đặt ra, bảo vệ được môi trường hòa bình, ổn định và tạo dựng được lòng tin.

Bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông là trọng tâm ưu tiên của Diễn đàn. Để làm được như vậy, Diễn đàn đề cao việc tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế, UNCLOS cũng như các cam kết khu vực, đặc biệt là thực thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không đe dọa hay sử dụng vũ lực.

Các nước đặc biệt nhấn mạnh việc thực hiện kiềm chế, ngăn ngừa việc tái diễn các vụ việc phức tạp ở Biển Đông. Theo đó, các đại biểu hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc sớm đi vào bàn việc cụ thể hóa các quy định tại Điều 5 của DOC về thực hiện kiềm chế và không có hành động làm phức tạp tình hình. Đồng thời thúc đẩy thương lượng thực chất để sớm có Bộ Quy tắc COC.

Các nước cũng nhấn mạnh sự cần thiết có cơ chế bảo đảm thực hiện cũng như có hoạt động hợp tác thiết thực để xây dựng lòng tin, ngăn ngừa và quản lý sự cố như tìm kiếm cứu nạn và hỗ trợ nhân đạo cho tàu thuyền đi biển gặp nạn, trong đó có đối xử nhân đạo với ngư dân, thiết lập đường dây nóng.

Đoàn Việt Nam đã làm tốt vai trò vừa là nước chủ nhà, điều hành thảo luận tại Diễn đàn, vừa có những đóng góp cụ thể, thiết thực trong vai trò là một thành viên tích cực của Diễn đàn Biển ASEAN (AMF) và Diễn đàn Biển ASEAN Mở rộng.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh đánh giá cao kết quả của AMF và EAMF. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh an toàn và tự do hàng hải, cũng như đánh giá cao nỗ lực của các nước, nhất là trước các diễn biến phức tạp ở khu vực.

Thứ trưởng chia sẻ với phát biểu của các nước về sự cần thiết của việc tăng cường xây dựng lòng tin, thực hiện kiềm chế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không đe dọa hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển của LHQ, ngăn ngừa và quản lý các sự cố trên biển...

Trúc Hà