Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp giải pháp sinh kế thích ứng và giảm thiểu rủi ro thiên tai tại cộng đồng

Toàn cảnh diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp giải pháp sinh kế thích ứng và giảm thiểu rủi ro thiên tai tại cộng đồng - Ảnh: L.A

Do tình hình thiên tai ngày càng cực đoan, khốc liệt cùng với điều kiện chia cắt về mặt địa lý cũng như cơ sở hạ tầng kỹ thuật còn hạn chế, đã và đang đặt các cộng đồng trong môi trường dễ bị tổn thương, người dân là một trong những đối tượng đầu tiên phải đối mặt với các rủi ro thiên tai. Trong khi đó, đối với công tác quản lý rủi ro thiên tai, mục tiêu trọng tâm luôn là các cộng đồng tại địa phương.

Việc làm tốt công tác chuẩn bị, phòng ngừa, ứng phó với thiên tai, nâng cao năng lực cộng đồng là một trong những giải pháp mang lại hiệu quả cao. Nhằm giúp nông dân thích ứng, giảm nhẹ tác hại của các loại hình thiên tai đối với sản xuất nông nghiệp, thời gian qua, Trung tâm KNQG đã đưa ra nhiều giải pháp về kỹ thuật tùy theo từng vùng, thế mạnh của mỗi địa phương để xây dựng các chương trình, dự án phù hợp như: chủ động bố trí cơ cấu sản xuất né tránh thiên tai; áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác phù hợp; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thời vụ; áp dụng kỹ thuật tưới nước hợp lý, tiết kiệm; áp dụng các biện pháp kỹ thuật, công nghệ phù hợp...

Các đại biểu tham dự diễn đàn - Ảnh: L.A

Tại Quảng Trị, theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và PTNT, trong những năm gần đây, cũng như các địa phương khác ở khu vực duyên hải Trung Bộ, Quảng Trị là một trong những tỉnh thường xuyên chịu tác động và bị thiệt hại nặng nề bởi thiên tai; gây thiệt hại lớn về người và tài sản, ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, sinh hoạt phát triển kinh tế, xã hội.

Trong đó, bao gồm các hoạt động sản xuất nông nghiệp của người dân trên tất cả các lĩnh vực: trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp. Thống kê 3 năm gần đây (2020 - 2022), thiên tai đã gây thiệt hại kinh tế lên đến hơn 5.787 tỉ đồng. Trong đó, riêng đối với lĩnh vực Nông nghiệp và PTNT là hơn 3.412 tỉ đồng, chiếm 59% tổng giá trị thiệt hại do thiên tai gây ra trên địa bàn tỉnh.

Để khắc phục hậu quả thiên tai, tỉnh đã triển khai nhiều mô hình sinh kế thích ứng biến đổi khí hậu, khắc phục sau thiên tai trong sản xuất nông nghiệp nhằm giúp nông dân vùng bị ảnh hưởng có các giải pháp phát triển sinh kế phù hợp, bền vững và hiệu quả như: mô hình chăn nuôi bò, dê, lợn, gà, vịt; chuyển đổi đất lúa thiếu nước vụ hè thu sang trồng ngô sinh khối; nuôi tôm 2 giai đoạn, nuôi xen ghép...

Tập trung nguồn lực đầu tư công trình, hạ tầng kỹ thuật phòng chống thiên tai; đặc biệt chú trọng các hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp. Rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách địa phương để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp theo hướng chủ động thích ứng thiên tai và phát triển bền vững...

Đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn, thông tin tuyên truyền nâng cao nhận thức, tăng cường năng lực cho cộng đồng về giảm nhẹ rủi ro thiên tai; ứng dụng, chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ để xây dựng và nhân rộng mô hình phát triển sinh kế bền vững, giảm thiểu rủi ro thiên tai tại cộng đồng. Tăng cường phát triển hệ thống thông tin dự báo, quy hoạch các vùng sản xuất nông nghiệp - phi nông nghiệp. Chuyển đổi cơ cấu thời vụ, cây trồng, vật nuôi thích nghi với điều kiện thiên tai.

Tại diễn đàn, các đại biểu được nghe các tham luận về công tác phòng, chống, giảm thiểu rủi ro, thiên tai dựa vào cộng đồng tại các tỉnh, thành khu vực duyên hải miền Trung nói riêng và cả nước nói chung. Những bài học kinh nghiệm rút ra sau quá trình triển khai phòng, chống thiên tai.

Qua đó, đưa ra các giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu, giảm thiểu rủi ro do thiên tai, phát triển các mô hình sinh kế bền vững cho người dân để ứng phó với biến đổi khí hậu.

Đồng thời, thảo luận, chia sẻ nhiều kinh nghiệm trong việc xây dựng các mô hình thích ứng với biến đổi khí hậu, chuyển đổi cơ cấu thời vụ, cây trồng, vật nuôi thích nghi với điều kiện thiên tai. Đề xuất các kiến nghị để công tác xây dựng các mô hình được thuận lợi hơn.

Các chuyên gia chia sẻ kinh nghiệm trong việc xây dựng các mô hình thích ứng với biến đổi khí hậu - Ảnh: L.A

Phát biểu kết luận diễn đàn, Giám đốc Trung tâm KNQG Lê Quốc Thanh nhấn mạnh, Việt Nam là một trong những nước chịu tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt là vùng duyên hải miền Trung, trong đó có tỉnh Quảng Trị với nhiều loại hình thiên tai khác nhau. Thông qua diễn đàn nhằm cung cấp các giải pháp, mô hình sinh kế, hướng sản xuất cụ thể gắn liền với các loại hình thiên tai cho cộng đồng. Qua đó, cùng với ngành Nông nghiệp nói chung, Khuyến nông nói riêng xây dựng chiến lược sản xuất phù hợp, giúp nông dân giảm thiểu các rủi ro do thiên tai gây ra.

Lê An