Diễn đàn Kinh tế mới lần thứ 3: Sức bật kinh tế Việt Nam, từ nội lực đến chuỗi giá trị toàn cầu

Diễn đàn có sự tham gia và phát biểu chỉ đạo của đồng chí Hồ Đức Phớc, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; phát biểu đề dẫn của đồng chí Nguyễn Thanh Nghị, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương.

Tham dự Diễn đàn còn có sự tham dự của hơn 300 đại biểu là lãnh đạo các cơ quan của Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các địa phương, các hiệp hội, tập đoàn kinh tế, lãnh đạo các tổ chức quốc tế, các hiệp hội doanh nghiệp trong nước, nước ngoài cùng lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp FDI.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn

Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, Việt Nam đang ở ngưỡng cửa của những mục tiêu phát triển lớn lao, trong đó mục tiêu đến năm 2045 trở thành quốc gia có thu nhập cao và đến năm 2050 đạt được phát triển bền vững, hội nhập toàn diện cùng thế giới. Để thực hiện những mục tiêu này, Việt Nam cần quyết tâm đổi mới mô hình tăng trưởng không chỉ ở bề rộng mà còn ở chiều sâu, dựa trên tri thức, khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Phó Thủ tướng khẳng định, đây chính là động lực then chốt để nâng cao năng suất, sử dụng hiệu quả nguồn lực quốc gia và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.

Trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng, cạnh tranh gay gắt, xung đột địa chính trị phức tạp, nguy cơ khủng hoảng năng lượng, lương thực và các vấn đề an ninh truyền thống lẫn phi truyền thống ngày càng gia tăng, việc chủ động hội nhập, tận dụng thời cơ và nâng cao sức mạnh nội lực của nền kinh tế Việt Nam trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng nhấn mạnh vai trò của các nghị quyết chiến lược mà Bộ Chính trị đã ban hành trong thời gian qua, gồm Nghị quyết 57 về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 66 về phát triển thể chế, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước; Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế. Đây là những định hướng quan trọng, tạo động lực cho việc hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Phát biểu đề dẫn tại diễn đàn, ông Nguyễn Thanh Nghị, Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, khẳng định, Việt Nam đang hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu. Ông nhấn mạnh, để đạt được mục tiêu này, tăng trưởng kinh tế năm 2025 phải vượt mức 8% và trong giai đoạn 2026-2030 cần đạt mức tăng trưởng hai con số. Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu nhiều bất định, chủ nghĩa bảo hộ gia tăng và các chính sách thuế đối ứng của các nền kinh tế lớn đang thu hẹp quy mô thương mại quốc tế, Việt Nam cần thay đổi chiến lược phát triển kinh tế dài hạn để không chỉ dựa vào xuất nhập khẩu, mà còn tập trung nâng cao giá trị gia tăng và phát triển nội lực.

Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị phát biểu đề dẫn tại Diễn đàn

Ông Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh thực tế, giá trị gia tăng của hàng xuất khẩu Việt Nam vẫn còn thấp, các doanh nghiệp, dù là trong nước hay FDI, còn phụ thuộc nhiều vào nguyên vật liệu, sản phẩm trung gian và máy móc thiết bị nhập khẩu. Điều này đặt ra yêu cầu Việt Nam phải phát huy nội lực mạnh mẽ hơn để tạo động lực dài hạn và thực chất cho tăng trưởng kinh tế, thay vì chỉ dựa vào những biến động ngắn hạn của thị trường toàn cầu.

Với mục đích góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2025 và giai đoạn 2026-2030 theo chủ trương, định hướng của Đảng, chính sách của Nhà nước, Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị đề nghị diễn đàn tập trung vào các nội dung trọng tâm: Đổi mới mô hình tăng trưởng xuất khẩu và vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu; Thúc đẩy phát triển các mô hình kinh tế mới; Tăng cường nội lực và phát huy mối liên kết giữa các khu vực kinh tế và giữa các cộng đồng doanh nghiệp, phát huy đầu tư công, hợp tác công - tư, thu hút FDI có chọn lọc ưu tiên công nghệ xanh; Tạo ra thị trường nội địa với không gian tiêu dùng mới; Giải pháp để kinh tế số, kinh tế xanh, khai thác không gian biển, không gian ngầm trở thành các không gian tăng trưởng mới...

Với mục đích góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2025 và giai đoạn 2026-2030 theo chủ trương, định hướng của Đảng, chính sách của Nhà nước, Diễn đàn VNEF 2025 tập trung vào 4 nhóm vấn đề chính: i) Bối cảnh kinh tế mới và những yêu cầu cấp bách đặt ra; ii) Đổi mới mô hình tăng trưởng xuất khẩu và vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu; iii) Thúc đẩy phát triển các mô hình kinh tế mới; iv) Tăng cường nội lực và phát huy mối liên kết giữa các khu vực kinh tế và giữa các cộng đồng doanh nghiệp.

Tại phiên dẫn luận và thảo luận, các đại biểu đã tập trung làm rõ các nhóm vấn đề: 1. Giá trị gia tăng của Việt Nam thấp trong các chuỗi cung ứng toàn cầu, vì sao? Làm cách nào để Việt Nam có thể chuyển đổi được mô hình tăng trưởng xuất khẩu theo hướng tăng vị thế và tăng giá trị trong các chuỗi cung ứng? 2. Nhận định về tương lai tăng trưởng dựa vào xuất khẩu của Việt Nam và một số điểm đáng chú ý; 3. Nội lực có giá trị quyết định như thế nào trong việc thay đổi vị thế và giá trị thu lại khi tham gia chuỗi cung ứng? Làm thế nào để tăng nội lực? Ngành nào có khả năng vươn lên tham gia vào vị trí chủ chốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu? 4. Các mô hình kinh tế mới có vai trò như thế nào trong việc nâng cao nội lực và tăng giá trị trong chuỗi cung ứng cho Việt Nam? 5. Tính liên kết, hợp tác giữa các khu vực doanh nghiệp.

Vinh danh 10 doanh nhân Việt Nam tiêu biểu trong hành trình đất nước Đổi Mới - Hội Nhập – Vươn Tầm

Cũng trong khuôn khổ chương trình Diễn đàn, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam và Tạp chí Kinh tế Việt Nam vinh danh 10 doanh nhân Việt Nam tiêu biểu trong hành trình đất nước Đổi Mới - Hội Nhập – Vươn Tầm, những người tiên phong kiến tạo nền kinh tế thị trường, mang khát vọng dân tộc trong từng bước phát triển doanh nghiệp. Trong số 10 Doanh nhân, có 2 Anh hùng lao động (AHLĐ Trần Ngọc Sương và AHLĐ Lê Văn Tam) và các doanh nhân: Jonathan Hạnh Nguyễn (IPPG), Nguyễn Quốc Kỳ (Vietravel), Nguyễn Trung Chính (CMC Group), Trần Kim Chung (CT Group), Nguyễn Thị Phương Thảo (Vietjet Air), Lê Tiến Trường (Vinatex), Ngô Chí Dũng (VNVC), Trần Trí Mạnh (VNPAY).

Đây không chỉ là sự ghi nhận những đóng góp to lớn mà còn là sự khẳng định mạnh mẽ cho vai trò trung tâm của doanh nhân trong tương lai phát triển đất nước.

Đức Thuận