Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2025: Doanh nghiệp Việt Nam và quốc tế chia sẻ tầm nhìn về chuyển đổi xanh - số

Bên lề Diễn đàn diễn ra từ ngày 25-27/11 tại TP. Hồ Chí Minh, Báo Thế giới và Việt Nam đã có cuộc trao đổi với đại diện các Tập đoàn Hitachi, One Mount và tổ chức AVPN, nhằm ghi nhận góc nhìn thực tiễn về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và những cơ hội mới trong phát triển bền vững.

Kết nối vốn, tri thức và đối tác

Bà Dini Indrawati Septiani, Giám đốc khu vực Đông Nam Á của APVN. (Ảnh: Sỹ Điều)

Bà Dini Indrawati Septiani, Giám đốc khu vực Đông Nam Á của APVN, cho biết tổ chức hiện là mạng lưới nhà đầu tư tạo tác động lớn nhất châu Á, với hơn 700 thành viên tại 43 quốc gia. “Chúng tôi kết nối các nguồn lực tài chính, trí tuệ và nhân lực giữa doanh nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm, cơ quan chính phủ và các tổ chức xã hội để thúc đẩy dòng vốn vào các sáng kiến tạo tác động”, bà nói.

Theo bà Dini Indrawati Septiani, Việt Nam là thị trường giàu tiềm năng, với số lượng lớn doanh nghiệp xã hội và tổ chức tạo tác động đang tìm kiếm nguồn lực hỗ trợ. AVPN giúp các nhà đầu tư toàn cầu tiếp cận những dự án đáng tin cậy, đồng thời giúp các tổ chức Việt Nam nâng cao năng lực, kết nối đối tác và xây dựng tiêu chuẩn minh bạch về đo lường tác động.

Trong lĩnh vực chuyển đổi số và xanh, AVPN đang phối hợp với Google triển khai chương trình cấp vốn thông qua nền tảng Impact Collab. Mục tiêu là huy động nguồn lực cho khoảng 150 tổ chức tạo tác động tại Việt Nam, tập trung vào đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh và các giải pháp số phục vụ cộng đồng.

“Impact Collab không chỉ mang lại nguồn vốn mà còn kết nối doanh nghiệp Việt Nam với các nguồn lực quốc tế từ Singapore và nhiều trung tâm tài chính khác. Đây là cách giúp dòng vốn tác động được luân chuyển mạnh hơn trong khu vực”, bà nhấn mạnh.

Nói về hợp tác tương lai, đại diện AVPN cho rằng các doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển đổi tư duy truyền thống sang cách tiếp cận dòng vốn có chủ đích, tạo bệ phóng cho đổi mới và tác động xã hội. AVPN kỳ vọng sẽ đồng hành cùng Việt Nam trong đào tạo về đo lường tác động, kết nối đối tác quốc tế, và hình thành hệ sinh thái hợp tác công – tư bền vững hơn.

Tiềm năng hàng đầu châu Á

Ông Shinichi Tokushima, Tổng giám đốc Hitachi Asia. (Ảnh: Sỹ Điều)

Dưới góc nhìn của doanh nghiệp công nghệ và công nghiệp hàng đầu Nhật Bản, ông Shinichi Tokushima, Tổng giám đốc Hitachi Asia nhấn mạnh rằng chuyển đổi số và chuyển đổi xanh là hai trụ cột gắn bó chặt chẽ. “Ứng dụng Internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo (AI) vào quản trị năng lượng, lưới điện thông minh hay bảo trì dự đoán sẽ giúp tối ưu hóa vận hành và tiết kiệm năng lượng ở mức độ chưa từng có”, ông cho biết.

Tại các nhà máy, dữ liệu lớn cho phép doanh nghiệp lập kế hoạch sản xuất hiệu quả, giảm lãng phí, đồng thời nâng cao an toàn vận hành. Hitachi nhận định nhu cầu năng lượng của các trung tâm dữ liệu và cơ sở hạ tầng số tại châu Á sẽ tăng mạnh những năm tới, đặt ra yêu cầu cấp bách về phát triển nguồn năng lượng sạch, hệ thống truyền tải hiện đại và khả năng lưu trữ năng lượng.

Theo ông Shinichi Tokushima, các giải pháp như hệ thống lưu trữ năng lượng (BESS) và truyền tải điện một chiều điện áp cao (HVDC) sẽ đóng vai trò chiến lược trong quá trình chuyển đổi xanh tại Việt Nam. Tuy nhiên, hiện tại nhiều nhà đầu tư nước ngoài dè dặt tham gia vào các dự án năng lượng tái tạo. “Một cơ chế linh hoạt hơn sẽ giúp Việt Nam mở rộng cơ hội thu hút vốn và công nghệ toàn cầu”, ông nhận định.

Đặc biệt với điện gió ngoài khơi - lĩnh vực Việt Nam có tiềm năng hàng đầu châu Á, việc thiếu quy hoạch truyền tải đi trước đang tạo ra điểm nghẽn.

Ông dẫn chứng kinh nghiệm châu Âu: “Họ xây dựng mạng lưới truyền tải trước, rồi mới phát triển trang trại điện gió. Điều này bảo đảm điện sản xuất ra có thể bán ổn định. Nếu giải quyết được yếu tố này, dòng vốn quốc tế sẽ đổ vào mạnh mẽ".

Công xưởng xanh của thế giới

Ông Phạm Như Phương, Giám đốc công nghệ Tập đoàn One Mount. (Ảnh: Sỹ Điều)

Ông Phạm Như Phương, Giám đốc công nghệ Tập đoàn One Mount, chia sẻ chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không còn là xu hướng mà đã trở thành điều kiện sống còn. “Nếu không thích ứng kịp, doanh nghiệp sẽ đối mặt với chi phí carbon khi xuất khẩu, khi quy trình sản xuất chưa hướng tới net zero hay kinh tế tuần hoàn”, ông nói.

Theo đại diện One Mount, các nước phát triển đã áp dụng bộ tiêu chuẩn xanh trong cả chuỗi cung ứng và đang lan tỏa ra toàn cầu. Vì vậy, doanh nghiệp Việt Nam cần “số hóa để xanh hóa” - ứng dụng AI, Internet vạn vật, điện toán đám mây để quản trị quy trình và sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn.

Đánh giá về thách thức của Việt Nam và TP. Hồ Chí Minh, ông Phương chỉ ra ba điểm chính:

Thứ nhất, chi phí chuyển đổi lớn, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ: từ hạ tầng công nghệ đến đào tạo nhân lực.

Thứ hai, thiếu khung chính sách hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp tiên phong, khiến nhiều sáng kiến mới khó triển khai ở quy mô lớn.

Thứ ba, nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đủ, trong khi yêu cầu về kỹ năng số, kỹ năng xanh ngày càng tăng.

Tuy nhiên, cơ hội đối với Việt Nam cũng rất đáng kể. Với lợi thế dân số trẻ và khả năng tiếp cận công nghệ nhanh, Việt Nam hoàn toàn có thể “đi tắt đón đầu”, tận dụng các nền tảng AI, điện toán đám mây để tạo ra các mô hình phát triển bền vững. Việt Nam cũng có cơ hội trở thành “công xưởng xanh của thế giới”, thu hút đầu tư quốc tế bằng năng lực chuyển đổi số, quy trình minh bạch và chiến lược phát triển bền vững.

Ông Phương nhấn mạnh: “Chuyển đổi số là phương tiện; phát triển xanh mới là đích đến. Xây dựng một hệ sinh thái mở, nơi doanh nghiệp – chính phủ – người dân có thể chia sẻ dữ liệu và giá trị, sẽ là chìa khóa để Việt Nam vươn lên mạnh mẽ trong khu vực".

Những chia sẻ từ AVPN, Hitachi và One Mount tại Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2025 cho thấy sự giao thoa ngày càng mạnh mẽ giữa các mô hình phát triển xanh, số và đầu tư tạo tác động. Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để thu hút dòng vốn quốc tế, xây dựng thị trường năng lượng tái tạo hiện đại, và bứt phá trong các lĩnh vực công nghệ mới.

Xuân Sơn