Kể từ năm 1996, chuyên cơ chính của Tổng thống Nga là máy bay 4 động cơ Il-96-300 PU, trong đó “PU” là viết tắt của punkt upravleniya, có nghĩa là “Trung tâm Chỉ huy”.
Nga đang duy trì 4 chiếc Il-96-300 thuộc Phi đội Máy bay Đặc biệt (SLO-R), đơn vị chuyên phục vụ nguyên thủ và các quan chức hàng đầu Nga.
Đội chuyên cơ này được phát triển từ máy bay dân dụng thân rộng Il-96-300, nhằm thay thế mẫu Il-62 trước đó.
Mẫu Il-96 được chọn làm nền tảng phát triển chuyên cơ Tổng thống Nga nhờ độ tin cậy và an toàn rất cao.
Kể từ khi vận hành năm 1988, dòng Il-96 chỉ gặp hai sự cố trên không và một vụ cháy dưới mặt đất, không gây thiệt hại về người.
Tỷ lệ an toàn của mẫu Il-96-300PU còn được tăng cao nhờ quy trình bảo dưỡng và kiểm tra đặc biệt của phi đội SLO-R.
Máy bay Il-96-300PU đầu tiên đi vào hoạt động dưới thời cựu tổng thống Boris Yeltsin. Mỗi chiếc có chiều dài 60,1 m, sải cánh rộng 55,4 m.
Khoang hành khách của Il-96-300PU có thể tích 350 m3, mang lại sự rộng rãi và thoải mái cho những người trên máy bay.
Một số nguồn tin cho biết nội thất của Il-96-300PU được thiết kế riêng bởi nghệ sĩ nổi tiếng Ilya Glazunov, sử dụng đồ trang trí từ Hà Lan và Thụy Sĩ. Thân máy bay được lắp kính chống đạn và khóa điện tử đặc biệt. Cận cảnh phòng họp trên chuyên cơ.
Nội thất trên chuyên cơ được trang trí theo phong cách tân cổ điển. Giường đôi nhằm đảm bảo cho Tổng thống Nga được nghỉ ngơi tốt nhất trong mỗi chuyến đi.
Cận cảnh phòng tắm sang trọng
Trên chuyên cơ còn có phòng gym cỡ nhỏ, phòng vệ sinh cho khách, phòng ăn, quầy bar, phòng tắm và một phòng chăm sóc sức khỏe với những thiết bị y tế tối tân.
Chuyên cơ được lắp đặt mọi thứ mà Tổng thống Nga cần để điều hành đất nước, gồm máy tính và thiết bị văn phòng, hệ thống liên lạc vệ tinh, kênh thông tin kết nối trực tiếp đến lực lượng vũ trang, khiến phi cơ còn có biệt danh "Điện Kremlin bay".
Phòng bếp đầy đủ tiện nghi trên máy bay để phục vụ tổng thống.
Chuyên cơ được trải thảm sang trọng và có các điểm nhấn bằng vàng. Chi phí sản xuất máy bay lên tới 516 triệu USD.
Mỗi chiếc Il-96-300PU mang một thiết bị điện tử nằm trong khối hộp riêng trên lưng máy bay, có khả năng phát đi thông điệp mã hóa đặc biệt từ bất cứ nơi nào trên thế giới.
Điều này bảo đảm liên lạc giữa Tổng thống Nga với các quan chức chính phủ và quân đội, duy trì khả năng ra lệnh đáp trả hạt nhân trong trường hợp nước Nga bị tấn công phủ đầu.
Ngoài ra, máy bay Il-96-300PU được trang bị nhiều hệ thống gây nhiễu và cảnh báo, giúp vô hiệu hóa các mối đe dọa như tên lửa đối không.
Nhằm tránh tái diễn sự cố năm 1959, khi lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev phải rời chuyên cơ Tu-144 bằng thang xe cứu hỏa vì phía Mỹ không có thang máy bay đủ cao, chiếc Il-96-300PU được tích hợp thang lên xuống giấu trong thân.
Chuyên cơ Il-96-300PU được trang bị 4 động cơ PS-90A, cho phép cất cánh với khối lượng tối đa tới 230 tấn.
Phi cơ có tầm bay 11.500 km, trần bay 13 km, tốc độ hành trình 870 km/h.
Tổng thống Nga có một đội gồm 4 chiếc Il-96-300PU để lựa chọn vì lý do an ninh. Khi ông Putin công du nước ngoài, cả 4 máy bay đều sẵn sàng khởi hành nhưng máy bay được tổng thống sử dụng chỉ được biết đến khi nó cất cánh.
Một hoặc cả ba chiếc máy bay Il-96-300PU còn lại sẽ theo sau để dự phòng.