Diện tích thu hồi là đất công cộng, do Nhà nước quản lý

Theo đó, UBND huyện U Minh đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ 1.889/1.983 hộ gia đình và 5/8 tổ chức; còn lại 94 hộ gia đình, cá nhân và 3 tổ chức bị ảnh hưởng đã được lập, thẩm định phương án bồi thường hỗ trợ, đang trình phê duyệt. Ðến nay, đã chi hỗ trợ tiền theo phương án được duyệt 1.219/1.889 hộ và 5/8 tổ chức; còn 670 hộ dân đã được phê duyệt phương án nhưng chưa đồng ý nhận tiền và bàn giao mặt bằng.

Đến nay, có 1.219 hộ gia đình và 5 tổ chức đã bàn giao 10,1 km/18,13 km cho chủ đầu tư thi công công trình, đạt 55,7% tổng chiều dài tuyến.

Không bồi thường là đúng quy định của pháp luật

Trong quá trình triển khai thực hiện dự án, một số hộ gia đình, cá nhân còn yêu cầu, kiến nghị bồi thường, hỗ trợ đối với phần đất kênh xáng lộ xe và phần lề đường hiện trạng (mỗi bên 1,25 m) tuyến đường U Minh - Khánh Hội; tăng giá đất bồi thường; bồi thường, hỗ trợ hết nhà ở, do phần còn lại không thể sửa chữa để ở và kiểm tra lại việc đo đạc, kiểm đếm, đơn giá nhà ở, công trình, vật kiến trúc.

Qua cuộc đối thoại của Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Văn Bi vào ngày 14/3/2024 nhằm lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân liên quan đến bồi thường, hỗ trợ đất đai đối với dự án, Chủ tịch UBND tỉnh đã có ý kiến về một số vấn đề tồn đọng, vướng mắc trong thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng người dân đang kiến nghị.

Cụ thể, đối với việc các hộ gia đình, cá nhân yêu cầu bồi thường, hỗ trợ phần đất kênh xáng lộ xe và phần lề đường hiện trạng (mỗi bên 1,25 m) tuyến đường U Minh - Khánh Hội: Thời điểm năm 1995, các hộ dân trên địa bàn huyện U Minh được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đồng loạt trọn thửa theo Chỉ thị 299/TTg, ngày 10/11/1980 của Thủ tướng Chính phủ về công tác đo đạc, phân hạng, đăng ký ruộng đất trong cả nước. Ðến năm 1997, Nhà nước có chủ trương xây dựng tuyến lộ U Minh - Khánh Hội, đào kênh để tháo úng, xổ phèn và lấy đất đắp nền đường, được tất cả các hộ dân trên toàn tuyến đồng thuận cao để thực hiện.

Tuy nhiên, giấy hiến đất của người dân, biên bản triển khai hiến đất, UBND huyện U Minh không còn lưu giữ, Nhà nước không ban hành quyết định thu hồi đất. Trong quá trình triển khai thực hiện dự án, lãnh đạo huyện U Minh trước đây có hứa với dân, khi thực hiện đào kênh xáng để làm đường, nếu có điều kiện, Nhà nước bơm bùn trả lại con kênh để tạo điều kiện cho người dân đi lại thuận tiện.

Các đơn vị thi công chuẩn bị phương tiện sẵn sàng khi mặt bằng sạch đã được bàn giao.

Ðến năm 2003, Nhà nước thực hiện dự án tổng thể xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính tỉnh Cà Mau, tổ chức đo đạc, thành lập bản đồ địa chính, chỉnh lý biến động đất đai trên địa bàn huyện U Minh, thì phần đất kênh xáng và đất lộ xe được thể hiện là đất giao thông, đất thủy lợi, do Nhà nước quản lý.

Mặt khác, đến năm 2008, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 10/2008/QÐ-UBND về việc công bố giới hạn hành lang đường bộ, hành lang bảo vệ đường thủy trên địa bàn tỉnh, trong đó giới hạn hành lang đường bộ Cà Mau - Tắc Thủ - U Minh - Khánh Hội từ tim đường mỗi bên là 24 m.

Ðến năm 2009, Nhà nước thực hiện dự án tổng thể xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai tỉnh Cà Mau giai đoạn 2008-2015, tiếp tục cập nhật hệ thống bản đồ địa chính trên địa bàn huyện U Minh. Theo đó, bản đồ thể hiện tuyến đường U Minh - Khánh Hội đối với phần đường là đất giao thông, phần kênh xáng dọc theo tuyến lộ là đất thủy lợi, do Nhà nước quản lý.

Năm 2013, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 818/QÐ-UBND phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển giao thông vận tải tỉnh Cà Mau đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030; theo đó, tuyến đường U Minh - Khánh Hội có chiều rộng là 45 m (tính từ tim đường qua mỗi bên 22,5 m), phần lộ xe theo hiện trạng 8 m (mặt lộ 5,5 m, taluy mỗi bên 1,25 m).

Hiện nay, Dự án nâng cấp mở rộng tuyến đường U Minh - Khánh Hội (lộ mới) là 14,5 m (mặt lộ 8 m, lề đất và bệ phản áp là 6,5 m) nằm trong phạm vi khoảng 25 m (lộ 8 m, kênh xáng từ 12,5-20 m). Như vậy, phần kênh xáng lộ xe U Minh - Khánh Hội vẫn nằm trong quy hoạch hành lang lộ giới được cấp thẩm quyền phê duyệt.

Trên cơ sở bản đồ địa chính và quy hoạch tuyến đường bộ Cà Mau - Tắc Thủ - U Minh - Khánh Hội nêu trên, khi người dân đến thực hiện các thủ tục về đất đai, cơ quan có thẩm quyền thực hiện chỉnh lý biến động trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, điều chỉnh phần diện tích đất kênh xáng và lộ xe (lộ 8 m, kênh xáng từ 12,5-20 m) ra khỏi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân, do đây là đất công cộng Nhà nước quản lý.

Tuy nhiên, qua rà soát của các ngành chức năng, hiện nay còn một số hộ dân, trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn còn phần diện tích đất kênh xáng và lộ xe, do chưa thực hiện chỉnh lý giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật. Cụ thể, số hộ gia đình, cá nhân toàn tuyến có khoảng 114 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, được cấp khoảng thời điểm năm 1995 còn giữ nguyên hiện trạng thửa đất, thời hạn sử dụng đất đến năm 2021; khoảng 358 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã điều chỉnh phần diện tích này.

Ðối với các hộ được điều chỉnh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi đất giao thông và thủy lợi, sau khi nhận giấy, đến ngày triển khai thực hiện dự án, không có đơn yêu cầu, khiếu nại đến cấp có thẩm quyền xem xét về việc chỉnh lý. Riêng các hộ gia đình, cá nhân còn giữ nguyên hiện trạng thửa đất, chưa thực hiện chỉnh lý, cấp đổi lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên, đến nay đã hết hạn sử dụng đất (được cấp năm 1995, đến năm 2021 đã hết hạn sử dụng đất) là thực hiện chưa đúng theo quy định pháp luật.

Về vấn đề này, thời gian qua cơ quan chức năng của tỉnh đã kiểm tra, rà soát, đề xuất UBND tỉnh thống nhất hỗ trợ một phần chi phí công san lấp cho các hộ gia đình, cá nhân liên quan đến phần đất kênh xáng lộ xe, tại Thông báo số 1413/TB-VP, ngày 15/5/2023 và Thông báo 3240/TB-VP, ngày 16/10/2023 của Văn phòng UBND tỉnh. Theo đó, hỗ trợ khoảng 109.500 đồng/m3; đến nay đã phê duyệt phương án hỗ trợ 599/672 hộ, trong đó có 345 hộ đã nhận tiền, 254 hộ chưa nhận tiền.

Như vậy, phần đất kênh xáng và phần lề đường hiện trạng (mỗi bên 1,25 m) tuyến đường U Minh - Khánh Hội là đất công cộng, do Nhà nước quản lý, do đó việc không bồi thường về đất đối với phần đất này là đúng theo quy định của pháp luật hiện hành (do không đủ điều kiện bồi thường theo quy định tại khoản 4, Ðiều 82, Luật Ðất đai 2013). Nhà nước tiếp tục quản lý, sử dụng phần đất còn lại trong phạm vi khoảng 25 m (8 m lộ xe và kênh xáng từ 12,5-20 m) làm công trình công cộng theo quy hoạch.

Khi mặt bằng đã được bàn giao, các đơn vị đẩy nhanh tiến độ thi công.

Vận động người dân thực hiện cấp đổi hoặc chỉnh lý giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Ðể việc quản lý, sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân đảm bảo quy định của pháp luật, Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND huyện U Minh, các cơ quan, đơn vị có liên quan, khẩn trương kiểm tra, rà soát đối với 114 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp khoảng thời điểm năm 1995, còn giữ nguyên hiện trạng thửa đất, thời hạn sử dụng đất đến năm 2021; 358 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp đổi hoặc chỉnh lý đối với phần diện tích kênh xáng, lộ xe và phần đất đang quản lý, sử dụng. Từ đó, tổ chức tuyên truyền, vận động người dân thực hiện cấp đổi hoặc chỉnh lý giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc gia hạn thời hạn sử dụng đất phù hợp với quy định của pháp luật.

Ðồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh giao UBND huyện U Minh chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông vận tải, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các cơ quan, đơn vị có liên quan, kiểm tra, rà soát việc thông báo, thông tin đến người dân đối với công tác công bố, cắm mốc ranh giới bản đồ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; bản đồ địa chính, chỉnh lý hồ sơ địa chính, biến động đất đai; công bố giới hạn hành lang đường bộ, hành lang bảo vệ đường thủy; quy hoạch tổng thể phát triển giao thông vận tải tỉnh Cà Mau đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 đối với tuyến đường U Minh - Khánh Hội, thông tin đến người dân được biết, thực hiện theo quy định. Trường hợp các cơ quan chức năng, các cấp chính quyền địa phương có thiếu sót, đây là trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước, đề nghị cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức họp dân, nhận thiếu sót trước người dân./.

Ðinh Trung