Điện - Tiên phong cho phát triển kinh tế xã hội

Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và năm 2045 trở thành nước phát triển. Ảnh minh họa: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Điện, đường, trường, trạm; trong đó điện được xem là yếu tố tiên phong bởi đây như mạch máu cho phát triển kinh tế xã hội đất nước.

Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao hoàn toàn có thể đạt được nếu Việt Nam thực hiện thành công 3 đột phá chiến lược; trong đó có đột phá về hạ tầng. Các văn bản chỉ đạo, định hướng của Đảng, Chính phủ mới nhất liên quan cũng đặt ra vấn đề về phát triển hạ tầng điện.

Thời gian qua, bằng quyết tâm chính trị mạnh mẽ và sự vào cuộc đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, hàng loạt công truyền nguồn điện và lưới điện quy mô lớn, nhỏ đã và đang được đầu tư xây dựng, hoàn thành. Những tuyến đường dây 500 kV với thời gian thi công thần tốc nhưng vẫn đảm bảo chất lượng trong năm 2024 là minh chứng cho sự đồng lòng, quyết tâm đó.

Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), từ đầu năm 2024 đến nay, EVN và các đơn vị đã khởi công hơn 80 công trình và hoàn thành đóng điện, đưa vào vận hành hơn 100 công trình lưới điện từ 110 kV đến 500; trong đó điểm nhấn nổi bật nhất là Dự án đường dây 500 kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối.

Đây là dự án trọng điểm, cấp bách, có ý nghĩa rất quan trọng để nâng cao sự ổn định vận hành hệ thống điện tăng cường cung cấp điện cho miền Bắc năm 2024 và các năm tiếp theo, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Dự án đường dây 500 kV mạch 3 được Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) giao Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) làm chủ đầu tư, có tổng chiều dài 519 km, 1.177 vị trí cột, đi qua 211 xã/phường của 43 huyện thuộc 9 tỉnh, tổng mức đầu tư hơn 22.300 tỷ đồng. Đây là các công trình truyền tải điện có vai trò đặc biệt quan trọng để nâng cao độ dự trữ ổn định trên giao diện Bắc - Trung, bổ sung công suất từ khu vực Bắc Trung bộ cho khu vực miền Bắc, giảm tải cho các đường dây 500 kV hiện hữu...

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, sự quan tâm, ủng hộ của các bộ, ngành, địa phương và người dân, EVN, EVNNPT đã nỗ lực để sau hơn 6 tháng thi công thần tốc đã hoàn thành, khánh thành dự án theo đúng tiến độ được giao.

Báo cáo Tập đoàn này cũng cho thấy, quy mô hệ thống điện Việt Nam tính đến cuối năm 2024 có tổng công suất đặt nguồn điện toàn hệ thống đạt ~82.400 MW, tăng ~1.500 MW so với năm 2023, trong đó tổng công suất các nguồn điện năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) là 21.447 MW và chiếm tỷ trọng 26%. Quy mô hệ thống điện Việt Nam hiện đứng đầu khu vực ASEAN về công suất nguồn điện.

Nhân viên truyền tải điện bảo dưỡng thiết bị. Ảnh: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Ngoài dự án Đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch – Phố Nối, các đơn vị trong ngành cũng đã hoàn thành dự án Thủy điện Ialy Mở rộng; Đưa vào vận hành kịp thời nhiều dự án lưới điện bảo đảm cấp điện các tháng cao điểm mùa khô 2024 và chuẩn bị cấp điện năm 2025; Giá trị giải ngân vốn đầu tư đạt 112.892 tỷ đồng, vượt kế hoạch 10,8%...

Bên cạnh sự quan tâm chỉ đạo tích cực, sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ ngành, sự ủng hộ các cấp chính quyền địa phương, sự hỗ trợ của các tổ chức chính trị xã hội và các đơn vị bạn, cần ghi nhận tinh thần đoàn kết, trên dưới một lòng; về tinh thần trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, tổ chức sản xuất, thi công “3 ca 4 kíp”, “vượt nắng, thắng mưa”, “xuyên lễ/Tết/ngày nghỉ”, đảm bảo tiến độ, chất lượng để đưa công trình về đúng tiến độ của các cấp lãnh đạo và đội ngũ cán bộ công nhân ngành điện.

Cho đến nay, các đơn vị thuộc ngành điện đã cấp điện cho hơn 1.300 hộ dân tại các tỉnh khó khăn; cải tạo lưới điện 1 pha lên 3 pha, xóa câu đuôi khu vực phía Nam; triển khai cấp điện vùng lõm đặc biệt khó khăn khu vực các tỉnh biên giới;… tiếp tục nâng cấp hệ thống điện tại các huyện đảo, xã đảo đảm bảo nhu cầu điện cho cán bộ, chiến sĩ và người dân.

Đồng thời tiếp tục triển khai thủ tục đầu tư cấp điện lưới quốc gia cho huyện Côn đảo, các xã đảo An Sơn - Nam Du (Kiên Giang). Đến nay, số hộ dân được sử dụng điện đạt 99,83%, trong đó số hộ dân nông thôn có điện đạt 99,74%.

Năm 2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, một trong những mục tiêu đầu tiên và quan trọng nhất được nhấn mạnh là đáp ứng nhu cầu điện cho phát triển kinh tế - xã hội theo từng thời kỳ, bảo đảm điện đi trước một bước.

Theo đó, định hướng phát triển đồng bộ, đa dạng hóa các loại hình nguồn điện với cơ cấu hợp lý để bảo đảm an ninh năng lượng, nâng cao tính tự chủ của ngành điện, giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu; đồng thời đẩy mạnh phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch..

Để đạt được mục tiêu trên, Bộ Công Thương cho rằng, ngành điện cần tập trung thực hiện tốt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn tới năm 2050 (Quy hoạch điện VIII), Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII, đảm bảo cung ứng điện cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước và đời sống nhân dân, đặc biệt đảm bảo cấp điện an toàn, ổn định phục vụ Đại hội đảng bộ các cấp và các sự kiện chính trị, xã hội lớn trong năm 2025...

Việc đầu tư Nhà máy Thủy điện Ialy mở rộng nhằm tăng công suất, tận dụng tối đa khả năng của dòng chảy, giảm bớt cường độ làm việc của các tổ máy hiện hữu. Ảnh minh họa: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Cùng đó, nỗ lực, tập trung cao độ trong công tác đầu tư xây dựng, đảm bảo tiến độ, chất lượng các công trình nguồn và lưới điện, trong đó đảm bảo hoàn thành trong năm 2025 các công trình trọng điểm như nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng, hòa lưới phát điện tổ máy 1 nhà máy thủy điện Quảng Trạch I, đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên, đường dây 500/220 kV Nho Quan - Phủ Lý - Thường Tín, cấp điện cho huyện Côn Đảo...

Đặc biệt, với EVN, Bộ Công Thương đề nghị cần chủ động xây dựng phương án cung cấp điện trong trường hợp đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tải phục vụ phát triển kinh tế với mức tăng trưởng ở 2 con số. Trên cơ sở tính toán cung cầu điện năm 2025, để hệ thống điện đáp ứng nhu cầu điện cho phát triển kinh tế xã hội và các chỉ tiêu đã đặt ra như: Điện thương phẩm từ 300,9 đến 305,6 tỷ kWh; Tỷ lệ điện dùng cho truyền tải và phân phối: không vượt quá 6%; Kế hoạch vốn đầu tư toàn Tập đoàn đạt 109.669 tỷ đồng; Đảm bảo kết quả sản xuất kinh doanh năm 2025 có lợi nhuận.

Tại cuộc họp gần đây với ngành điện, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng, chúng ta phải thực hiện được mục tiêu tăng trưởng bứt phá năm 2025 trên 8% và giai đoạn 2026 - 2030 tăng trưởng hai con số. Do đó, ngành điện phải có các dự án, công trình mang tính xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái và không để thiếu điện.

Nhấn mạnh, “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi” do đó chúng ta “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, Thủ tướng yêu cầu toàn ngành phải phát huy tính tự lực, tự cường, bản lĩnh linh hoạt, sáng tạo, đổi mới; phát huy sức mạnh của ngành và cả hệ thống chính trị, đảm bảo nguồn điện, tải điện, phân phối, sử dụng điện hiệu quả và giá điện phù hợp; phối hợp với các doanh nghiệp khác, huy động sức mạnh từ nhân dân, xã hội để phát triển ngành.

Đồng thời kịp thời tháo gỡ về mặt thể chế, khuyến khích huy động mọi nguồn lực; ứng dụng khoa học, công nghệ như internet vạn vật, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu… vào phát triển ngành Điện theo hướng thông minh; làm tốt công tác chính sách, nâng cao hình ảnh người thợ điện trong lòng nhân dân; tiếp tục phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí…

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng năm 2025 và thời gian tới, ngành Điện lực sẽ tiếp tục gặt hái được nhiều thành tựu hơn nữa, cao hơn thành tựu năm 2024, tiếp tục không để xảy ra thiếu điện, phục vụ ngày càng tốt hơn phát triển kinh tế - xã hội, cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình giàu mạnh của dân tộc.

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định đột phá về kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại là một nhiệm vụ trọng tâm nhằm phát triển kinh tế - xã hội đất nước nhanh và bền vững. Với quyết tâm chính trị mạnh mẽ và sự vào cuộc đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, ngành điện đang bước vào giai đoạn tăng tốc, bứt phá để hoàn thành mục tiêu cung ứng đủ điện, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch.

Điện – yếu tố tiên phong, bằng sự quyết tâm và nỗ lực từ Chính phủ, các bộ ngành và doanh nghiệp, sẽ góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới của sự phát triển mạnh mẽ, bền vững và thịnh vượng.

Đức Dũng/BNEWS/TTXVN