Điệp viên Anh trở thành Đại tá KGB: Đánh sập 'Chiến dịch Vàng' cứu Nga
George Blake trở thành điệp viên hai mang cho Liên Xô không phải vì tiền. Lý do rất đơn giản, ông là người tôn sùng lý tưởng của chủ nghĩa cộng sản.
Ngày 26/12, George Blake qua đời ở tuổi 98. Người đàn ông này là một trong những điệp viên hai mang nổi tiếng nhất trong những năm tháng Chiến tranh Lạnh. Là một đặc vụ MI-6 của Anh, ông đã làm việc cho tình báo Liên Xô gần 10 năm, trở thành một trong những điệp viên có giá trị nhất trong lịch sử của lực lượng này.
Giác ngộ
Blake có tên khai sinh là George Behar, sinh vào năm 1922 tại Hà Lan. Sau khi chuyển đến Vương quốc Anh trong Thế chiến II, ông đổi họ của mình thành Blake. Gia nhập Hải quân Hoàng gia Anh, ông sớm được cơ quan tình báo nước ngoài của Anh, MI-6, phát hiện và tuyển dụng.
Lĩnh vực chuyên môn của Blake là Liên Xô. Học được tiếng Nga, ông được bổ nhiệm làm phó lãnh sự đại sứ quán Anh tại Seoul. Tuy nhiên, nhiệm vụ thực sự của ông là thu thập thông tin tình báo về vùng Viễn Đông, Siberia và Mãn Châu.
Điệp viên thường trú của Anh sau đó bị cuốn vào Chiến tranh Triều Tiên. Khi bị quân đội Triều Tiên bắt giam, Blake đã bị giam cầm và phải chờ đợi kết thúc xung đột mới được thả.
Trong ba năm bị giam cầm, ông đã có cơ hội đọc cuốn “Tư bản” của Karl Marx. “Cuốn sách đã thay đổi ý thức của tôi một cách sâu sắc. Tôi đã nuôi dưỡng một ước mong thiết tha về việc mở ra một tương lai tươi sáng mà Marx đã nói đến”, Blake nhớ lại.
Sốc trước cuộc bắn phá của Mỹ vào Triều Tiên, George Blake quyết định hợp tác với Liên Xô, nhưng lòng trung thành của ông đi kèm với một điều kiện - đó là ông chỉ cung cấp cho Moscow những thông tin liên quan đến các nước thành viên của Hiệp ước Warsaw. Ông cũng từ chối bất kỳ khoản tiền nào cho công việc của mình.
Đặc vụ Liên Xô
George Blake quay trở lại Anh, trở thành con người khác. Sau khi đảm nhiệm chức vụ phó trưởng phòng kỹ thuật chiến dịch của MI-6, ông đóng quân tại Berlin, nơi Blake bắt đầu thông báo cho Moscow về những gì mà người Anh và người Mỹ biết về các mật vụ của Liên Xô và danh tính của họ. Vào thời điểm đó, Blake đã tiết lộ tên của khoảng 400 đặc nhiệm MI-6 làm việc ở Đông Âu.
Vào đầu những năm 1950, các cơ quan tình báo của Mỹ và Anh thực hiện “Chiến dịch Vàng”, với kế hoạch đặt một đường hầm dưới lòng đất dưới Tây Berlin giúp đi sang phía Đông với mục đích lắp đặt các đường dây để nghe trộm liên lạc từ trụ sở Liên Xô đến lực lượng ở Đức.
Nhờ có Blake, Liên Xô đã nắm bắt được chiến dịch trước khi quá trình xây dựng bắt đầu. Tuy nhiên, để ngăn chặn điệp vụ hai mang có giá trị của mình bị lộ, Liên Xô vẫn để cho hoạt động của đối thủ được phép tiếp tục. Trong gần một năm, CIA và MI-6 chỉ thu nhận những thông tin sai lệch theo kịch bản của phía Liên Xô dàn dựng, và cho đến tháng 4/1956, đường hầm bị các binh sĩ Liên Xô “tình cờ” phát hiện ra.
Cuối cùng vỏ bọc của Blake cũng bị lộ tẩy bởi một nhân viên tình báo Ba Lan trốn sang phương Tây - Mikhail Golenevski. Năm 1961, ông bị bắt và bị kết án 42 năm tù.
Cuộc sống mới
Năm năm sau những sự kiện đó, George Blake trốn thoát được khỏi nhà tù HM Prison Wormwood Scrubs và đến được CHDC Đức, nơi ông được chuyển đến Liên Xô để bắt đầu cuộc sống mới. Ông bỏ lại ba đứa con trai và một người vợ, người đã ly dị Blake ngay sau đó.
“Tôi luôn ngạc nhiên trước sự thích nghi dễ dàng của anh ấy. “Không giống như các điệp viên Anh khác - Philby và Maclean, những người đã gặp khó khăn ở Nga, George chưa bao giờ trải qua bất kỳ khó khăn nào”, Silvie Breban, một người họ hàng của Blake cho biết.
“Sau khi đến Moscow, Blake đi đến một quán bar, nơi ông có thể thưởng thức một ít vodka và một chiếc bánh sandwich trứng cá muối. Tất cả chỉ có giá vài xu. Sau đó, ông tự nhủ: ‘Một đất nước mà mọi người đều có thể mua được trứng cá muối sự thật là chỉ có quê hương của chủ nghĩa cộng sản’".
Blake nhận được một cái tên mới ở Liên Xô - Georgy Ivanovich Bekhter. Sau khi trở thành đại tá KGB, ông bận rộn với việc đào tạo các đặc vụ Liên Xô và đã được trao một số phần thưởng danh giá, bao gồm Huân chương Lenin và Cờ đỏ.
Nhiều năm sau, điệp viên huyền thoại gặp lại các con trai của mình. Họ không tán thành hành động của ông nhưng thông cảm được động cơ của cha mình. Theo Blake, cha con đã hàn gắn khá tốt.