Điệp viên Kireev giúp Ukraine khỏi 'đòn đánh úp' của Nga vào Kiev như thế nào?

Đam mê và lợi thế làm tình báo

Denis Kireev bắt đầu hành nghề tài chính tại văn phòng địa phương của các ngân hàng phương Tây, bao gồm Crédit Lyonnais, Citibank và ING.

Tướng Budanov (trái) bắt tay với ông Kireev. Ảnh: Tổng cục Tình báo quốc phòng Ukraine.

Ông có dáng người chắc nịch, tính cách thoải mái, và khéo léo trong làm việc với khách hàng.

Việc một người thân của Kireev vào năm 2003 trở thành Phó Giám đốc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã khơi dậy niềm đam mê của Kireev đối với hoạt động gián điệp.

Năm 2006, Kireev làm cho hai anh em Andriy Klyuyev và Serhiy Klyuyev - hai anh em doanh nhân giàu có đến từ Donetsk, một vùng có xu hướng nghiêng về Nga ở miền Đông Ukraine.

Trong nhiều năm, Kireev thiết lập quan hệ xuyên biên giới giữa Nga và Ukraine. Vào ngày Hải quân Nga, tại Crimea, ông giao lưu thân tình với các tướng thuộc các cơ quan an ninh của Nga, biết cả tên riêng của các vị đó.

Năm 2014, chính biến ở Ukraine đã khiến nước này ngả sang phương Tây và bắt đầu chống lại ảnh hưởng của Nga. Nga sau đó sáp nhập Crimea vào lãnh thổ của mình và ủng hộ cuộc nổi dậy của người gốc Nga ở miền Đông Ukraine.

Khi ấy, Kireev mua thiết bị cho các lữ đoàn tình nguyện chiến đấu cho Kiev.

Lọt vào mắt tình báo quốc phòng Ukraine

Việc Kireev nằm ở vùng giao ảnh hưởng của doanh nghiệp và an ninh Nga và Ukraine đã thu hút sự chú ý của tướng tình báo quốc phòng Ukraine, Kyrylo Budanov, lúc đó mới được bổ nhiệm làm người đứng đầu cơ quan tình báo quân sự này (viết tắt là GUR).

Sân bay Antonov (Ukraine) bị hư hại nặng do không kích và giao tranh. Ảnh chụp từ vệ tinh vào ngày 27/2/2022. Nguồn: Maxar.

Tướng Budanov cho biết, Kireev đã phát triển quan hệ với các cơ quan tình báo phương Tây cũng như với các quan chức quân đội và chính phủ Nga.

Khi Nga bắt đầu tập trung quân ở biên giới Ukraine vào mùa xuân năm 2021, tướng Budanov đã triệu tập Kireev tới trụ sở tình báo quân sự Ukraine ở Kiev. Khu phúc hợp này được gọi là Đảo và nằm trên một bán đảo nằm dọc theo sông Dnieper ở thủ đô Kiev.

Tướng Budanov yêu cầu ông này sử dụng các mối liên hệ về tài chính và an ninh để xâm nhập tình báo quân sự Nga.

Ông Budanov nói: "Ông ấy có mạng lưới quen biết cần thiết. Các giao dịch tài chính được tiến hành thông qua ông ấy. Đó là lý do vì sao ông ấy liên lạc được với mọi người, bao gồm cả những người rất có ảnh hưởng".

Kireev đồng ý hợp tác với tướng Budanov, xuất phát từ nghĩa vụ và niềm đam mê đối với các hoạt động mật. Một đội an ninh bắt đầu lái xe đưa Kireev tới Kharkov, cách Kiev 482km về phía Đông. Tại đây, Kireev và một điệp viên Ukraine khác lên một chiếc ô tô riêng để vượt qua biên giới.

Vài ngày sau, Kireev trở về, hút xì gà khi đi ô tô tới gặp tướng Budanov để báo cáo tình hình.

Ông Budanov cho biết: "Ông ấy nhận được thông tin về mọi thứ. Thế giới đặc vụ và thế giới tài chính luôn luôn liên hệ với nhau".

Giúp Ukraine phát hiện sớm kế hoạch "đánh úp" của Nga vào thủ đô

Vào mùa thu năm 2021, quân đội và các cơ quan tình báo của Mỹ bắt đầu cảnh báo về cái mà họ gọi là mối đe dọa từ Nga. Tướng Budanov cho biết, lúc đấy Kireev đã biết được từ các nguồn tin của mình rằng Moscow đang chuẩn bị mở "chiến dịch quân sự đặc biệt" nhằm vào Ukraine. Kireev trở thành người đầu tiên ở Ukraine cảnh báo về điều này.

Vào đêm 18/2/2022, trước khi Kireev theo kế hoạch rời Ukraine để đi chơi trượt tuyết ở dãy Alps của Pháp cùng vợ và con trai, ông về nhà muộn. Kireev nói với vợ: "Anh sẽ không đi nữa đâu". Vợ ông thuyết phục ông thay đổi quyết định đó.

Bà vợ nhớ lại lời chồng khi ấy: "Nếu anh đi nghỉ, anh sẽ không thể nhìn vào mắt mình được nữa". Sau đó vợ con ông sang Pháp mà không có Kireev.

Năm ngày sau đó, vào chiều 23/2/2022, Kireev trao cho tướng Budanov thông tin tình báo sốt rẻo: Tổng thống Nga Putin vừa mới ra lệnh đưa quân vào Ukraine vào sáng sớm. Theo tướng Budanov, Kireeve còn biết cả điểm tấn công chính.

8h sáng ngày 24/2/2022, hàng loạt trực thăng Nga bay thấp đổ quân xuống sân bay Antonov, cách Kiev vài dặm về phía Bắc. Điện Kremlin đã lên kế hoạch đánh chiếm sân bay này để đưa quân và khí tài tới đây bằng đường hàng không, phục vụ cho cuộc tiến công vào thủ đô của Ukraine.

Thông tin sớm của Kireev đã mang lại cho Ukraine vài tiếng đồng hồ quý giá để điều chuyển quân ra chống đỡ cuộc tấn công của Nga. Trận chiến khốc liệt sau đó đã khiến sân bay bị hư hại đến mức không còn có thể phục vụ lực lượng Nga được nữa.

Như vậy kế hoạch tốc chiến của Nga nhằm vào Kiev trong giai đoạn đầu "chiến dịch quân sự đặc biệt" đã bị phá sản. Sau đó Nga và Ukraine sắp xếp các cuộc đàm phán ở Belarus.../.

Trung Hiếu/VOV.VN biên dịch Nguồn: Wall Street Journal