Điệp viên quan trọng nhất của Liên Xô trong lòng nước Anh

Theo đuổi lý tưởng

Theo Russia Beyond, xuất thân trong một gia đình giàu có, hồi còn trẻ, Kim Philby (1912-1988) tên đầy đủ là Harold Adrian Russell Philby (Kim là biệt danh), học ở Đại học Cambridge. Tại đây, ông bắt đầu qua lại với những người theo chủ nghĩa xã hội ở Anh. Trong hồi ký của mình, Kim Philby đã viết: “Khi tôi còn là cậu sinh viên 19 tuổi, tôi đã cố gắng định hình quan điểm của mình về cuộc sống. Sau khi quan sát xung quanh, tôi đi đến một kết luận đơn giản: Người giàu sống tốt quá lâu, còn người nghèo thì sống khổ và đã đến lúc cần thay đổi tất cả”.

Chính mong muốn mang lại sự bình đẳng cho thế giới đã khiến ông làm việc cho Liên Xô. Năm 1933, Kim Philby đã được Arnold Deutsch, một điệp viên Liên Xô, tuyển mộ tại Vienna (Áo). Điệp viên Arnold Deutsch đã thuyết phục Kim Philby rằng với tư cách là một điệp viên bí mật trong hàng ngũ phản gián của Anh, ông sẽ làm được nhiều điều hữu ích cho sự nghiệp của chủ nghĩa cộng sản hơn so với bất kỳ nhà hoạt động xã hội tận tụy nào. Sau khi tuyển mộ được Kim Philby, Arnold Deutsch đã tiếp cận các trí thức đầy nhiệt huyết khác ở Đại học Cambridge để hình thành mạng lưới tình báo cho Liên Xô có tên “Bộ ngũ Cambridge” (gồm Kim Philby, Donald Maclean, Guy Burgess, Anthony Blunt và John Cairncross).

Điệp viên Kim Philby. Ảnh: kp.ru.

Thâm nhập MI6

Sau đó, Kim Philby bắt đầu che giấu niềm tin chính trị của mình. Là phóng viên của tờ The Times, với kinh nghiệm hoạt động ở nước ngoài, Kim Philby đã thu hút được sự chú ý của MI6 và nhận được lời đề nghị làm việc của cơ quan này.

Kim Philby được giao phụ trách một bộ phận chống lại những người theo chủ nghĩa cộng sản trong MI6. Là một người thuộc giới thượng lưu ở Anh, Kim Philby có cách cư xử khéo léo. Bề ngoài, Kim Philby hoàn thành tốt công việc của mình đến mức được ghi nhận là chuyên gia chống cộng sản sừng sỏ. Thế nhưng trên thực tế, trong suốt nhiều năm làm việc cho tình báo Anh, ông vẫn cung cấp tài liệu cho Liên Xô. Sau này, khi bị buộc tội phản bội, Kim Philby luôn bình tĩnh trả lời rằng ông trung thành với niềm tin của chính mình.

Sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra vào năm 1939, Kim Philby trở thành điệp viên không thể thiếu đối với các cơ quan đặc biệt của Liên Xô. Nhờ giải mã được bộ mã Enigma, tình báo Anh đã đọc được những bức điện báo vô tuyến bí mật của Đức trong suốt cuộc chiến. Và trong khi Thủ tướng Anh khi đó là Winston Churchill chưa chia sẻ mọi thông tin với Liên Xô thì Kim Philby đã gửi mọi thứ có trên bàn của ông đến Moscow. Mỗi ngày, Kim Philby đều rời văn phòng với một chiếc vali chứa đầy các tài liệu, những báo cáo mới nhất và giao chúng lại cho người liên lạc của mình. Người liên lạc chụp lại, chuyển những bức ảnh đến Moscow và sáng hôm sau, Kim Philby lại trả lại bản gốc vào vị trí cũ.

Niềm tự hào của Kim Philby là trận Vòng cung Kursk năm 1943. Nhờ ông, Liên Xô đã tìm ra chính xác nơi Đức Quốc xã dự định giáng một đòn quyết định (gần làng Prokhorovka) và đẩy lùi cuộc tấn công của xe tăng Đức. Do đó, Liên Xô giành chiến thắng trong trận chiến này.

Bị lộ

Trong năm 1951, có hai điệp viên Liên Xô là Donald Maclean và Guy Burgess được tuyển mộ theo sự tiến cử của Kim Philby, bỏ trốn đến Moscow trong lúc cuộc điều tra đang hé lộ dần những chứng cứ bất lợi đối với họ. Vụ việc này khiến thân phận của Kim Philby có nguy cơ bị lộ. MI6 phát hiện ra Kim Philby và Guy Burgess quen biết nhau và nhận định có nhiều khả năng Kim Philby là tên gián điệp thứ 3. Tuy nhiên, dù tiến hành thẩm vấn trong nhiều tuần liên tiếp nhưng MI6 không thể tìm thấy bằng chứng cho thấy Kim Philby làm việc cho Liên Xô. Do đó, Kim Philby được vô tội.

Trong giai đoạn 1956-1963, Kim Philby đã làm việc ở Trung Đông với vỏ bọc bên ngoài là một phóng viên nhưng bên trong là một đặc vụ MI6 (tất nhiên, thân phận thật của ông là điệp viên Liên Xô).

Tuy nhiên, vào năm 1963, lời khai của những kẻ đào tẩu sang phương Tây cũng như tiết lộ của một người bạn cũ về niềm tin vào cộng sản của Kim Philby đã khiến ông bị vạch trần. Trong hồi ký của mình, Kim Philby cho biết, khi đó, một lời đề nghị miễn tội được đưa ra cho ông với điều kiện là “tôi phải kể tất cả những gì tôi biết về Cơ quan Tình báo Liên Xô (KGB) và nói ra những người vẫn còn làm việc ở Anh”. Nhưng điệp viên hai mang này đã không khai và cũng không bao giờ bị bắt vì Liên Xô đã sắp xếp một cuộc bỏ trốn cho ông từ Beirut (Lebanon) đến Moscow.

Tại Liên Xô, Kim Philby được hưởng trợ cấp danh dự vì ông đã chuyển cho tình báo Liên Xô mọi thứ ông có cũng như tổ chức hội thảo dành cho các nhân viên tình báo. Điệp viên Kim Philby đã được trao tặng nhiều huân, huy chương, trong đó có Huân chương Lênin. Ông đã làm việc cho Liên Xô vì lý tưởng chứ không phải vì tiền!

LÂM ANH